James Ivory

James Francis Ivory (ur. 7 czerwca 1928 w Berkeley) – amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy.

Ten artykuł dotyczy reżysera. Zobacz też: James Ivory – matematyk.

James Ivory

Prawdziwe imię i nazwisko	James Francis Ivory
Data i miejsce urodzenia	7 czerwca 1928 Berkeley
Zawód	reżyser, scenarzysta, producent

Życiorys

Studiował architekturę na University of Oregon oraz sztukę filmową na University of Southern California. Jego pierwsze filmy powstały w ramach ćwiczeń uczelnianych, następnie kręcił filmy dokumentalne.

W 1961 wspólnie z Ismailem Merchantem, swoim partnerem życiowym, założył grupę producencką Merchant Ivory Productions. Ich wieloletni związek, jak i samą współpracę przerwała dopiero śmierć Merchanta w 2005^[1]. Ważną rolę w twórczości Ivory’ego odegrała także Ruth Prawer Jhabvala, współautorka scenariuszy do wielu jego filmów.

Ivory jest ceniony za stylowe adaptacje arcydzieł literatury angielskiej^[2]. Pierwszy wielki sukces odniósł ekranizacją powieści E.M. Forstera Pokój z widokiem (1985), która zdobyła szereg rozmaitych nagród. Równie dobre wrażenie zrobiły dwa filmy z Emmą Thompson i Anthonym Hopkinsem w rolach głównych – Powrót do Howards End (1992, ponownie na podstawie powieści Forstera) i Okruchy dnia (1993, ekranizacja książki Kazuo Ishiguro). Ivory zrealizował także trzy filmy na podstawie prozy Henry’ego Jamesa.

Jego filmy były wielokrotnie nominowane do Oscara w różnych kategoriach. Sam Ivory zdobył Oscara za najlepszy scenariusz adaptowany do filmu Tamte dni, tamte noce (2017) Luki Guadagnino w wieku 89 lat. Stał się tym samym najstarszym laureatem Oscara w historii tych nagród^[3].

Zasiadał w jury konkursu głównego na 50. MFF w Wenecji (1993).

Reżyser

• Shakespeare Wallah (1965)
• Zwariowane party (The Wild Party 1975)
• Europejczycy (The Europeans 1979)
• Bostończycy (The Bostonians 1984)
• Pokój z widokiem (A Room with a View 1986)
• Maurycy (Maurice 1987)
• Pan i pani Bridge (Mr. and Mrs. Bridge 1990)

filmowy

• Powrót do Howards End (Howards End 1991)
• Okruchy dnia (The Remains of the Day 1993)
• Jefferson w Paryżu (Jefferson in Paris 1995)
• Picasso – twórca i niszczyciel (Surviving Picasso 1996)
• Córka żołnierza nie płacze (Córka żołnierza nie płacze 1998)
• Złota (The Golden Bowl 2000)
• Rozwód po francusku (Le Divorce 2003)
• Biała hrabina (The White Countess 2005)

Scenarzysta

• Maurycy (Maurice 1987)
• Córka żołnierza nie płacze (Córka żołnierza nie płacze 1998)
• Rozwód po francusku (Le Divorce 2003)
• Tamte dni, tamte noce (Call Me by Your Name, 2017)

Nagrody i nominacje

Rok	Nagroda	Kategoria	Za	Wynik
1965	Złoty Niedźwiedź	Najlepszy film	Shakespeare-Wallah	Nominacja
1979	Złota Palma	Najlepszy film	Europejczycy	Nominacja
1981	Złota Palma	Najlepszy film	Kwartet	Nominacja
1983	Złota Palma	Najlepszy film	W upale i kurzu	Nominacja
1984	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	W upale i kurzu	Nominacja
1987	Srebrny Lew	Najlepszy reżyser	Maurycy	Wygrana
1987	Złoty Lew	Najlepszy film	Maurycy	Nominacja
1987	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy film	Pokój z widokiem	Wygrana
1987	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Pokój z widokiem	Nominacja
1987	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Pokój z widokiem	Nominacja[4]
1987	Złoty Glob	Najlepszy reżyser	Pokój z widokiem	Nominacja
1990	Nagroda im. Francesco Pasinettiego (MFF w Wenecji)	Najlepszy film	Pan i pani Bridge	Wygrana
1990	Złoty Lew	Najlepszy film	Pan i pani Bridge	Nominacja
1992	Złota Palma	Najlepszy film	Powrót do Howards End	Nominacja
1993	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy film	Powrót do Howards End	Wygrana
1993	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Powrót do Howards End	Nominacja
1993	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Powrót do Howards End	Nominacja[4]
1993	Złoty Glob	Najlepszy reżyser	Powrót do Howards End	Nominacja
1994	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy film	Okruchy dnia	Nominacja
1994	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Okruchy dnia	Nominacja
1994	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Okruchy dnia	Nominacja[4]
1994	Złoty Glob	Najlepszy reżyser	Okruchy dnia	Nominacja
1995	Złota Palma	Najlepszy film	Jefferson w Paryżu	Nominacja
2018	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepszy scenariusz adaptowany	Tamte dni, tamte noce	Wygrana[4]
2018	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy scenariusz adaptowany	Tamte dni, tamte noce	Wygrana
2000	Złota Palma	Najlepszy film	Złota	Nominacja
2003	Nagroda Wella (MFF w Wenecji)	--	Rozwód po francusku	Wygrana