Firma Oponiarska Dębica

Firma Oponiarska Dębica (Dębica, Tire Company Dębica) – przedsiębiorstwo przemysłu chemicznego z siedzibą w Dębicy, wytwarzające opony i prefabrykaty do produkcji opon. Od 1995 spółka wchodzi w skład amerykańskiego koncernu Goodyear, który ma w posiadaniu 87,25% kapitału akcyjnego^[3][4].

Firma Oponiarska Dębica

Siedziba przedsiębiorstwa (2024)
Państwo	Polska
Siedziba	Dębica
Adres	ul. 1 Maja 1 39-200 Dębica
Data założenia	1937
Forma prawna	spółka akcyjna
Prezes	Leszek Szafran[1]
Udziałowcy	Goodyear Luksemburg
Nr KRS	0000045477
Zatrudnienie	3239 (2004)
Giełda	GPW
ISIN	PLDEBCA00016
Symbol akcji	DEBICA (DBC)
Dane finansowe
Kapitał zakładowy	110 422 000[2] zł
Położenie na mapie Dębicy Firma Oponiarska Dębica
Położenie na mapie Polski Firma Oponiarska Dębica
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Firma Oponiarska Dębica
Położenie na mapie powiatu dębickiego Firma Oponiarska Dębica
50°02′37,1″N 21°23′35,6″E
Strona internetowa

Historia

Fabryka Gum Jezdnych w Dębicy powstała w 1937 w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego jako filia poznańskiego „Stomilu”. Jej współzałożycielem i pierwszym dyrektorem był mjr Stefan Dwornik^[5][6][7].

30 marca 1939 w Dębicy wyprodukowano pierwsze opony, które zostały opracowane przez poznańskich konstruktorów na podstawie licencji współpracującego ze Stomilem amerykańskiego przedsiębiorstwa General Tire and Rubber Company. 4 kwietnia 1939 nastąpiło oficjalne otwarcie Fabryki Gum Jezdnych w Dębicy^[8].

W 1940 podczas okupacji niemieckiej zakłady zostały zajęte przez koncern Continental Gummiwerke AG z Hanoweru, który przekształcił ją w warsztaty naprawcze, wywożąc linię produkcyjną w głąb Rzeszy^[9].

W 1949 zakład został upaństwowiony i rozpoczął funkcjonowanie pod nazwą Zakłady Przemysłu Gumowego Dębica. Kilka lat później dodano do nazwy przedsiębiorstwa znak Degum i od tej chwili, aż do początku lat 70. XX w., używano nazw: ZPGum, ZPG Dębica lub Degum^[10].

W 1964 uruchomiono produkcję opon rowerowych przeniesioną ze Stomil-Poznań^[11]

W marcu 1970 podjęto decyzję o zmianie nazwy na Dębickie Zakłady Opon Samochodowych Stomil. W 1973 roku rozpoczęto produkcję dętkowych opon promieniowych o symbolu D-90 – uniwersalnych oraz S-16 błotno-śniegowe (zimowych)^[12]. Na dębickich oponach Stomil 175 SR-13 D-90 w 1973 roku kierowcy Fiata 125p pobili pod Wrocławiem rekord prędkości w jeździe non stop. Z okazji tego wydarzenia oponie D-90 została nadana nazwa „Rekord”.

W czerwcu 1976 wyprodukowano pierwszą oponę radialną z rzeźbą bieżnika D-124 na licencji belgijskiej filii amerykańskiej firmy Uniroyal^[13].

W 1988 oddano do użytku nową Wytwórnię Opon Ciężarowych i Rolniczych.

W 1991 przekształcono przedsiębiorstwo państwowe Dębickie Zakłady Opon Samochodowych „Stomil” w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa^[14]. 12 listopada 1993 przedsiębiorstwo przyjęło nazwę Firma Oponiarska Dębica Spółka Akcyjna, w skrócie T.C. Dębica S.A.^[15] 24 listopada 1994 akcje spółki wprowadzono na warszawską Giełdę Papierów Wartościowych^[16].

2 grudnia 1995 roku Minister Przekształceń Własnościowych Wiesław Kaczmarek i prezes Goodyear Tire and Rubber Company Stanley C. Gault, podpisali umowę o sprzedaży 32,7 proc. akcji spółki T.C. Dębica^[17]. Na przełomie 1995 i 1996 Goodyear Tire and Rubber Company objął większościowy pakiet akcji. Wiosną 1996 roku do oferty została włączona opona Dębica Quartet, powstała już we współpracy specjalistów z Dębicy i Goodyeara.

W 2006 przedsiębiorstwo zaprzestało produkcji opon i dętek rowerowych^[18].

W maju 2007 ogłoszono plan inwestycji „w rozwój produkcji opon do samochodów o wysokich osiągach(HP)^[19].

W nocy z 19 na 20 sierpnia 2023^[20] w fabryce przedsiębiorstwa wybuchł pożar, który strawił jedną z hal produkcyjnych wraz ze znajdującymi się w niej maszynami^[21]. Według wstępnych szacunków z października 2023 starty wyniosły od 230 do 270 milionów złotych^[20].

Działalność

Asortyment produktów

Opona Dębica Frigo S-30

Z linii produkcyjnych przedsiębiorstwa schodzą opony z logo Dębica, Goodyear, Dunlop, Fulda i Sava. W 2006 na eksport trafiło około trzy czwarte wartości produkcji – m.in. do Niemiec, Francji, Słowenii, Wlk. Brytanii, Turcji^[22].

Dyrektorzy[6]

• 1952–1954 Tomasz Gorączniak,
• 1955–1966 Ignacy Lis,
• 1966–1971 Henryk Martyniuk,
• 1971–1981 Józef Stróżyk,
• 1981–1989 Andrzej Tarnowski,
• 1989–1990 Henryk Mitręga,
• 1990–2007 Zdzisław Chabowski,
• 2008-2014 Jacek Pryczek,
• 2014-2017 Stanisław Cieszkowski,
• 2017-2023 Leszek Szafran,
• od 2023 Ireneusz Maksymiuk.