Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

LibreOffice

pakiet oprogramowania biurowego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

LibreOffice
Remove ads

LibreOffice (LO) – darmowy, wieloplatformowy pakiet oprogramowania biurowego o otwartym kodzie źródłowym[3]. Rozpowszechniany jest na licencji MPL[2]. Został stworzony na bazie kodu źródłowego pakietu OpenOffice.org (obecnie Apache OpenOffice)[4], który z kolei powstał na bazie StarOffice.

Szybkie fakty Autor, Pierwsze wydanie ...

Nazwa jest hybrydą słów libre (fr. i hiszp. „wolny”, od wolności) oraz office (ang. „biuro”).

Remove ads

Cechy pakietu

Podsumowanie
Perspektywa

Programy składowe[4]

Obsługiwane formaty dokumentów

Głównym formatem dokumentów w LibreOffice jest OpenDocument Format for Office Applications (w skrócie OpenDocument), otwarty standard ISO opisujący format plików pakietów biurowych. Domyślnie LibreOffice korzysta ze standardu w wersji 1.2 uzupełnionego o własne rozszerzenia, mające na celu poprawienie zgodności z formatem Office Open XML (wykorzystywanym przez pakiet Microsoft Office). Lista rozszerzeń jest publicznie dostępna, a większość z nich została zgłoszona do OASIS w celu uwzględnienia w przyszłych wersjach standardu OpenDocument. Użytkownicy mogą zmienić wersję standardu wykorzystywaną do tworzenia nowych plików w ustawieniach programu.

Domyślnie LibreOffice używa następujących rozszerzeń nazw plików[5][6]:

  • .odt – dokumenty tekstowe, obsługiwane przez Writer;
  • .ods – arkusze kalkulacyjne, obsługiwane przez Calc;
  • .odp – prezentacje, obsługiwane przez Impress;
  • .odg – grafiki wektorowe, obsługiwane przez Draw;
  • .odf – formuły, obsługiwane przez Math;
  • .odb – bazy danych, obsługiwane przez Base.

Ponadto pakiet obsługuje odczyt oraz zapis dokumentów w formatach: DOC, XLS, PPT, RTF (Microsoft Office 97-2003), DOCX, XLSX, PPTX (Microsoft Office 2007 i nowsze)[7], CSV, TXT[6]i HTML[8]; jedynie odczyt dokumentów w formatach CWK (AppleWorks 6.0)[9], DXF (AutoCAD), MW (MacWrite Pro 1.5)[9], PUB (Microsoft Publisher 98 – 2010)[10], WN (Write Now 4.0)[9] oraz innych. LibreOffice obsługuje grafiki w formatach BMP, CDR (Corel Draw)[11], EMF, GIF, JPG, PNG, PSD (Adobe Photoshop), SVG, VDX[12], VSD[12] (Microsoft Visio) oraz WMF. Wszystkie dokumenty można wyeksportować do formatu PDF[13].

W wersji 4.0 pakietu całkowicie usunięto obsługę plików binarnych utworzonych przez StarOffice, historycznego przodka LibreOffice[14].

Remove ads

Historia

Podsumowanie
Perspektywa

Kontekst

W styczniu 2010 zakończył się proces przejęcia Sun przez Oracle. Ponieważ Oracle nie miało tak bogatej historii wspierania oprogramowania o otwartym kodzie źródłowym jak Sun, niektórzy komentatorzy wyrażali obawy o dalszy los programów tego typu rozwijanych wcześniej przez Sun (głównie MySQL, Java oraz system operacyjny Solaris, ale również OpenOffice.org czy VirtualBox)[15].

13 sierpnia 2010 przedstawiciele Oracle powiadomili Radę Zarządzającą OpenSolaris, niezależne ciało reprezentujące interesy sympatyków OpenSolaris, otwartoźródłowej wersji Solaris, o zakończeniu współpracy. 23 sierpnia członkowie Rady podjęli decyzję o jej rozwiązaniu[16].

Powołanie The Document Foundation i pierwsze wersje pakietu

Po tych wydarzeniach część ówczesnych członków społeczności OpenOffice.org, zdecydowało się założyć The Document Foundation. Podstawowym celem fundacji było „przekształcenie społeczności w nową, otwartą, niezależną i rządzoną w sposób merytokratyczny organizację”. The Document Foundation zadeklarowało chęć koordynowania wysiłków członków społeczności skupionych na rozwijaniu kodu źródłowego pakietu, jego testowaniu, tłumaczeniu, promowaniu oraz świadczeniu pomocy w jego użytkowaniu. Przedstawiciele fundacji zaprosili Oracle do zostania członkiem fundacji oraz darowania marki OpenOffice.org na jej rzecz. Jednocześnie fundacja rozpoczęła tymczasowo rozpowszechniać swój fork pod marką LibreOffice[17].

