Gamma

Gamma (gr. γάμμα, pisana Γγ) – trzecia litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 3.

Gamma

Γ γ
Informacje podstawowe
Majuskuła	Γ
Minuskuła	γ
Podstawowy alfabet	grecki
Wartość liczbowa	3
Pochodzenie
Oparty na grafemie	Gimel (𐤂)
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Ten artykuł dotyczy litery alfabetu greckiego. Zobacz też: Ɣ – litera alfabetu ewe i ɣ – litera używana w międzynarodowym alfabecie fonetycznym IPA.

Gamma pochodzi od litery alfabetu fenickiego gimel (𐤂). Od gammy pochodzą litery łacińskie C i G oraz cyrylickie Г i Ґ.

W grece współczesnej gamma reprezentuje spółgłoskę szczelinową miękkopodniebienną dźwięczną /ɣ/ lub spółgłoskę szczelinową podniebienną dźwięczną /ʝ/.

W języku starogreckim gamma reprezentowała zaś spółgłoskę zwartą miękkopodniebienną dźwięczną /g/.

Użycie jako symbolu

Γ

• w matematyce:
  • rozkład gamma
  • funkcja gamma
• w fizyce – centrum strefy Brillouina.

${\displaystyle \gamma }$

• korekcja gamma
• promieniowanie gamma
• foton
• odkształcenia postaciowe
• w fizyce:
  • bezwymiarowa wielkość związana z prędkością cząstki wzorem ${\displaystyle \gamma ={\tfrac {1}{\sqrt {1-v^{2}/c^{2}}}}}$ (gdzie ${\displaystyle c}$ – prędkość światła w próżni). Występuje we wzorach transformacji Lorentza, stosowana jako miara prędkości bardzo szybko poruszających się cząstek.
  • w termodynamice – oznaczenie wskaźnika adiabatycznego gazu, zdefiniowanego jako stosunek ciepła właściwego gazu przy stałym ciśnieniu ${\displaystyle c_{p}}$ do ciepła właściwego gazu przy stałej objętości ${\displaystyle c_{v}{:}}$ ${\displaystyle \gamma ={\frac {c_{p}}{c_{v}}}.}$
  • jednostka natężenia pola magnetycznego równa ${\displaystyle \gamma ={\tfrac {1}{400\pi }}\mathrm {\frac {A}{m}} ,}$ stosowana dla słabych pól, zwykle w geofizyce i astronomii
• w chemii
  • w kinetyce reakcji – temperaturowy współczynnik szybkości reakcji (TWSR)
  • jako lokant podobnie do innych liter alfabetu greckiego^[1]
• Gamma – w brydżu konwencja licytacyjna, część systemu Precision

Kodowanie

W Unikodzie litera jest zakodowana:

Znak	Unicode	Kod HTML	Nazwa unikodowa	Nazwa polska
Γ	U+0393	Γ lub Γ lub Γ	GREEK CAPITAL LETTER GAMMA	wielka litera grecka gamma
γ	U+03B3	γ lub γ lub γ	GREEK SMALL LETTER GAMMA	mała litera grecka gamma

W LaTeX-u używa się znacznika:

Znak	LaTeX
${\displaystyle \Gamma }$	\Gamma
${\displaystyle \gamma }$	\gamma

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: Gamma

• lista jednoliterowych skrótów i symboli