Ludwik Warchał

Ludwik Warchał (ur. 3 lutego 1911 w Bażanówce, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podchorąży piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Kamień przy Dębie Pamięci honorującym Ludwika Warchała w Sanoku

Upamiętnienie na Mauzoleum w Sanoku

Ludwik Warchał

podchorąży piechoty
Data i miejsce urodzenia	3 lutego 1911 Bażanówka
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	do 1940
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	2 Pułk Strzelców Podhalańskich
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa (kampania wrześniowa)
Późniejsza praca	Sanocka Fabryka Wagonów

Życiorys

Urodził się 3 lutego 1911 w Bażanówce^[1][2][3]. Był synem Franciszka i Marianny z domu Bury^[3][2]. 30 maja 1932 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Mieczysław Granatowski, Franciszek Malik i Zbigniew Wyskiel – wszyscy również późniejsi żołnierze Wojska Polskiego, w tym dwaj ostatni ofiary zbrodni katyńskiej)^[1][4]. Był harcerzem^[5].

Pracował jako urzędnik prywatny w Sanockiej Fabryce Wagonów. W miejscu zatrudnienia był komendantem Związku Strzeleckiego.

28 sierpnia 1939 zawarł związek małżeński ze Stanisławą Moksemiszak^[6] (ur. 1916, także urzędniczka w sferze prywatnej), a świadkiem na ich ślubie był Filip Schneider^[2].

Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej został zmobilizowany do 2 Pułku Strzelców Podhalańskich i walczył w jego szeregach. Po agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów w okolicach Tarnopola. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku^[7]. W kwietniu 1940 został zabrany do Katynia i tam został rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Jest pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

W 1947 przed Sądem Grodzkim w Sanoku, na wniosek Stanisławy Warchoł, zamieszkałej w Sanoku przy ul. Jagiellońskiej 38, toczyło się postępowanie sądowe o uznanie za zmarłego (dosł.) Ludwika Warchoła^[3][2]. W zawiadomieniu o tym podano, że zaginiony był profesorem gimnazjum w Sanoku, a we wrześniu 1939 wyruszył na front jako porucznik Wojska Polskiego^[3].

Upamiętnienie

Podczas „Jubileuszowego Zjazdu Koleżeńskiego b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury” 21 czerwca 1958 nazwisko Ludwika Warchała zostało wymienione w apelu poległych w obronie Ojczyzny w latach 1939-1945^[8] oraz na ustanowionej w budynku gimnazjum tablicy pamiątkowej poświęconej poległym i pomordowanym absolwentom gimnazjum^[9].

W 1962 Ludwik Warchał został upamiętniony wśród innych osób wymienionych na jednej z tablic Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku.

Ludwik Warchał został wymieniony na tablicy pamiątkowej, ustanowionej w latach 60. XX wieku w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w sanockiej dzielnicy Posada, ku czci parafian – ofiar terroru okupanta, działań wojennych^[10].

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-10: Drugi dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”

Prezydent RP Lech Kaczyński postanowieniem Nr 112-49-07^[11] z 5 października 2007 mianował go pośmiertnie na stopień podporucznika. Awans został ogłoszony 10 listopada 2007^[12] w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”^[13].

18 kwietnia 2009, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w tzw. Alei Katyńskiej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku zostało zasadzonych 21 Dębów Pamięci^[14][15], w tym upamiętniający Ludwika Warchała (zasadzenia dokonali Zofia Chybiło, dyrektor I Odd. Banku PEKAO. S.A. w Sanoku i Lesław Wojtas, prezes Podkarpackiego Banku Spółdzielczego)^[16][17][18].

Zobacz też

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu