Egzarchat Białoruski Patriarchatu Moskiewskiego

Egzarchat Białoruski Patriarchatu Moskiewskiego lub Białoruski Kościół Prawosławny^[1] – egzarchat Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego obejmujący terytorium Białorusi.

Egzarchat Białoruski Patriarchatu Moskiewskiego
Białoruski Kościół Prawosławny

Беларускі Экзархат Маскоўскага Патрыярхату (Беларуская Праваслаўная Царква)

Katedralny sobór Zesłania Ducha Świętego w Mińsku
Państwo	Białoruś
Miasto wydzielone	Mińsk
Siedziba	Mińsk
Data powołania	9–11 października 1989
Wyznanie	prawosławne
Patriarchat	Moskiewski
Sobór	Katedralny Zesłania Ducha Świętego w Mińsku
Metropolita	miński i zasławski, patriarszy egzarcha całej Białorusi Beniamin
Dane statystyczne
Liczba wiernych • odsetek wiernych	80
Liczba diecezji	15[a]
Powierzchnia	207 600 km²
Położenie na mapie Mińska Mińsk
Położenie na mapie Białorusi Mińsk
53°54′19,9039″N 27°32′49,7022″E
Strona internetowa

Podział administracyjny Egzarchatu

Historia

Egzarchat powstał decyzją Soboru Biskupów Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w dniach 9–11 października 1989. Powstał na obszarze zajmowanym do tej pory przez eparchie mohylewską, pińską i połocką. Zwierzchnik egzarchatu nosił początkowo tytuł metropolity mińskiego i grodzieńskiego, patriarszego egzarchy Białorusi. Pierwszym egzarchą został mianowany Filaret (Wachromiejew). Od 1992 tytuł metropolity brzmiał „metropolita miński i słucki, patriarszy egzarcha całej Białorusi”. W 2014, w związku z wyodrębnieniem metropolii mińskiej i powstaniem nowych eparchii, zmieniono tytuł metropolity na miński i zasławski^[2]. W 2013 odchodzącego w stan spoczynku metropolitę Filareta zastąpił na urzędzie metropolita Paweł (Ponomariow). Od 2020 r. egzarchą Białorusi jest metropolita Beniamin (Tupieko)^[3].

Podział terytorialny

W skład egzarchatu wchodzą następujące eparchie:

• bobrujska i bychowska,
• borysowska (utworzona 23 października 2014),
• brzeska i kobryńska,
• grodzieńska i wołkowyska,
• homelska i żłobińska,
• lidzka (utworzona 25 grudnia 2014),
• mińska (w obecnym kształcie od 23 października 2014),
• mohylewska i mścisławska,
• mołodeczańska (utworzona 23 października 2014),
• nowogródzka,
• pińska i łuniniecka,
• połocka i głębocka,
• słucka (utworzona 23 października 2014),
• turowska i mozyrska,
• witebska i orszańska.

Eparchie: borysowska, mińska, mołodeczańska i słucka tworzą metropolię mińską (powstałą 23 października 2014)^[2].

Na terenie całego egzarchatu w 2013 działało 1555 parafii i 34 monastery^[3].

Osobny artykuł: Podział administracyjny Egzarchatu Białoruskiego Patriarchatu Moskiewskiego.

7 stycznia 2008 Alaksandr Łukaszenka nazwał Białoruską Cerkiew Prawosławną „głównym ideologiem kraju”^[4].

Egzarchowie Białorusi

• 1989–2013 – Filaret (Wachromiejew)
• 2013–2020 – Paweł (Ponomariow)
• od 2020 – Beniamin (Tupieko)

Zobacz też

• Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-białoruskiego

Uwagi

1. Od 25 grudnia 2014.