Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Harklowej

Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Harklowej – drewniany rzymskokatolicki kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, zbudowany pod koniec XV w., znajdujący się w miejscowości Harklowa.

Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny

nr rej. L.XII.49/30/21 z 09.04.1930[1]
kościół parafialny
Elewacja boczna
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Harklowa
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Harklowej
Wezwanie	Narodzenia NMP
Historia Data zakończenia budowy koniec XV w.
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowy Targ Harklowa, kościół drewniany
Położenie na mapie Polski Harklowa, kościół drewniany
Położenie na mapie województwa małopolskiego Harklowa, kościół drewniany
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego Harklowa, kościół drewniany
49°28′35,0″N 20°10′05,6″E

Obiekt znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.

Historia

Późnogotycka świątynia należy do grupy kościołów podhalańskich. Została wzniesiona pod koniec XV w. na miejscu wcześniejszej świątyni i przejęła jej cechy. W XIX w. dokonano znacznych przekształceń, które niekorzystnie odbiły się na architekturze kościoła^[2].

Architektura i wyposażenie

Jest budowlą jednonawową, trójdzielną, orientowaną. Ściany kościoła oszalowano. W bryle kościoła można wyróżnić prezbiterium, nawę oraz wieżę. Prezbiterium, podobnie jak w innych świątyniach podhalańskich, zamknięte jest prostokątnie. Od północy przylega do niego zakrystia. Nawa sąsiaduje z okazałą czworoboczną kaplicą wzniesioną w 1866, którą nakrywa kopuła z wieloboczną latarnią. Po południowej stronie nawy znajduje się kruchta boczna dobudowana w XVIII wieku. Nad prezbiterium i nawą wybudowano dach jednokalenicowy, dwuspadowy, kryty gontem. Na kalenicy w 1877 dodano neogotycką wieżyczkę na sygnaturkę. Dominującym elementem bryły kościoła jest wybudowana w XVII wieku izbicowa wieża zwieńczona ostrosłupowym hełmem. Całą świątynię otaczają otwarte soboty.

• 
  Elewacja północna
• 
  Wnętrze
• 
  Soboty i wejście boczne

Około roku 1500 wnętrze kościoła ozdobiono polichromią patronową. Była ona przemalowywana czterokrotnie. Malowidła obecnie pokrywające sklepienie i ściany pochodzą 1935. Oryginalne XVI-wieczne dekoracje patronowe zachowały się jedynie we fragmentach, głównie na stropie przedsionka pod wieżą. Do powtarzających się motywów należą orszak myśliwski, jeleń i para gołębi. Z czasu budowy pochodzą gotyckie portale ostrołukowe z ornamentem sznurowym w drzwiach do zakrystii i w kruchcie południowej. Okna, zgodnie z dawną tradycją, umieszczone zostały jedynie na ścianie południowej. Do belki tęczowej przybita jest deska zdobiona ornamentem patronowym, stanowiąca niegdyś element dawnego stropu. Na belce znajduje się również barokowy krucyfiks i wycięte z desek malowane postaci świętych.

W skład wyposażenia świątyni wchodzi pięć ołtarzy. Ołtarz główny reprezentuje styl późnobarokowy. Umieszczono w nim obrazy z XVI-wiecznego gotyckiego tryptyku wchodzącego w skład pierwotnego wyposażenia kościoła. W polu środkowym znajduje się przedstawienie Świętej Rodziny, zaś po bokach namalowane są postacie świętych. W zwieńczeniu umieszczono obraz Zwiastowania pochodzący z nasady tryptyku. Dwa barokowe ołtarze boczne pochodzą z XVIII wieku. W tym samym okresie wykonano również dwa ołtarze rokokowe umieszczone w kaplicy. Pierwotnie znajdowały się one w kościele w Maciejowcach na Słowacji. W skład wyposażenia wchodzi również XVIII-wieczna ambona oraz kamienna chrzcielnica z 1731.

Otoczenie

Teren kościelny otoczony jest przez murek z bramkami nakrytymi gontowymi, baniastymi hełmami.