Kodeks wykroczeń

Kodeks wykroczeń (ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń) – polska ustawa, uchwalona przez Sejm PRL, regulująca prawo wykroczeń. Określa ona zasady ponoszenia odpowiedzialności za wykroczenia. Zawiera katalog wykroczeń i kar przewidzianych za ich popełnienie.

Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń

Nazwa potoczna	kodeks wykroczeń
Skrót nazwy	kw, k.w., KW
Państwo	Polska
Data wydania	20 maja 1971
Miejsce publikacji	Dz.U. z 1971 r. nr 12, poz. 114
Tekst jednolity	Dz.U. z 2025 r. poz. 734
Data wejścia w życie	1 stycznia 1972
Rodzaj aktu	ustawa
Przedmiot regulacji	prawo wykroczeń
Status	obowiązujący
Ostatnio zmieniony przez	Dz.U. z 2024 r. poz. 1907
Wejście w życie ostatniej zmiany	1 stycznia 2025
Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Kodeks zastąpił wcześniejsze regulacje^[1], zwłaszcza Prawo o wykroczeniach z 11 lipca 1932^[2].

Struktura redakcyjna kodeksu

Kodeks wykroczeń posiadał pierwotnie 166 artykułów, dzieli się na dwa części i 19 rozdziałów:

• Część ogólna (art. 1 – 48)
  • Rozdział I Zasady odpowiedzialności (art. 1 – 17)
  • Rozdział II Kary, środki karne i zasady ich wymiaru (art. 18 – 39)
  • Rozdział III Zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego (art. 40 – 41)
  • Rozdział IV Warunkowe zawieszenie kary aresztu (art. 42 – 44)
  • Rozdział V Przedawnienie orzekania, wykonania kary oraz zatarcie ukarania (art. 45 – 46)
  • Rozdział VI Wyjaśnienie wyrażeń ustawowych (art. 47)
  • Rozdział VII Stosunek do ustaw szczególnych (art. 48)
• Część szczególna (art. 49 – art. 166)
  • Rozdział VIII Wykroczenia przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu (art. 49 – 64)
  • Rozdział IX Wykroczenia przeciwko instytucjom państwowym, samorządowym i społecznym (art. 65 – 69)
  • Rozdział X Wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu osób i mienia (art. 70 – 83)
  • Rozdział XI Wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji (art. 84 – 103)
  • Rozdział XII Wykroczenia przeciwko osobie (art. 104 – 108)
  • Rozdział XIII Wykroczenia przeciwko zdrowiu (art. 109 – 118)
  • Rozdział XIV Wykroczenia przeciwko mieniu (art. 119 – 131)
  • Rozdział XV Wykroczenia przeciwko interesom konsumentów (art. 132 – 139)
  • Rozdział XVI Wykroczenia przeciwko obyczajności publicznej (art. 140 – 142)
  • Rozdział XVII Wykroczenia przeciwko urządzeniom użytku publicznego (art. 143 – 145)
  • Rozdział XVIII Wykroczenia przeciwko obowiązkowi ewidencji (art. 146 – 147a)
  • Rozdział XIX Szkodnictwo leśne, polne i ogrodowe (art. 148 – 166)

Nowelizacje

Kodeks wykroczeń znowelizowano wielokrotnie. Ostatnia zmiana weszła w życie w 2025 roku^[3].

Zobacz też

• kodeks