Dzielów

Dzielów (niem. Eiglau^[4], cz. Děhylov) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Baborów, na prawym, południowym brzegu Psiny. Dzielów graniczy z Rakowem i Baborowem. Znajduje się w nim m.in. świetlica wiejska.

Dzielów

wieś
Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	głubczycki
Gmina	Baborów
Liczba ludności (2022)	214[1]
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	48-120[2]
Tablice rejestracyjne	OGL
SIMC	0491073
Położenie na mapie gminy Baborów Dzielów
Położenie na mapie Polski Dzielów
Położenie na mapie województwa opolskiego Dzielów
Położenie na mapie powiatu głubczyckiego Dzielów
50°08′14″N 18°00′12″E[3]

Nazwa

Pierwsze wzmianki o miejscowości w formach Dgehilhau, Dghehilob i Dzengilow pochodzą z 1340 roku. Nazwa była później notowana także w formach Dehilau, Dehylaw (1358), Dziehylow (1467), z Dielaw (1493), Egglau (1743), Eiglau, Dzielow (1784), Eiglau (1814), Eiglau, Dzielow (1845), Dziełów (1896), Dzielów (mor. Diehylow) – Eiglau (1939), Eiglau – Dzielów, -owa, dzielowski (1947)^[5].

Pierwotnie nazwa brzmiała Dzięgilów. Została ona utworzona od nazwy osobowej Dzięgil przez dodanie przyrostka -ów. Nazwa osobowa pochodziła od wyrazu pospolitego dzięgiel (stp. dzięgil, stczes. děhyl) oznaczającego roślinę zielną, rosnącą w wilgotnych zaroślach i na bagnistych łąkach. Od XVIII wieku występowała oboczna nazwa niemiecka Egglau lub Eiglau, która powstała od nazwy osobowej Eggle, Eigl z sufiksem -au^[5].

W wymowie gwarowej: ʒ́elůf^[5].

Historia

Historycznie miejscowość leży na obszarze dawnej diecezji ołomunieckiej. Początkowo należała do pierwotnie morawskiego księstwa opawskiego^[6], którego terytorium co najmniej od końca XV wieku było już uważane za część Górnego Śląska. W 1340 wzmiankowana po raz pierwszy miejscowość została zakupiona wraz z Baborowem przez Ofkę raciborską^[7]

Po wojnach śląskich znalazła się w granicach Prus i powiatu głubczyckiego. Językowo miejscowość była wymieszana i zarówno pod wpływem polsko-śląskiego dialektu sułkowskiego jak i pobliskiego laskojęzycznego Baborowa, np. w 1910 po polsku mówiło 46% a po czesku 34% mieszkańców^[4]. Pomimo tego identyfikowali się oni w większości jako Morawcy. Do głosowania podczas plebiscytu na Górnym Śląsku uprawnionych było w Dzielowie 366 osób, z czego 274, ok. 74,9%, stanowili mieszkańcy (w tym 268, ok. 73,2% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 360 głosów (ok. 98,4% uprawnionych), w tym 358 (ok. 99,4%) ważnych; za Niemcami głosowało 349 osób (ok. 96,9%), a za Polską 9 osób (ok. 2,5%)^[8]. W granicach Polski od końca II wojny światowej. Po drugiej wojnie światowej Morawców uznano za ludność polską i pozwolono im pozostać. Po 1956 nastąpiła fala emigracji do Niemiec^[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Zabytki

Kościół św. Mikołaja w Dzielowie

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[9]:

• kościół par. pw. św. Mikołaja, z początku XVIII wieku, XIX w. ,
• zagroda nr 14, XIX wiek:
  • dwa domy,
  • ogrodzenie z bramą i furtą, nie istnieje,
• zagroda nr 20, z połowy XIX wieku:
  • dwa domy,
  • ogrodzenie z bramą i furtą.

Religia

Osobny artykuł: Parafia św. Mikołaja w Dzielowie.

Na terenie wsi działalność religijną prowadzi Kościół Rzymskokatolicki.