Kuryłówka (obwód winnicki)

Kuryłówka (ukr. Курилівка, trb. Kuryliwka) – wieś na Ukrainie, w obwodzie winnickim, w rejonie chmielnickim. Według danych na rok 2001 miejscowość zamieszkiwało 797 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wyniosła 241,52 os./km²^[1].

Ten artykuł dotyczy wsi na Ukrainie, w obwodzie winnickim. Zobacz też: Kuryłówka.

Kuryłówka

Państwo	Ukraina
Obwód	winnicki
Rejon	chmielnicki
Powierzchnia	3,3 km²
Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość	797 241,52 os./km²
Nr kierunkowy	+380 4338
Kod pocztowy	22068
Tablice rejestracyjne	AB
Położenie na mapie obwodu winnickiego Kuryłówka
Położenie na mapie Ukrainy Kuryłówka
49°29′58″N 28°05′15″E

Historia

Wieś należała do starostwa chmielnickiego. W 1616 jej właścicielem był Mikołaj Struś, starosta chmielnicki. W 1795 Kuryłówka została podarowana księciu Aleksandrowi Biezborodce. Kolejnymi posiadaczami, na przełomie XVIII i XIX w., byli Iwanowscy, m.in. Dionizy Iwanowski^[2], brat Piotra Iwanowskiego^[3]. W 1860 urodził się tutaj Ignacy Jan Paderewski.

Pałac

W Kuryłówce znajdował się pałac wybudowany w XIX w. w stylu klasycystycznym przez Dionizego Iwanowskiego lub jego ojca; pałac znany jest tylko z rysunków Napoleona Ordy^[4]. Majątek Kuryłówka, nad rzeką Boh, który nazywano "Puławami Podolskimi", był centrum ruchu umysłowego. Bywali tu znani politycy, artyści i, zaangażowani społecznie, ziemianie. Trafił tu, w 1917 r., Stanisław Stempowski, w czasie zenitu gorączki rewolucyjnej. Przyjechał, by ratować bibliotekę, archiwa i dzieła sztuki zbierane przez pokolenia. Część zbiorów zdołał wywieźć do pobliskiej Winnicy. Ogromny obraz autorstwa Henryka Siemiradzkiego pt. Taniec wśród mieczów, którego, z powodu dużych rozmiarów, nie udało się przewieźć na wozie, Stempowski niósł na plecach aż do najbliższego miasteczka, by później przewieźć go, na dachu limuzyny, do muzeum miejskiego w Kijowie. Dziś obraz, prawdopodobnie, znajduje się w Galerii Tretiakowskiej w Moskwie^[5].

Klimat

Średnia temperatura wynosi 8 °C^[6]. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec (22 °C)^[6], a najzimniejszym grudzień (–10 °C)^[6]. Średnia suma opadów wynosi 830 milimetrów rocznie^[7]. Najbardziej wilgotnym miesiącem jest maj (100 milimetrów opadów)^[7], a najbardziej suchym jest październik (41 milimetrów opadów)^[7].

Wielcy związani z Kuryłówką

W Kuryłówce znajdował się majątek rodziny Paderewskich. Tu przyszedł na świat Ignacy Jan Paderewski pierwszy premier II Rzeczpospolitej, wybitny pianista, kompozytor, mąż stanu i polityk, dzięki któremu Polska odzyskała niepodległość po zaborach.

W Kuryłówce spoczywa matka Paderewskiego, Poliksena z domu Nowicka, córka Zygmunta, filomaty.