Krótko po ogłoszeniu powstania fundacji, firma Novell porzuciła Go-oo, własny fork OpenOffice.org, na rzecz LibreOffice. Wszystkie poprawki składające się na Go-oo zostały stopniowo włączone do kodu źródłowego LibreOffice[18].

25 stycznia 2011 ogłoszono opublikowanie pierwszej stabilnej wersji pakietu, oznaczonej numerem 3.3 (takim samym jak OpenOffice.org, którego kod źródłowy wykorzystano jako podstawę wydania)[19].

W pierwszej połowie 2011 roku LibreOffice został włączony do repozytoriów wielu popularnych dystrybucji Linux (m.in. Ubuntu[20], Arch Linux[21], OpenSUSE[22], Fedora[23] czy Debian[24][25]), często zastępując przy tym OpenOffice.org.

Oracle porzuca OpenOffice.org, The Document Foundation pozostaje przy LibreOffice

15 kwietnia 2011 Oracle zaprzestało świadczenia usług komercyjnych dla OpenOffice.org oraz zapowiedziało plan oddania pakietu pod kontrolę społeczności[26]. Półtora miesiąca później, 1 czerwca, ogłoszono przekazanie marki OpenOffice.org oraz praw autorskich do kodu źródłowego fundacji Apache Software Foundation[27]. Tego samego dnia przedstawiciele The Document Foundation oświadczyli, iż fundacja dalej zamierza rozwijać LibreOffice zgodnie z wcześniej ustalonym harmonogramem. Wyrazili przy tym nadzieję na zacieśnienie współpracy pomiędzy dwoma fundacjami pracującymi przy kodzie źródłowym OpenOffice.org[28].

Historia wersji

Więcej informacji Linia, Wydanie premierowe ...
Więcej informacji Legenda: ...
Remove ads

Cykl wydawniczy i sposób numeracji wersji

Podsumowanie
Perspektywa

Cykl wydawniczy LibreOffice jest oparty na czasie. Oznacza to, że nowa wersja może zostać opublikowana nawet wtedy, gdy zawiera znane błędy[54].

Poza wyjątkowymi sytuacjami, nowe funkcje dostępne są wyłącznie w nowych liniach pakietu. Te z kolei wydawane są dwa razy do roku, w lutym oraz w lipcu. Linia identyfikowana jest za pomocą pierwszych dwóch liczb w numerze wersji, np. 4.3 lub 5.1.

Każda linia otrzymuje około sześciu wydań poprawkowych, które nie wprowadzają nowych funkcji, ale usuwają znalezione błędy. Wydania poprawkowe są publikowane co miesiąc do momentu osiągnięcia przez daną linię stabilności, a później co dwa miesiące. Kryteria „stabilności” nie są ściśle określone, ale zazwyczaj uznaje się, że linia jest stabilna od trzeciego lub czwartego wydania poprawkowego. Wydania poprawkowe są identyfikowane za pomocą ostatniej (trzeciej) liczby w numerze wersji. Np. 4.3.6 oznacza szóste wydanie poprawkowe linii 4.3, zaś 5.1.4 oznacza czwarte wydanie poprawkowe linii 5.1.

W dowolnym momencie na stronie internetowej pakietu dostępne są do pobrania dwie różne wersje:

  • wersja dojrzała (ang. still) (czwarte lub wyższe wydanie poprawkowe danej linii), przeznaczona dla użytkowników, którym zależy na stabilności;
  • wersja młodsza (ang. fresh) (trzecie lub niższe wydanie poprawkowe danej linii), przeznaczona dla testerów oraz pierwszych naśladowców (ang. early adopters).

Liczba użytkowników oraz masowe wdrożenia

Podsumowanie
Perspektywa

Ponieważ LibreOffice jest wolnym oprogramowaniem, może być rozpowszechniany bez żadnych ograniczeń. Z tego powodu dokładna liczba użytkowników pakietu nie jest znana.

17 października 2012 Florian Effenberger, prezes zarządu The Document Foundation, oświadczył, że – według szacunków fundacji – pakiet LibreOffice jest używany przez blisko 60 milionów użytkowników[55].

