Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Inowłódz
miasto w województwie łódzkim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Inowłódz – miasto w Polsce, położone w Dolinie Białobrzeskiej, w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, siedziba miejsko-wiejskiej gminy Inowłódz[4]. Inowłódz znajduje się w historycznej ziemi łęczyckiej. Leży nad rzeką Pilicą. Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 48 oraz Łódzka Magistrala Rowerowa (odcinek W–E).
Inowłódz uzyskał lokację miejską przed 1370 rokiem[5]. W końcu XVI wieku był miastem królewskim w tenucie inowłodzkiej w powiecie brzezińskim województwa łęczyckiego[6]. Został pozbawiony praw miejskich 31 maja 1870 i włączony do gminy Lubochnia w powiecie rawskim[7]. W latach 1924–1954 siedziba nowej wiejskiej gminy Inowłódz[8], 1954–1972 gromady Inowłódz[9], a od 1973 reaktywowanej gminy Inowłódz[10]. W latach 1975–1998 należał administracyjnie do województwa piotrkowskiego, od 1999 w powiecie tomaszowskim w województwie łódzkim. 1 stycznia 2024 odzyskał status miasta[1].
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa



Osada w miejscu obecnego Inowłodza istniała w X wieku. Inowłódz jest wzmiankowany w dokumencie z 1145, z którego wynika, że już wówczas istniał w miejscowości kościół (ob. kościół filialny pw. św. Idziego), ufundowany przez Władysława Hermana w 1086[11]. Prawa miejskie otrzymał w połowie XIV wieku od króla Kazimierza Wielkiego, wówczas to wzniesiono również zamek inowłodzki, mający bronić północnej granicy Małopolski oraz strzec brodu na rzece Pilicy[12].
Inowłódz pełnił wówczas funkcję ważnego grodu granicznego – usytuowany był na lewym brzegu Pilicy, jako centralny gród regionu, który określono mianem „cypla inowłodzkiego”, pomiędzy północno-zachodnim Sandomierskim i Mazowszem Rawskim. Co do przynależności terytorialnej inowłodzkiego mediewiści są odmiennych zdań. Teza o przynależności do Mazowsza wydaje się prawdopodobna tylko dla okresu zmian w połowie XI w. Od połowy XII w. powstała zależność od stolicy łęczyckiej. Inowłódz, wraz z okolicznymi miejscowościami: Glinnik, Małecz, Lubochnia, Glina, Sadykierz i Wola Małecka, Rzeczyca (Tarnowska), znalazł się w obrębie księstwa łęczyckiego prawdopodobnie już za czasów Kazimierza I Kujawskiego[13][14].
Miejscowy zamek do połowy XVII wieku był rezydencją kasztelanii inowłodzkiej. W 1655 podczas potopu wojska Stefana Czarnieckiego pokonały w bitwie pod Inowłodzem wojska szwedzkie. Inowłódz aż do czasu rozbiorów był miastem królewskim. Prawa miejskie utracił w wyniku represji po powstaniu styczniowym w 1870. Niedługo potem nastąpił rozwój miejscowości, związany z odkryciem właściwości leczniczych wód mineralnych – źródła żelaziste, wapniowo-magnezowe, borowiny oraz miejscowego mikroklimatu. Podjęto próbę utworzenia uzdrowiska. Ponowny rozwój przerwała jednak I wojna światowa.
Remove ads
Zabytki
- Kościół filialny pw. św. Idziego z XII wieku;
- Ruiny zamku Kazimierza Wielkiego z XIV wieku;
- Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła z XVI wieku;
- Synagoga z XIX wieku.
- Cmentarz żydowski w Inowłodzu
Ludzie związani z Inowłodzem
Inowłódz w filmie
Inowłódz i okolice służyły jako plener dla polskich filmów i seriali, m.in.:
- Popioły (1965, reż. Andrzej Wajda),
- Czterej pancerni i pies (1966–1970, reż. Konrad Nałęcki),
- Pan Wołodyjowski (1969, reż. Jerzy Hoffman),
- Jak rozpętałem drugą wojnę światową (1969, reż. Tadeusz Chmielewski),
- Bolesław Śmiały (1971, reż. Witold Lesiewicz),
- Hubal (1973, reż. Bohdan Poręba),
- Najważniejszy dzień życia – odc. 3: Strzał (1974, reż. Sylwester Szyszko),
- Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny (1982, reż. Janusz Majewski),
- Przyłbice i kaptury (1985, reż. Marek Piestrak),
- Sławna jak Sarajewo (1987, reż. Janusz Kidawa),
- Kanclerz (1989, reż. Ryszard Ber),
- Korona królów (2018, reż. Wojciech Pacyna)[15].
Remove ads
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads