Francisc Rónay

Francisc Rónay, właśc. Francisc Ronnay (węg. Ferenc Rónay, ur. 29 kwietnia 1900 w Aradzie, zm. 6 kwietnia 1967 w Târgu Mureș^[1]) – rumuński piłkarz węgierskiego pochodzenia występujący na pozycji napastnika, reprezentant Rumunii w latach 1922–1932, strzelec pierwszej bramki w historii reprezentacji Rumunii, trener piłkarski.

Francisc Rónay

Data i miejsce urodzenia	29 kwietnia 1900 Arad
Data i miejsce śmierci	6 kwietnia 1967 Târgu Mureș
Pozycja	napastnik
Kariera juniorska
Lata Klub 1912–1920 AMEF Arad
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole 1920–1935 CA Oradea 1935–1936 Craiu Iovan Craiova 1936–1937 CA Oradea 4 (3) 1937 Electrica Oradea
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1922–1932  Rumunia 8 (3)
Kariera trenerska
Lata Drużyna 1936–1937 CA Oradea (grający trener) 1940–1944 Nagyváradi AC 1945 Ferar Kluż 1946–1947 Dermata Cluj 1947 CFR Bukareszt 1947 Rumunia 1948–1949 CSM Mediaș 1949–1950 CCA Bukareszt 1952–1953 CA Câmpulung Moldovenesc 1953 CCA Bukareszt 1954 CCA Bukareszt 1954 Locomotiva Bukareszt 1956–1959 Locomotiva Bukareszt 1962–1963 Crișana Oradea
Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.

Kariera klubowa

Grę w piłkę nożną rozpoczął w wieku 12 lat w założonym rok wcześniej AMEF Arad^[2]. W klubie tym grał do 1920 roku, kiedy to Arad postanowieniem traktatu z Trianon został przyłączony do Królestwa Rumunii^[2][3]. W wieku 20 lat przeszedł do CA Oradea^[4]. W 1932 roku rozpoczął w barwach tego klubu grę w nowo powstałej Divizja A. W sezonach 1923/24 i 1934/35 wywalczył wicemistrzostwo kraju^[3][4]. W 1935 roku przeszedł do drugoligowego Craiu Iovan Craiova^[2]. W sezonie 1936/37 występował ponownie w CA Oradea, będąc jednocześnie grającym trenerem zespołu^[2]. W 1937 roku powrócił do czynnego uprawiana piłki nożnej i występował w Electrice Oradea, grającej w Divizia C. Po roku gry w tym klubie zakończył karierę zawodniczą.

Kariera reprezentacyjna

Wiosną 1922 roku znalazł się w składzie powołanym na pierwszy międzypaństwowy mecz reprezentacji Rumunii z Jugosławią^[3][5]. By dotrzeć do Belgradu zawodnicy i sztab szkoleniowy pokryli koszty podróży pociągiem z własnych środków^[5]. W meczu rozegranym 8 czerwca 1922 Rónay zdobył pierwszą bramkę w historii rumuńskiej drużyny narodowej, pokonując Dragutina Friedricha strzałem z rzutu karnego w 41. minucie^[5][6]. Mecz zakończył się zwycięstwem Rumunów 2:1 i był obserwowany przez królów Aleksandra I, Ferdynanda I oraz Jerzego II^[5][6]. Ogółem w latach 1922–1932 Rónay rozegrał w reprezentacji 8 spotkań i zdobył 3 gole^[2]. Był rezerwowym zawodnikiem na igrzyskach olimpijskich w Paryżu^[1].

Bramki w reprezentacji

LP	Data	Miejsce	Przeciwnik	Bramka	Rezultat	Ranga meczu
1.	8 czerwca 1922	Stadion SK Jugoslavija, Belgrad	Królestwo SHS	1:1	2:1	Mecz towarzyski
2.	10 czerwca 1923	Stadionul FSSR, Bukareszt	Królestwo SHS	1:2	1:2	Mecz towarzyski
3.	16 października 1932	Linzer ASK Platz, Linz	Austria (B)	1:0	1:0	Puchar Europy Środkowej

Kariera trenerska

W sezonie 1936/37 pracował jako grający trener CA Oradea. Po przyłączeniu Transylwanii do Węgier na mocy drugiego arbitrażu wiedeńskiego w 1940 roku, powrócił do trenowania klubu, który jako Nagyváradi AC rozpoczął grę w Nemzeti Bajnokság II^[4][7]. W sezonie 1943/44 wywalczył mistrzostwo Węgier^[3]. W 1945 roku prowadził Ferar Kluż, w 1946 Dermatę Cluj, natomiast w 1947 objął posadę trenera CFR Bukareszt^[4]. Jesienią 1947 roku poprowadził reprezentację Rumunii w trzech spotkaniach przeciwko Czechosłowacji (2:6), Węgrom (0:3) oraz Polsce (0:0)^[3]. W grudniu tego samego roku definitywnie opuścił CFR Bukareszt. W latach 1948–1949 prowadził CSM Mediaș, z którym zajął ostatnią lokatę w tabeli i spadł do Divizia B.

W marcu 1950 roku zaczął trenować CCA Bukareszt. Klub pod jego wodzą zajął 5. miejsce w Divizia A oraz zdobył Puchar Rumunii^[8]. W 1952 roku Rónay został oddelegowany przez władze związkowe do CA Câmpulung Moldovenesc, który doprowadził do 3 miejsca w Divizji A, największego sukcesu, w krótkiej historii klubu z okręgu suczawskiego^[8]. Jako pierwszy trener w Rumunii wdrożył ustawienie 4-2-4^[4]. Klub został decyzją Rumuńskiej Partii Robotniczej rozwiązany w połowie sezonu 1953^[8]. W sierpniu 1953 roku Rónay wraz z częścią graczy przeniósł się do CCA Bukareszt, gdzie zdobył tytuł mistrzostwo Rumunii^[8]. W sierpniu 1954 zaczął trenować Locomotivę Bukareszt^[8]. W pierwszym sezonie kolejarze pod wodzą Rónaya zajęli 12. miejsce, oznaczające Divizji B. W 1956 roku Locomotiva wróciła do rumuńskiej ekstraklasy i zdobyła 4. miejsce. Locomotiva zajęła 8. miejsce w sezonie 1957/58 i 4. w sezonie 1958/59 (już pod nazwą FC Rapid)^[8]. W sezonie 1962/63 Rónay pracował w Crișanie Oradea, która przegrała 5 z 7 spotkań pod jego wodzą i spadła z Divizia A^[4]. W następstwie tego klub rozformowano, a on sam zakończył karierę trenerską.

Życie prywatne

Urodził się w 1900 roku w Aradzie w Austro-Węgrzech w węgierskiej rodzinie^[3]. Ukończył szkołę średnią uzyskując zawód elektryka, który wykonywał w Przedsiębiorstwie Komunalnym Oradea (rum. Întreprinderile Comunale Oradea)^[3]. Pod koniec lat 40. był przez Securitate oskarżany o wspieranie i szerzenie faszyzmu, pomoc w eksterminacji Żydów w Getcie Oradejskim i prokurowanie chuligańskich wybryków przeciwko przedstawicielom komunistycznych władz^[3]. W styczniu 1951 roku został aresztowany i po 3 miesiącach zwolniony z powodu braku dowodów.

Sukcesy

Nagyváradi AC

• mistrzostwo Węgier: 1943/44

CCA Bukareszt

• mistrzostwo Rumunii: 1953
• Puchar Rumunii: 1950