Jednak krytycy zwracają uwagę, że szacunki te są oparte na wadliwej metodologii – uwzględniają głównie liczbę pobrań pliku instalacyjnego, co prowadzi do zawyżenia rzeczywistej liczby użytkowników (uwzględniani są ludzie, którzy zainstalowali pakiet wielokrotnie oraz ci, którzy pobrali go wyłącznie po to, aby sprawdzić jego możliwości)[56]. Na zarzuty te przedstawiciele The Document Foundation odpowiadają, że w rzeczywistości szacunki są zaniżone, ponieważ pomija się w nich inne kanały dystrybucji, takie jak płyty CD z programem czy repozytoria dystrybucji Linux[57].

Już kilka miesięcy po opublikowaniu pierwszej wersji, LibreOffice zaczął być wdrażany w wielu środowiskach obejmujących dużą liczbę stanowisk komputerowych, w szczególności w instytucjach użyteczności publicznej. Do najważniejszych wdrożeń należą (w kolejności chronologicznej):

  • W pierwszym kwartale 2011 roku zakończono instalację na wszystkich 450 komputerach zarządzanych przez władze miasta Limerick w Irlandii, wliczając w to trzy biblioteki publiczne, komendę straży pożarnej, muzeum regionalne oraz miejską galerię sztuki[58].
  • W pierwszej połowie 2011 roku rozpoczęto instalację na około 25 000 komputerach w kopenhaskich szpitalach[59].
  • 27 czerwca 2011 przedstawiciele władz miasta Las Palmas w Hiszpanii ogłosili plan migracji 1200 komputerów na LibreOffice[60].
  • W 2008 roku francuska żandarmeria rozpoczęła proces migracji wszystkich komputerów (około 85 000 stanowisk) na system operacyjny Ubuntu[61]; LibreOffice jest domyślnym pakietem biurowym w Ubuntu od wersji 11.04 wydanej 28 kwietnia 2011[62].
  • W pierwszej połowie 2012 roku francuska Międzyministerialna Grupa ds. Otwartego Pakietu Biurowego (fr. Mutualisation Interministérielle pour une Bureautique Ouverte, MIMO), specjalna komórka rządowa utworzona z przedstawicieli Ministerstw Ekonomii, Edukacji, Finansów, Kultury, Obrony Narodowej, Rolnictwa, Spraw Wewnętrznych, Sprawiedliwości oraz Środowiska, potwierdziła kompatybilność LibreOffice z kontrolowaną przez siebie infrastrukturą techniczną, a tym samym umożliwiła jego wdrożenie. Pod kontrolą MIMO pracuje 500 000 komputerów, ale nie wiadomo na jakiej liczbie z nich zainstalowano LibreOffice[63][64].
  • W sierpniu 2012 przedstawiciele władz regionu Umbria we Włoszech ogłosili plan migracji 5000 stanowisk komputerowych na LibreOffice[65]. Do połowy 2013 roku pakiet został wdrożony na 1000 komputerów[66].
  • 18 kwietnia 2012 Theodomir Cayetano, przedstawiciel władz regionu Estremadura w Hiszpanii, ogłosił plan migracji 40 000 stanowisk komputerowych na oprogramowanie o otwartym kodzie źródłowym[67]; nie jest jasne, na jakiej części z nich zostanie zainstalowany LibreOffice.
  • 17 października 2012 Kirsten Böge, rzeczniczka prasowa miasta Monachium, zapowiedziała migrację na LibreOffice wszystkich miejskich stanowisk komputerowych (około 15 000)[55].
  • 22 sierpnia 2013 Sofia Bellés, dyrektor regionalnego wydziału technologii informacyjnych i komunikacyjnych, ogłosiła, iż hiszpański region Walencja zakończył migrację około 120 000 stanowisk na LibreOffice[68].
Remove ads

Przenośne wersje LibreOffice

Pakiet LibreOffice jest również dostępny w wersjach przenośnych. Wersja przenośna posiada takie same możliwości jak zwyczajna, ale nie wymaga instalowania na komputerze. Należy jedynie ją rozpakować na urządzeniu przenośnym (np. pendrive lub karcie pamięci) i następnie z niego uruchamiać. Wszystkie ustawienia użytkownika również zostają zapisywane na urządzeniu przenośnym[69]. Oficjalne przenośne wersje pakietów LibreOffice są tworzone przez PortableApps.com we współpracy z The Document Foundation[70]. Dostępne są także wersje przenośne tworzone przez niezależne serwisy, m.in. LiberKey[71] oraz winPenPack[72].

Remove ads

LibreOffice i smartfony

The Document Foundation oferuje również aplikację LibreOffice Viewer dla systemu Android. Można ją pobrać także niezależnie (np. ze strony projektu) i zainstalować bez korzystania z oficjalnego sklepu Google Play[73].

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads