Koń budionnowski

Koń budionnowski (ros. Будённовская лошадь) – jedna z ras konia, wykorzystywana do długo- i krótkodystansowych wyścigów, znana z wytrzymałości i charakterystycznej płynności ruchu. Konie tej rasy odnoszą sukcesy w skokach i ujeżdżeniu, są uważane za mające łagodną naturę. Nazwane „budionnowskimi” na cześć dowódcy radzieckiej kawalerii marszałka Siemiona Budionnego, który rozpoczął program ich hodowli w okolicach Rostowa po zakończeniu wojny domowej w Rosji^[1][2][3].

Koń budionnowski

Grupa dwuletnich ogierów budionnowskich z południowej Rosji
Typ	koń gorącokrwisty
Pochodzenie	Rosja
Wymiary
Wysokość w kłębie	160–180 cm
Umaszczenie	kasztanowate, gniade
Wzorce rasy
Equus ferus caballus

Radziecki znaczek pocztowy z koniem budionnowskim (1968)

Celem hodowli było uzyskanie konia mogącego pokonać około 100 km dziennie przez kilka dni z rzędu, przy minimalnym zaopatrzeniu i minimalnym odpoczynku, a pod koniec ciężkiego dnia marszu z zapasem sił i energii do ataku, tzn. na 5-6 kilometrową szarżę galopem. W 1950 przeprowadzono 24-godzinną jazdę próbną dla koni budionnowskich. 6-letni ogier Zanos pokonał 309 kilometrów (19 godzin jazdy). Budjonny jest dobrym partnerem do rajdów długodystansowych, zwłaszcza dla cięższych jeźdźców^[4].

Pochodzenie

Koń budionnowski wywodzi się od koni czarnomorskich i klaczy dońskich krytych ogierami pełnej krwi angielskiej. Używano też koni kirgiskich i kazachskich, lecz z gorszym rezultatem. Potomstwo odchowywano bardzo starannie na bogatej paszy i testowano pod względem użytkowości po ukończeniu dwóch i czterech lat życia. Z ogólnej liczby 657 klaczy, od których rozpoczęto hodowlę, 359 stanowiły anglodońskie, 261 mieszańce anglodońskie z czarnomorskimi i 37 angloczarnomorskie. Kryto je ogierami anglodońskimi. Gdy cechy pełnej krwi angielskiej stawały się mniej wyraźne, do hodowli włączano ponownie ogiery tej rasy^[1][2][3].

Za oficjalną datę powstania koni rasy budionnowskiej uważany jest rok 1949. Pierwsza księga stada założona została dla tej rasy w 1951. Mimo że rasa ta istnieje od niedawna, koń ten należy do ras najbardziej znanych i lubianych nie tylko w Rosji ale całej Europie. Uważany jest za wspaniałego galopera i używany jest głównie do sportu jeździeckiego, wyścigów płaskich i zawodów w skokach przez przeszkody^[1][2].

Budowa i wygląd

Głowa i szyja mają dobre proporcje. Profil jest prosty lub nieznacznie wklęsły. Taka ładna, szlachetna głowa zdradza wpływ koni pełnej krwi angielskiej. Długa i prosta szyja przechodzi w wysoki kłąb i łączy się z umiarkowanie skośnymi łopatkami – nie są one jednak tak długie, jak u konia pełnej krwi angielskiej.

Koń budionnowski jest lekkiej budowy, ale o stosunkowo masywnym tułowiu. Grzbiet ma krótki, prosty i szeroki, lędźwie wydłużone, a zad długi i zazwyczaj prosty. Kończyny są lekkie, mało masywne, zdarzają się wady w budowie i wielkości stawów. Wadą tej rasy jest iksowata postawa kończyn przednich, powodująca ich wadliwy ruch. Wadę tę rozprzestrzeniło krzyżowanie z końmi dońskimi i kazachskimi.

80% koni budionnowskich jest maści kasztanowatej, często ze złocistym połyskiem, odziedziczonym po koniach dońskich i czarnomorskich. Występują także konie gniade z tak zwanym złotym połyskiem.

Przeciętnie koń budionnowski mierzy około 160 cm, chociaż zdarzają się osobniki o wzroście ponad 170 cm^[2].