Hawajczycy

Hawajczycy (haw. Poʻe Hawaiʻi) – rdzenni mieszkańcy Hawajów, pochodzenia polinezyjskiego. Komunikują się w języku angielskim oraz języku kreolskim hawajskim. Język hawajski, który był pierwotnym językiem Hawajczyków, jest praktycznie językiem wymarłym, gdyż posługuje się nim nie więcej niż tysiąc osób.

Hawajczycy

Poʻe Hawaiʻi

Miejsce zamieszkania	Hawaje
Język	hawajski, kreolski hawajski, angielski
Religia	mitologia hawajska

Nieoficjalna flaga Hawajczyków

Flaga stanu Hawaje

Flaga Ka Lahui Hawaiʻi

Flaga używana przez nacjonalistów

Zasiedlenie wysp

Hawaje zostały zasiedlone w dwóch falach migracyjnych. Pierwsza fala Polinezyjczyków przybyła na wyspy mniej więcej na początku naszej ery. Uważa się, że mogli to być mieszkańcy Markizów. Druga fala migracji nastąpiła mniej więcej w XIII wieku. Na wyspy przybył lud roślejszy, z Tahiti, który wkrótce wchłonął pierwotnych mieszkańców archipelagu. Po tej pierwszej fali osadniczej pozostały tylko opowiadane przez następców historie o menehunach, niskich, lecz pracowitych ludziach.

Pierwotna kultura

W chwili, gdy na wyspy przybył kapitan Cook (1778), na wyspach żyło około 300 tysięcy Hawajczyków – ludzi o ciemnej skórze i włosach prostych lub falistych. Praktykowali oni poligynię i poliandrię i żyli w społeczeństwie klasowym. Tytuły i majątek dziedziczone były w linii żeńskiej. Hawajczycy nie znali wytopu metali, nie produkowali ceramiki, narzędzia i broń wytwarzali z kamienia, drewna, kości i muszli. Żyli na poziomie neolitycznym, wyróżniali się jednak niezwykle rozbudowaną tradycją słowną i wielką tężyzną fizyczną.

Największym źródłem informacji o kulturze rdzennych mieszkańców Hawajów jest „Fornander Collection”, wielotomowy zbiór hawajskich mitów i opowieści ludowych, zebranych przez Abrahama Fornandera.

Mitologia hawajska

Osobny artykuł: Mitologia hawajska.

Charakterystyczną cechą mitologii hawajskiej jest prawie zupełna nieobecność zwierząt jako bohaterów - tłumaczy się to ubóstwieniem fauny wyspowej. W politeistycznych wierzeniach najważniejszymi bogami byli:

• Kāne
• Kanaloa
• Kū
• Lono

oraz bogini

• Pele

Bibliografia

• Tadeusz Szczerbowski, Wyspy Hawajskie: język i tradycja, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2006, ISBN 83-7271-407-X
• Tadeusz Szczerbowski, Kultura hawajska (Ka Mo'omeheu Hawai'i), Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2014, ISBN 978-83-7271-898-3

Kontrola autorytatywna (grupa etniczna):

• LCCN: sh85059379
• BnF: 122545930
• NKC: ph976292
• J9U: 987007553288905171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/Kanaka, topic/Hawaiian