Dinar

Dinar – złota moneta arabska, bita od VII do XV wieku, używana głównie w handlu międzynarodowym. Początkowo moneta ważyła około 4,25 grama.

Państwa aktualnie używające dinarów oznaczono kolorem ciemnozielonym. Państwa w przeszłości używające dinarów oznaczono kolorem jasnozielonym. Państwa jugosłowiańskie zostały umieszczone w lewym dolnym rogu. Dodatkowo w Iranie dinar irański jako jednostka zdawkowa; nie oznaczony na mapie.

Historia

Słowo „dinar” jest transliteracją arabskiego słowa ‏دينار‎ (dīnār) zapożyczonego (poprzez syryjskie dīnarā) z greckiego δηνάριον (denárion), pochodnej od łacińskiego dēnārius^[1][2]. Złoty dinar był jedną z pierwszych islamskich monet, będącą odpowiednikiem bizantyjskiego denarius auri^[3]. Złota moneta znana jako dīnāra została również sprowadzona do Indii przez państwo Kuszanów w I wieku, a następnie przejęta przez imperium Guptów i ich spadkobierców aż do VI wieku^[4][5].

Srebrny dinar z czasów panowania serbskiego króla Stefana Urosza I (1243–1276)

Złoty dinar pochodzący z Afryki Północnej lub Hiszpanii (kon. XII w.)

Środek płatniczy

Państwa aktualnie wykorzystujące dinary lub walutę o podobnej nazwie

Państwo	Waluta	Kod ISO 4217
Algieria	dinar algierski	DZD
Bahrajn	dinar bahrajski	BHD
Irak	dinar iracki	IQD
Iran	dinar irański*	nd.
Jordania	dinar jordański	JOD
Kuwejt	dinar kuwejcki	KWD
Libia	dinar libijski	LYD
Macedonia Północna	denar macedoński	MKN (1992–1993) MKD (1993−)
Serbia	dinar serbski	RSD
Tunezja	dinar tunezyjski	TND

Dinar umajjadzkiego kalifa Abd al-Malika (685–705)

* Zdawkowy dinar irański początkowo jako 1/1250, następnie 1/100 jednostki podstawowej – riala irańskiego (wobec niskiej wartości riala dinar wyszedł z użycia).

50 miliardów dinarów jugosłowiańskich z 1993

Mancus, czyli imitacja złotego dinara anglosaskiego króla Offy, łącząca napis łaciński z arabskimi

Państwa wykorzystujące dinary w przeszłości

Państwo	Waluta	Kod ISO 4217	Używano w latach	Zamieniona na
Abu Zabi	dinar bahrajski	BHD	1966–1973	dirham
Bośnia i Hercegowina	dinar bośniacki	BAD	1992–1998	marka zamienna
Chorwacja	dinar chorwacki	HRD	1991–1994	kuna
Jemen Południowy	dinar południowojemeński	YDD	1965–1990	rial jemeński
Republika Serbska	dinar Republiki Serbskiej	nd.	1992–1998	marka zamienna
Republika Serbskiej Krajiny	dinar Krajiny	nd.	1992–1994	kuna
Sudan	dinar sudański	SDD	1992–2007	funt sudański
Królestwo Jugosławii Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii Federalna Republika Jugosławii	dinar jugosłowiański	YUD (1965–1989) YUN (1990–1992) YUR (1992–1993) YUO (1993) YUG (1994) YUM (1994–2003)	1918–2003	nd.

W 774 roku anglosaski król Offa wybił kopie abbasydzkich dinarów kalifa Al-Mansura z napisem OFFA REX (król Offa) umieszczonym w centrum rewersu. Anglosaski rytownik najwidoczniej nie znał arabskiego, przez co inskrypcja monety została częściowo zepsuta^[6].

Zobacz też

Zobacz hasło dinar w Wikisłowniku

• mancus
• denar
• talar, dolar