Kałków (województwo opolskie)

Kałków (daw. Skałka, niem. Kalkau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Otmuchów^[4].

Ten artykuł dotyczy wsi w województwie opolskim, w powiecie nyskim. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Kałków

wieś
Kościół pw. Narodzenia NMP i św. Jerzego
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	nyski
Gmina	Otmuchów
Wysokość	ok. 230 m n.p.m.
Liczba ludności	647[1]
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	48-364[2]
Tablice rejestracyjne	ONY
SIMC	0500754
Położenie na mapie gminy Otmuchów Kałków
Położenie na mapie Polski Kałków
Położenie na mapie województwa opolskiego Kałków
Położenie na mapie powiatu nyskiego Kałków
50°24′20″N 17°11′13″E[3]
Strona internetowa

W latach 1945–1954, miejscowość była siedzibą gminy Kałków, w latach 1954-1972 siedziba gromady Kałków, w 1973–1975 powtórnie siedzibą gminy. Po likwidacji gminy Kałków w 1975 r. w gminie Otmuchów. W latach istnienia powiatów, w powiecie nyskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Nazwa

W łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Kalkaw^[5][6].

Historia

Na podstawie dekretu PKWN z 31 sierpnia 1944 zostały utworzone miejsca odosobnienia, więzienia i ośrodki pracy przymusowej dla „hitlerowskich zbrodniarzy oraz zdrajców narodu polskiego”. Obóz pracy nr 110 Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego utworzyło w Kałkowie^[7].

Komunikacja i transport

Przez wieś przebiegają lokalne drogi. W układzie południkowym przebiega droga łącząca Otmuchów z czeską Vidnavą, na drodze tej było przejście graniczne Kałków-Vidnava.

Na wschód wsi w połowie drogi do wsi Łąka przebiegała linia kolejowa ze stacją kolejową Kałków Łąka. Linia ta łączyła się czeską na kolejowym przejściu granicznym Kałków-Vidnava.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[8]:

• kościół parafialny pw. Nawiedzenia NMP i św. Jerzego w stylu późnoromańskim z elementami gotyckimi. * plebania, obecnie ośrodek zdrowia, z XIX w. (ośrodek zdrowia przeniesiony)
• cmentarz par., z połowy XIX w.
• szkoła, z XIX w (obecnie dom mieszkalny)
• park, z XIX/XX w.

Kościół

Pierwotny kościół wybudowany w latach 1240-1260^[9]. Przypuszczalnie fundatorem budowy kościoła w XIII wieku był Ekard z Kałkowa towarzysz i prawa ręka biskupa Tomasza I na zamku biskupim w Otmuchowie^[10]. Do kościoła przylega wyniosła wieża-dzwonnica zwieńczona krenelażem. Elewacje pierwotnego prezbiterium zdobi podwójny romański ceramiczny fryz arkadkowy (częściowo zrekonstruowany). Przy kościele od południa zachował się zniszczony portal z elementami zarówno romańskimi (granitowe ościeża, kolumienki, palmety) jak i gotyckimi (wimperga). W latach 1666–1667 kościół przebudowano^[9] i z tego okresu może pochodzić sklepienie barokowe nad chórem muzycznym. Kościół został przebudowany w 1821 roku, wtedy zbudowano przed wieżą kruchtę^[11]. W latach 1931–1933 rozbudowano kościół w stylu ekspresjonistycznym o część nawową. Kościół jest zaliczany do najcenniejszych w regionie

Galeria

• 
  Ołtarz barokowy z XVIII wieku w kościele
• 
  Portal romańsko-gotycki z gotycką wimpergą, fragmentem tympanonu i ekspresjonistyczną stolarką z lat 30. XX w.
• 
  Polichromia gotycka w kościele