Grób Agamemnona

Grób Agamemnona, inc. Niech fantastycznie lutnia nastrojona... – wiersz Juliusza Słowackiego, który powstał w Paryżu w 1839. Wydany w 1840^[1]. Składa się z 21 sestyn. Stanowi część utworu Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu, powstał po podróży poety do Argos, gdzie 18 września 1839 Słowacki zwiedził m.in. skarbiec Atreusza^[2] w Mykenach, nazywany również grobem Agamemnona.

Ten artykuł dotyczy wiersza. Zobacz też: skarbiec Atreusza.

Rękopis Grobu Agamemnona

W wierszu obraz Polski i Polaków jest przeciwstawiony wyidealizowanej wizji historii starożytnej Grecji. Wspomniane są takie wydarzenia historyczne jak bitwa pod Cheroneą, utrata niepodległości czy bitwa pod Termopilami, poeta odwołuje się również do twórczości Homera i kultury starożytnej Grecji, której kulturą wyraźnie zafascynował się podczas podróży po Peloponezie^[3]. Odwołanie do elementów kultury antycznej stanowi punkt wyjścia do refleksji nad losem Polski (Słowacki podkreśla wady polskiej szlachty zestawiając ją z Leonidasem^[4]) z oraz wezwania do zarzucenia przez Polaków swoich dawnych wad w celu odbudowy moralnej i politycznej narodu. Poeta stwierdza, że Polacy nie są zdolni do samodzielnego myślenia, porównując kraj do syna Prometeusza, któremu sęp wyjada mózg, nie wątrobę^[5].

Nawiązania

• Do Grobu Agamemnona nawiązał Jan Lechoń w wierszu pod takim samym tytułem, zamieszczonym w zbiorze Lutnia po Bekwarku, wydanym w 1942 roku.
• Do wiersza nawiązywał także Tadeusz Borowski w utworze Gruba Gamemnona.