Karol Kałuża

Karol Kałuża (ur. 21 października 1899 w Załężu, zm. 9 listopada 1943 w KL Dachau) – polski duchowny rzymskokatolicki, proboszcz parafii śś. Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie, więzień niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych.

Karol Kałuża

Data i miejsce urodzenia	21 października 1899 Załęże
Data i miejsce śmierci	9 listopada 1943 KL Dachau
Proboszcz parafii śś. Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie
Okres sprawowania	1939–1943[1]
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	diecezja katowicka
Prezbiterat	20 czerwca 1926

Życiorys

Tablica pamiątkowa przed kościołem pw. św. Józefa w Katowicach, upamiętniająca poległych w czasie II wojny światowej; nazwisko ks. Karola Kałuży jest w lewej kolumnie

Tablica upamiętniająca zamordowanych księży z diecezji katowickiej (w tym ks. Karola Kałużę; po prawej stronie) wewnątrz archikatedry Chrystusa Króla w Katowicach (2024)

Urodził się 21 października 1899 roku w Załężu (późniejsza część Katowic) w rodzinie Jana i Bronisławy z d. Kret^[2]. Uczęszczał do gimnazjum w Katowicach (późniejsze III Liceum Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza w Katowicach), a chcą uniknąć niemieckiej matury egzamin dojrzałości zdał 10 października 1920 roku w Bytomiu^[3]. W okresie powstań śląskich był czynnym działaczem plebiscytowym – po maturze, do końca 1921 roku współpracował z Polskim Komisariatem Plebiscytowym^[4].

W październiku 1921 roku został przyjęty do Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie i rozpoczął naukę na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. 20 czerwca 1926 roku przyjął święcenia kapłańskie. W czasie wakacji pomagał w pracy duszpasterskiej w jedłownickiej parafii^[3], po czym prowadził działalność duszpasterską jako wikary w parafii pw. św. Wawrzyńca i św. Antoniego w Nowej Wsi. Następnie posługiwał w parafii św. Jadwigi Śląskiej w Królewskiej Hucie i w Mikołowie jako katecheta gimnazjalny. W tym okresie działał także m.in. jako prezes Koła Przyjaciół Harcerstwa^[2].

14 stycznia 1939 roku został zatwierdzony na stanowisku proboszcza parafii śś. Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie^[5]. W pierwszych dniach niemieckiej okupacji żądano od niego wywieszenia flagi niemieckiej na kościele parafialnym. Gdy odmówił, znalazł się na liście wrogów III Rzeszy sporządzonej przez skoczowskich Niemców i kolaborantów^[2].

Został aresztowany 24 kwietnia (bądź 24 maja^[2]) 1940 roku^[5]. Po przetrzymaniu w cieszyńskim więzieniu, przewieziono go do KL Dachau 28 kwietnia 1940 roku w III transporcie polskich kapłanów w ramach akcji Intelligenzaktion Schlesien. 5 czerwca tego samego roku został przetransportowany do KL Gusen I, gdzie niewolniczo pracował w kamieniołomach, a 8 grudnia będąc całkowicie wycieńczony ponownie trafił do KL Dachau, gdzie został zarejestrowany pod nr. 21960^[6][7].

Zmarł w Dachau 9 listopada 1943 roku^[4][2].

Upamiętnienie

• Nazwisko na tablicy pamiątkowej przy kościele pw. św. Józefa w Katowicach^[8],
• Nazwisko na tablicy pamiątkowej wewnątrz archikatedry Chrystusa Króla w Katowicach^[6],