Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
GNOME
środowisko graficzne Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
GNOME (dawniej ang. GNU Network Object Model Environment[1][2][3]) – graficzne środowisko użytkownika oparte na widżetach GTK+ i GDK. Działa na większości systemów typu Unix.
Ten artykuł należy dopracować
Remove ads
Informacje ogólne
GNOME stanowił część projektu GNU[4], współcześnie jest od niego niezależny[2][5].
Projekt został rozpoczęty w sierpniu 1997 roku przez Miguela de Icaza[6] w celu stworzenia w pełni wolnodostępnego graficznego środowiska użytkownika dla systemu GNU/Linux, jako alternatywa dla środowiska KDE, opartego na bibliotece Qt (do listopada 1997 niebędącej wolnym oprogramowaniem)[potrzebny przypis].
Większa część środowiska GNOME została napisana w czystym C. Możliwe jest jednak tworzenie aplikacji GNOME w innych językach programowania dzięki możliwościom bibliotek opakowujących wywołania (ang. wrappers) – m.in. Python, C++, C#, Perl, Ruby, Vala[7].
Remove ads
Cele
Projekt GNOME stara się dostarczać dwie rzeczy: środowisko graficzne GNOME, mające stanowić intuicyjny i atrakcyjny pulpit dla użytkowników końcowych, oraz platformę rozwojową GNOME – zespół bibliotek koniecznych do budowania aplikacji, które integrują się z tym środowiskiem.
Silny nacisk położony jest na prostotę oraz wygodę obsługi, a co za tym idzie – internacjonalizację i ułatwienia dostępności.
Remove ads
Organizacja
Rozwój projektu GNOME jest dosyć luźno zorganizowany, podobnie jak inne projekty wolnego oprogramowania. Większość dyskusji na temat rozwoju środowiska prowadzona jest w otwartych listach dyskusyjnych.
W sierpniu 2000 r. utworzona została Fundacja GNOME, zajmująca się zadaniami administracyjnymi, kontaktami z prasą oraz stanowiąca punkt kontaktowy dla firm zainteresowanych rozwojem lub dystrybucją GNOME.
Platformy, na których działa GNOME
Początkowo przeznaczone dla GNU/Linuksa, środowisko GNOME może obecnie pracować na wielu systemach typu Unix (*BSD, AIX, IRIX, HP-UX). Zostało także zaadaptowane przez firmę Sun Microsystems jako standardowe środowisko graficzne dla jej dwóch systemów operacyjnych – Solaris (zastępując przestarzałe CDE) oraz Sun Java Desktop System.
Istnieje także port GNOME dla środowiska Cygwin, dzięki czemu może ono pracować w systemie Microsoft Windows. Udało się je także skompilować w systemie MacOS X.
Remove ads
Wersje środowiska
Podsumowanie
Perspektywa
Każdy element składający się na projekt GNOME posiada swoją własną numerację wersji i harmonogram wydań. Jednakże autorzy tych modułów współdziałają w celu wydania pełnej stabilnej wersji środowiska GNOME co około sześć miesięcy. Poniższa tabela zawiera tylko informacje o pełnych wydaniach stabilnych, wydania niestabilne zostały pominięte.
Remove ads
Architektura
Środowisko GNOME składa się z wielu mniejszych projektów. Najistotniejsze z nich wymieniono poniżej:
- ATK – biblioteka odpowiedzialna za ułatwienia dostępności;
- DConf – do przechowywania ustawień aplikacji;
- GDM – menedżer logowania;
- GVFS – wirtualny system plików;
- GNOME Keyring – system bezpieczeństwa dla GNOME;
- GStreamer – podstawowa biblioteka obsługi multimediów;
- GTK+ – biblioteka widżetów;
- libxml – biblioteka zapewniająca obsługę XML;
- Mutter – menedżer okien (wcześniej Metacity, jeszcze wcześniej Sawfish);
- Pango – wyświetlanie czcionek międzynarodowych;
- Vala – język programowania stworzony na potrzeby GNOME, przypominający C#.
Remove ads
Aplikacje GNOME
Podsumowanie
Perspektywa
Aplikacje GNOME są zgodne z wytycznymi tworzenia interfejsu użytkownika (ang. Human Interface Guidelines), uściślające zasady tworzenia przyjaznych dla użytkownika aplikacji GNOME. Pierwszą specyfikację dla GNOME2 opracował Sun Microsystems; najnowsza specyfikacja została dostosowana dla GNOME4[11].
