Kazimierz II łęczycki

Kazimierz II łęczycki (ur. pomiędzy 1262 a 1265, zm. 10 czerwca 1294^[1]) – od 1267 r. formalnie z braćmi książę brzeski i dobrzyński, od 1288 samodzielny książę łęczycki, od 1292 lennik Wacława II.

Kazimierz II łęczycki

Książę Brzeski razem z Siemowitem dobrzyńskim (do 1287) i Władysławem Łokietkiem
Okres	od 1267 do 1288
Poprzednik	Kazimierz I kujawski
Następca	Władysław Łokietek
Książę dobrzyński razem z braćmi
Okres	od 1267 do 1287
Poprzednik	Kazimierz I kujawski
Następca	Siemowit dobrzyński
Książę łęczycki
Okres	od 1288 do 1294
Poprzednik	Leszek Czarny
Następca	Władysław Łokietek
Dane biograficzne
Dynastia	Piastowie
Data urodzenia	pomiędzy 1262 a 1265
Data i miejsce śmierci	10 czerwca 1294 Trojanów
Przyczyna śmierci	śmierć w bitwie
Ojciec	Kazimierz I kujawski
Matka	Eufrozyna opolska
Rodzeństwo	Leszek Czarny Siemomysł inowrocławski Władysław Łokietek Siemowit dobrzyński

Książę Kazimierz II łęczycki nadaje immunitet i prawo średzkie wsiom klasztoru sulejowskiego Górze, Puczniewowi i Kępie, dokument z 24 czerwca 1292 roku

Genealogia i początki rządów (1262/5-1288)

Czwarty pod względem starszeństwa syn Kazimierza I kujawskiego, a drugi pochodzący z jego trzeciego małżeństwa z Eufrozyną, księżniczką opolską. Po śmierci ojca w 1267 r. razem z rodzonymi braćmi znalazł się pod opieką matki. Samodzielne rządy objął dopiero w 1288 r., kiedy po zmarłym bezdzietnie przyrodnim bracie Leszku Czarnym otrzymał położone w centrum Polski księstwo łęczyckie.

4. Konrad I mazowiecki zm. 31 sierpnia 1247
			2. Kazimierz I kujawski zm. 14 grudnia 1267
5. Agafia Światosławówna zm. po 31 sierpnia 1247
						1. Kazimierz II łęczycki zm. 10 czerwca 1294
6. Kazimierz I opolski zm. 13 maja 1229 lub 1230
			3. Eufrozyna opolska zm. 4 listopada po 1291
7. Wiola opolska zm. 7 września 1251

Współpraca z Władysławem Łokietkiem w okresie jego walk o Małopolskę (1289-1292)

W 1289 r. Kazimierz II, razem z bratem Władysławem Łokietkiem wsparł kampanię krakowską księcia płockiego Bolesława II. Wspólne siły płocko-brzesko-łęczyckie pokonały 26 lutego 1289 r. oddziały śląskie dowodzone przez Henryka III Głogowczyka, Bolka opolskiego i Przemka ściniawskiego w bitwie pod Siewierzem^[2]. Z nieznanych powodów wkrótce potem Bolesław mazowiecki zrezygnował z pretensji do tronu krakowskiego, co wykorzystał Władysław Łokietek próbując zdobyć Małopolskę dla siebie. Ścisła współpraca Kazimierza z Władysławem miała miejsce także podczas wojny z władcą czeskim Wacławem II. Polityka ta doznała klęski na jesieni 1292 r., kiedy w wyniku wyprawy czeskiej Kazimierz i Władysław dostali się do niewoli Przemyślidy. W pokoju podpisanym 9 października 1292 r. bracia zostali zmuszeni do politycznego podporządkowania się czeskiemu monarsze^[3].

Kazimierz II dziedzicem Krakowa (1293-1294)

Kazimierz II i Władysław Łokietek nie rezygnowali jednak z ambitnych planów zdobycia Małopolski i 6 stycznia 1293 r. spotkali się w Kaliszu z Przemysłem II Wielkopolskim i arcybiskupem gnieźnieńskim Jakubem Świnką, by wysondować możliwość wspólnej akcji w celu odzyskania Krakowa. Tajną umowę tam zawartą znamy tylko z dokumentu wydanego na ręce arcybiskupa, który obligował Przemysła, Władysława Łokietka i Kazimierza do wypłacenia 300 grzywien srebra rocznie z żup solnych po odzyskaniu stolicy Małopolski^[4].

Kolegiata w Tumie koło Łęczycy

Kazimierz II Łęczycki zginął w bitwie pod Trojanowem 10 czerwca 1294 rozegranej na brzegu rzeki Bzury, podczas pościgu za oddziałem litewskim księcia Witenesa uchodzącym po napadzie na Łęczycę (dokonanym 4 czerwca)^[5].

Kazimierz nie był żonaty i nie pozostawił potomstwa, a jego księstwo przejął Władysław Łokietek. Nie wiadomo gdzie został pochowany, być może w kolegiacie w Tumie pod Łęczycą.

Śmierć Kazimierza według opisu Kroniki Jana Długosza

Rok pański 1294. Książę litewski Witenes napada na ziemie łęczycką z wojskiem konnym w liczbie 1800 ludzi^[6]: Litwinów, Prusów i Żmudzinów^[7]. Kiedy w czwartek po Zielonych Świętach wtargnęli do niej przez lasy i gaje za pozwoleniem i przy poparciu księcia Mazowsza Bolesława^[8] w tak milczącym i nieznanym szyku, że zmylili wszystkich, którzy ich mijali, atakując najpierw kolegiatę w Łęczycy i mordując tam lub zabierając do niewoli wielką liczbę ludu mężczyzn i kobiet, którzy się tam zgromadzili dla uczczenia święta. Prałatów, kanoników i kapłanów pana biorą bez litości do niewoli, a szaty liturgiczne, naczynia i klejnoty rozgrabiają. Pozostałych, którzy schronili się w kościele i bronili się w nim mężnie, przez podpalenie sąsiednich domów otaczających kościół i przeniesienie ognia na kolegiatę duszą i tracą. Wrogowie rozbiegli się następnie po wsiach i osadach i zabrawszy wielki łup w postaci ludzi i bydła pospiesznie wracali. Nie zniósł porażki własnej i swego wojska książę łęczycki Kazimierz, lecz ze wszystkimi rycerzami ziemi łęczyckiej zaczął ścigać barbarzyńców. Kiedy ich dopadł w położonej blisko miasta Sochaczewa nad rzeką Bzurą wsi Żuków (według innych koło wsi Trojanowa) nie licząc się z małą liczebnością swojego wojska i chmarą wrogów, rzuca się na barbarzyńców. I po krwawej walce, kiedy wielu jeńców w ferworze bitwy umknęło, pokonana przez chmarę barbarzyńców, walcząc bardzo odważnie w pierwszych szeregach, pada w największym tłumie wrogów i ponosi chlubną śmierć. Gdy ten (książę) zginął, Polacy zaczęli uciekać na wszystkie strony. Wielu spośród Polaków, unikając zaszczytnej śmierci, narażają się na haniebną. Toną w rzece Bzura za którą toczyła się walka, ponieważ wody wtedy wskutek deszczu wezbrały^[9]. Litwini wzięli i łup i zwycięstwo. A łup, jaki zebrali w postaci jeńców polskich, był podobno tak wielki, że przy podziale każdemu barbarzyńcy przypadło dwudziestu chrześcijan, Polaków^[10]. Książę łęczycki Kazimierz nie pozostawił po sobie nikogo^[11].