Jak to na wojence ładnie

Jak to na wojence ładnie – pieśń wojskowa z 1863 autorstwa polskiego poety i kompozytora Władysława Tarnowskiego. Uznawana za prekursorkę ułańskiej tradycji żurawiejek w polskiej kawalerii^[1].

Jak to na wojence ładnie

Nuty do pieśni
Autor	Władysław Tarnowski
Wydanie oryginalne
Język	polski
Data wydania	1863-1864

Historia

Śmierć Dionizego Czachowskiego 1863

Geneza utworu nie jest do końca wyjaśniona. Według Wacława Borowego ma ona swoje korzenie w tradycjach lamentów żołnierskich Rzeczypospolitej Obojga Narodów i sięga co najmniej XVIII wieku^[2].

Pierwszym ustalonym autorem pieśni pod pseudonimem Ernest Buława jest polski poeta, dramaturg, kompozytor oraz pianista Władysław Tarnowski. Hrabia skomponował ją w oparciu o ludową pieśń węgierską w latach 1863–1864 podczas powstania styczniowego, w którym brał czynny udział. Pierwotnie piosenka nosiła tytuł „Pieśń żołnierza”. Znana była również jako „Marsz żołnierzy Langiewicza” ponieważ stała się bardzo popularna wśród insurgentów i była śpiewana m.in. przez żołnierzy generała Langiewicza oraz oddział Dionizego Czachowskiego^[3]. Po upadku powstania weszła do tradycji polskich pieśni wojskowych i z czasem upowszechniła się jej potoczna nazwa wzięta z pierwszego wersu tekstu „Jak to na wojence ładnie”. Później powstało wiele wersji oraz wariantów tej pieśni^[4].

W czasie I wojny światowej pieśń po przeróbkach znana była jako „Marsz ułański” i śpiewana była przez ułanów legionów polskich.

Tekst

Jak to na wojence w wykonaniu Tadeusza Wrońskiego (tekst zmodyfikowany w stosunku do pierwotnego), grudzień 1923

Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy.

Pierwotny tekst pieśni nawiązuje do wydarzeń powstania styczniowego^[5]:

Jak to na wojence ładnie,
Kiedy ułan z konia spadnie.
Koledzy go nie ratują,
Jeszcze końmi potratują.
Rotmistrz z listy go wymaże,
Wachmistrz trumnę zrobić każe.

A za jego młode lata,
Trąbka zagra tra-ta-ta-ta.
A za jego trudy, prace,
Grały mu kule, kartacze
A za jego trudy, lata,
Dała ognia cała rota.
A my już go pochowali,
„Requiescat”^[6] zaśpiewali.

Popamiętają Moskale,
Jak dostali w skórę w Skale.
Ze Staszowa ich wyprzemy,
Aż o Kijów się oprzemy.
A z kijowskiej okolicy,
Pójdziemy do stolicy.
Niech pamiętają łajdaki,
Jak dzielnie biją Polaki.
A dla naszej większej chwały,
Vivat sztab i korpus cały.

Bibliografia

• Witold Ślusarski „Ostrogami dzwoń”, Unia-Press, Warszawa 1992
• Marsz, marsz Polonia, WacławW. Panek, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1988, ISBN 83-10-09376-4. Brak numerów stron w książce
• Witold Sienkiewicz „Bojowo i lirycznie”, Demart S.A 2010, ISBN 978-83-7427-586-6.