W środowisku GNOME są wyróżnione trzy klasy aplikacji: główne, Circle i dla programistów[12].
Główne aplikacje są zbiorem prawie 30 programów użytkowych.
- Cheese – robienie zdjęć i nagrywanie filmów za pomocą kamery internetowej.
- Czcionki – wyświetlanie czcionek w systemie.
- Dyski – narzędzie do zarządzania dyskami.
- Dzienniki – wyświetla szczegółowe dzienniki zdarzeń.
- Edytor tekstu – edytor tekstu.
- Epiphany – przeglądarka internetowa oparta na silniku WebKit.
- Eye of GNOME – przeglądarka obrazów.
- Evince – przeglądarka dokumentów PDF, PostScript, DVI, TIFF.
- Kalendarz – kalendarz dla GNOME
- Kalkulator – wykonywanie obliczeń.
- Kontakty – menedżer kontaktów.
- Konsola – emulator terminala.
- Loupe – przeglądarka obrazów.
- Mapy – wyszukiwanie miejsc na świecie.
- Monitor systemu – wyświetlanie i zarządzanie zasobami systemu.
- Muzyka – odtwarzanie i organizowanie muzyki.
- Nautilus – menedżer plików.
- Oprogramowanie – instalowanie i aktualizowanie programów.
- Pogoda – wyświetlanie warunków pogodowych i prognozy.
- Połączenia – wyświetlaj i używaj innych komputerów.
- Pomoc – przeglądarka pomocy dla środowiska GNOME.
- Przewodnik – przewodnik po środowisku GNOME.
- Rozszerzenia – zarządzanie rozszerzeniami GNOME.
- Skaner dokumentów – tworzenie cyfrowej kopii zdjęć i dokumentów.
- Snapshot – robienie zdjęć.
- Ustawienia – narzędzie do konfiguracji środowiska GNOME
- Totem – odtwarzacz filmów.
- Wykorzystanie dysków – wyświetlanie rozmiaru katalogów i dostępnego miejsca na dysku.
- Zdjęcia – organizator zdjęć.
- Zadania – osobisty menedżer zadań dla GNOME
- Zegar – zegar światowy, budzik, stoper i minutnik.
- Znaki – tablica znaków.
Aplikacje i biblioteki należące do GNOME Circle rozszerzają ekosystem GNOME[13].
- Amberol – odtwarzacz muzyki.
- Apostrophe – edytor Markdown.
- Authenticator – generowanie kodów uwierzytelniania dwuetapowego.
- Blanket – odsłuchiwanie różnych dźwięków (np. burzy, deszczu, fal, ptaków, wiatru itp.).
- Collision – sprawdza sumy kontrolne plików.
- Commit – edytor wiadomości Commit.
- Curtail – kompresuje zdjęcia.
- Drawing – edytuje zrzuty ekrany i memy internetowe.
- Déjà Dup – narzędzie do tworzenia kopii zapasowych.
- Decoder – skaner kodów QR.
- Dialect – tłumacz językowy.
- Fragments – klient sieci BitTorrent.
- Identity – porównuje obrazy i filmy.
- Junction – pozwala wybrać program do otwarcia plików i linków.
- Kooha – nagrywa ekran.
- Lorem – generuje tekst demonstracyjny Lorem ipsum.
- Metadata Cleaner – czyszczenie metadanych.
- NewsFlash – czytnik RSS.
- Obfuscate – umożliwia usuwanie prywatnych informacji z każdego obrazu.
- Podcasts – odtwarzanie i zarządzanie podcastami.
- Polari – klient sieci IRC.
- Secrets – zarządzanie hasłami
- Shortwave – radio internetowe.
- Solanum – program służący do planowania czasu używający techniki Pomodoro.
- Video Trimmer – przycinanie fragmentów wideo
- Wike – czytnik Wikipedii.
Ostatnią grupą są aplikacje dla programistów.
- Biblioteka ikon – ikony symboliczne dla programów.
- Boxes – program służący do tworzenia wirtualnych maszyn.
- Builder – zintegrowane środowisko programistyczne dla GNOME.
- Devhelp – narzędzie dla programistów do przeglądania i przeszukiwania dokumentacji API.
- Edytor dconf – graficzne narzędzie do modyfikowania bazy danych dconf.
