Kościół św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki w Krzemieńcu

Kościół pw. św. Ignacego Loyoli i Stanisława Kostki, obecnie cerkiew Przemienienia Pańskiego – dawny kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Krzemieńcu w obwodzie tarnopolskim na Ukrainie, należący pierwotnie do zakonu jezuitów.

Fragment wnętrza

Kościół św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki
(ob. cerkiew Przemienienia Pańskiego)

cerkiew parafialna
Państwo	Ukraina
Obwód	tarnopolski
Miejscowość	Krzemieniec
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Kościół Prawosławny Ukrainy
Eparchia	tarnopolska
Wezwanie	św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki / Przemienienia Pańskiego
Wspomnienie liturgiczne	6/19 sierpnia
Historia Data rozpoczęcia budowy 1731 Data zakończenia budowy 1745 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Poprzednie wyznanie rzymskokatolickie Fundator Michał Serwacy Wiśniowiecki
Dane świątyni Styl barokowo-klasycystyczny Architekt Paweł Antoni Fontana, Paweł Giżycki Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 2
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Kościół św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki (ob. cerkiew Przemienienia Pańskiego)
Położenie na mapie Ukrainy Kościół św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki (ob. cerkiew Przemienienia Pańskiego)
50°07′00″N 25°43′00″E

Książę Michał Serwacy Wiśniowiecki w r. 1728 zobowiązał się zbudować nowy koś­ciół dla istniejącej rezydencji Jezuitów w Krzemieńcu. Zespół klasztorny został zbudowany w latach 1731–1745 według projektu o. Pawła Giżyckiego (być może przy wpływie Pawła Fontany) z fundacji księcia Michała Serwacego Wiśniowieckiego. Jest to najdoskonalsze dzieło Pawła Giżyckiego, którego genezy należy szukać w rzymskim klasycyzującym baroku początku XVIII w. Rozpoczęta jednocześnie od południa budowa szkół została ukończona w 1753 r. Budowa drugiego północnego skrzydła klasztoru trwała jeszcze w latach 70. XVIII w. i nie została ukończona, ponieważ w 1773 r. zakon jezuitów został skasowany. Po tym fakcie kościół zakonny stał się kościołem parafialnym, a po powstaniu listopadowym, w 1832 przejęła go Cerkiew prawosławna. W okresie II Rzeczypospolitej ponownie funkcjonował jako kościół katolicki, jednak po aneksji Wołynia przez ZSRR i włączeniu go do Ukraińskiej SRR urządzono w nim salę sportową. Po upadku ZSRR został przekazany Ukraińskiemu Kościołowi Prawosławnemu i zaadaptowany na sobór Przemienienia Pańskiego. Do 2018 należał do Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego, zaś po soborze zjednoczeniowym przeszedł na własność Kościoła Prawosławnego Ukrainy.

Zobacz też

• Liceum Krzemienieckie
• Synagoga w Krzemieńcu
• Cmentarze w Krzemieńcu

Bibliografia

• Betlej Andrzej, Kościół Jezuitów w Krzemieńcu. Uwagi na temat autorstwa i genezy architektury oraz relacji architekt-fundator, [w:] "Studia nad sztuką renesansu i baroku", t. 5, red. J. Lileyko, Lublin 2000, ss. 193–216.
• Muszyńska-Krasnowolska M., Kolegium pojezuickie w Krzemieñcu, [w:] Rocznik Wołyñski, 1939, t. 8, ss. 67–139.
• Tokarski Jacek, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie. T. 2. Warszawa 2001