Krystyna Magdalena Radziwiłłówna

Krystyna Magdalena Radziwiłłówna (ur. 27 lipca 1776 w Warszawie, zm. 1 grudnia 1796 w Petersburgu) – księżniczka polska, nieślubna córka wojewodziny wileńskiej Heleny z Przezdzieckich Radziwiłłowej ze związku z ambasadorem rosyjskim w Warszawie, Ottonem Magnusem von Stackelbergiem^[1]. Oficjalnie za ojca Krystyny uchodził wojewoda wileński Michał Hieronim Radziwiłł.

Krystyna Magdalena Radziwiłłówna

Krystyna Radziwiłłówna, Józef Maria Grassi
Trąby Radziwiłłów
Rodzina	Radziwiłłowie herbu Trąby
Data i miejsce urodzenia	27 lipca 1776 Warszawa
Data i miejsce śmierci	1 grudnia 1796 Petersburg
Ojciec	Otto Magnus von Stackelberg (oficjalnie Michał Hieronim Radziwiłł)
Matka	Helena Przezdziecka

Życiorys

Krystyna Magdalena Radziwiłłówna spędziła swoje dzieciństwo i młodość założonej przez swoją matkę Helenę Arkadii. Księżniczka często przebywała w Warszawie, gdzie zaprzyjaźniła się między innymi z nieślubną córką króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego, Izabelą Grabowską oraz kasztelanką warszawską Moniką Sobolewską^[2]. W 1793, podczas pobytu na dworze króla Prus Fryderyka Wilhelma II w Saksonii została zauważona przez jego syna, księcia Fryderyka Ludwika. Młody książę planował małżeństwo z Radziwiłłówną, jednak spotkał się z odmową^[3].

Po powrocie do Warszawy Krystyna Magdalena żywo interesowała się sprawami państwa polskiego, wspierając powstanie narodowe, którym dowodził ukochany księżniczki Tadeusz Kościuszko^[4]. Pod koniec maja 1794 w obawie przed zagrożeniem rosyjskim Krystyna i jej młodsza siostra Aniela zostały wywiezione przez matkę do Drezna. Po przybyciu na tamtejszy dwór, w Krystynie zakochał się poseł hiszpański Don Quinonez, jednak ze względu na różnice stanowe małżeństwo z księżniczką okazało się niemożliwe^[5]. W 1795 Radziwiłłówna wróciła do zajętej przez Rosję Arkadii, lecz już pod koniec roku udała się do Petersburga, gdzie została mianowana frejliną cesarzowej rosyjskiej Katarzyny II^[6].

Gdy 15 listopada 1796 cesarzowa Katarzyna II zmarła, Krystyna Magdalena Radziwiłłówna brała udział w jej uroczystościach pogrzebowych. Mrozy panujące wówczas w Rosji sprawiły, iż księżniczka zachorowała na zapalenie płuc, które stało się przyczyną jej przedwczesnej śmierci. Została pochowana w okazałym grobowcu pod ołtarzem w Arkadii^[7].