- Kontrast – Sprawdzanie kontrastu między dwoma kolorami.
- Paleta kolorów – narzędzie z paletą kolorów.
- Podgląd ikon dla programów – narzędzie do projektowania ikon dla programów.
- Podgląd ikon symbolicznych – łatwe tworzenie ikon symbolicznych.
- Sysprof – profilowanie programów lub całego systemu.
Ponadto istnieje duża liczba aplikacji, które korzystają z biblioteki graficznej GTK i wybranych technologii środowiska GNOME:
- AbiWord – procesor tekstu.
- Anjuta – środowisko programistyczne.
- Brasero – program do nagrywania płyt.
- Ekiga – komunikator rozmów VoIP i wideokonferencji.
- Evolution – program pocztowy i zarządca informacji osobistej; zbliżony funkcjonalnie do Microsoft Outlook.
- GIMP – rozbudowany edytor grafiki rastrowej (na potrzeby którego powstała niegdyś biblioteka GTK+, tj. The GIMP Toolkit).
- Glade – program do tworzenia graficznego interfejsu użytkownika.
- GnuCash – aplikacja finansowa.
- Gnumeric – arkusz kalkulacyjny.
- Inkscape – rozbudowany edytor grafiki wektorowej.
- Mono – środowisko programistyczne na licencji GPL implementujące technologiczne rozwiązania własności firmy Microsoft.
- Planner – program do zarządzania projektami i planowania[potrzebny przypis].
- Pidgin – komunikator.
- Sound Juicer – ripper CD.
- Tomboy – aplikacja do tworzenia notatek.
Gnome Games
Gnome Games to zestaw gier przeznaczonych dla środowiska graficznego GNOME. W jego skład wchodzi szesnaście gier, przede wszystkim gry karciane, układanki i zręcznościowe. Jak stwierdzają sami autorzy, mają one być proste i niewymagające dużo czasu, lecz jednocześnie uzależniające. Niektóre z nich posiadają także tryb gry wieloosobowej.
- Aisleriot – kompilacja ponad siedemdziesięciu rodzajów gier karcianych pasjans.
- Blackjack – komputerowy odpowiednik znanej gry karcianej.
- Five or more – implementacja popularnej gry polegającej na ustawieniu pięciu lub więcej kul tego samego koloru obok siebie w poziomie, pionie lub po skosie. Po każdym ruchu na planszy pojawiają się kolejne kule.
- Four-in-a-row – implementacja gry Czwórki. Jest to gra logiczna dla dwóch osób, której celem jest ułożenie czterech kul obok siebie w poziomie, pionie lub po skosie, zanim zrobi to przeciwnik.
- glChess – komputerowa wersja szachów, wykorzystująca kilka silników. Możliwe jest użycie silnika 3D w przypadku zainstalowanych sterowników OpenGL.
- Gnome Sudoku – komputerowa wersja gry logicznej sudoku.
- Gnometris – gra wzorowana na Tetrisie.
- Iagno – komputerowa wersja gry planszowej reversi.
- Klotski – gra logiczna, której celem jest wyprowadzenie oznaczonego klocka na zewnątrz poprzez przesuwanie innych klocków w jak najmniejszej ilości ruchów.
- Mahjongg – komputerowa wersja chińskiej gry Madżong w jej wersji jednoosobowej.
- Mines – odpowiednik windowsowego sapera.
- Nibbles – gra zręcznościowa, polegająca na kierowaniu robakiem zbierającym diamenty w labiryncie. Po zebraniu każdego diamentu robak wydłuża się. Gra kończy się, kiedy dotknie on ściany lub samego siebie. Nibbles umożliwia rozgrywkę maksymalnie czterem osobom.
- Robots – gra strategiczna, w której gracz ma za zadanie unikać ścigających go robotów.
- Same GNOME – gra polegająca na wyczyszczeniu planszy poprzez usuwanie grup kulek tego samego koloru.
- Tali – gra w kości
- Tetravex
Remove ads
Lokalizacja
Środowisko GNOME wraz z programami dodatkowymi jest dostępne w języku polskim. Od września 2006 roku jego lokalizacją zajmuje się zespół Aviary.pl. Wcześniej środowisko tłumaczył nieistniejący już GNOME PL Team. Od wersji 2.32 interfejs środowiska jest przetłumaczony w 100%.
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads