Graniczna Placówka Kontrolna Piwniczna

Graniczna Placówka Kontrolna Piwniczna – zlikwidowany pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza wykonujący kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio przejściu granicznym na granicy państwowej z Czechosłowacją. Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Piwnicznej-Zdroju – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej wykonująca kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściach granicznych na granicy z Czechosłowacją/Republiką Słowacką^[b].

GPK Piwniczna

GPK SG w Piwnicznej-Zdroju

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1970[a]
Rozformowanie	24 sierpnia 2005 (przekształcenia)
Tradycje
Kontynuacja	Placówka SG w Piwnicznej-Zdroju
Organizacja
Dyslokacja	Piwniczna-Zdrój[1]
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	Komenda Wojewódzka MO 3 Karpacka Brygada WOP Karpacka Brygada WOP Karpacki Oddział SG

Formowanie i zmiany organizacyjne

Graniczne Przejście Kontrolne Piwniczna, z siedzibą w miejscowości Piwniczna-Zdrój, została utworzona w 1970 na bazie przejścia małego ruchu granicznego Piwniczna-Mníšek nad Popradom – otwarto odrębne od Strażnicy WOP w Piwnicznej, drogowe przejście graniczne czynne całodobowo. Początkowo podlegało pod Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, ponieważ w zakres kompetencji MSW przekazany był cały proces kontroli ruchu granicznego oraz ochrona GPK. Wycofano się z tego rozwiązania w końcu 1971, ponieważ od 1 października 1971 WOP został podporządkowany pod względem operacyjnym pod MSW (pod względem gospodarczym – od 1 stycznia 1972). Do WOP powrócił też cały pion kontroli ruchu granicznego wraz z przejściami granicznymi. Przywrócono jednolity system ochrony granicy państwa. GPK Piwniczna została włączona w struktury dowódcy 3. Karpackiej Brygady WOP, w Nowym Sączu, następnie od 1976 Karpackiej Brygady WOP^[2] i tak funkcjonowała do 15 maja 1991.

Straż Graniczna:

16 maja 1991 graniczna placówka kontrolna przejęta została przez Karpacki Oddział Straży Granicznej^[3] i przyjęła nazwę Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Piwnicznej-Zdroju^[4]  (GPK SG w Piwnicznej-Zdroju).

W ramach reorganizacji struktur Straży Granicznej związanej z przygotowaniem Polski do wstąpienia, do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego 2 stycznia 2003 GPK SG w Piwnicznej-Zdroju przejęła wraz z obsadą etatową pod ochronę odcinek graniczny, po rozformowanej strażnicy SG w Piwnicznej-Zdroju^[c][4] 

Jako Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Piwnicznej-Zdroju funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 i 24 sierpnia 2005, Ustawą z 22 kwietnia 2005 O zmianie ustawy o Straży Granicznej....^[d], została przekształcona na Placówkę Straży Granicznej w Piwnicznej-Zdroju (PSG w Piwnicznej-Zdroju) w strukturach Karpackiego Oddziału Straży Granicznej^[e]

Ochrona granicy

Straż Graniczna:

2 stycznia 2003 GPK SG w Piwnicznej-Zdroju przejęła pod ochronę odcinek granicy państwowej po rozwiązanej strażnicy SG w Piwnicznej-Zdroju^[4] .

Podległe przejścia graniczne

• Piwniczna-Mníšek nad Popradom
• Piwowarówka-Piľhov – od 02.01.2003^[4] .

Komendanci/dowódcy granicznej placówki kontrolnej

• kpt. Tadeusz Mazurkiewicz (1.12.1972^[f]–30.06.1981)^[5]
• ppłk Antoni Lorenc (1.05.1987^[g]–był 31.07.1990^[6]).

Uwagi

1. Od 1991 graniczna placówka kontrolna Straży Granicznej.
2. Od 1 stycznia 1993 z Republiką Słowacką.
3. Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 13 grudnia 2002 zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk.
4. W miejsce dotychczas funkcjonujących strażnic oraz granicznych placówek kontrolnych utworzono placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze i pracownicy pełniący służbę i zatrudnieni w strażnicach oraz granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej stali się odpowiednio funkcjonariuszami i pracownikami placówek Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r. nr 90, poz. 757).
5. Zarządzenie nr Z-53 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 24 sierpnia 2005 w sprawie utworzenia placówek i dywizjonów Straży Granicznej, określenia ich terytorialnego zasięgu działania, a także określenia szczegółowego zakresu zadań terenowych organów Straży Granicznej oraz organizacji komend oddziałów, placówek i dywizjonów.
6. kpt. Tadeusz Mazurkiewicz do 30.11.1972 zastępca d-cy GPK w Piwnicznej 3 Karpackiej Brygady WOP.
7. Antoni Lorenc do 30.04.1987 k-nt GPK w Muszynie Karpackiej Brygady WOP.