Marcin Wrona (reżyser)

Marcin Stefan Wrona (ur. 25 marca 1973 w Tarnowie, zm. 19 września 2015 w Gdyni^[1]) – polski reżyser oraz producent filmowy, telewizyjny i teatralny, scenarzysta. Członek Europejskiej i Polskiej Akademii Filmowej.

Marcin Wrona

Marcin Wrona (2012)
Data i miejsce urodzenia	25 marca 1973 Tarnów
Data i miejsce śmierci	19 września 2015 Gdynia
Zawód	reżyser scenarzysta
Lata aktywności	2001–2015

Grób Marcina Wrony na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Życiorys

Początkowo uprawiał koszykówkę. Był członkiem juniorskiej kadry Polski^[2]. W barwach Unii Tarnów w latach 1989–1992 rozegrał 8 meczów w ówczesnej II lidze^[3]. Ze względów zdrowotnych zakończył karierę sportową^[2].

Został absolwentem filmoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz reżyserii na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Ukończył Mistrzowską Szkołę Reżyserii Andrzeja Wajdy oraz Binger Film Institute w Amsterdamie (2005).

Od 2006 był nauczycielem akademickim i nauczał reżyserii na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, w 2010 uzyskał stopień doktora sztuk filmowych w oparciu o film Moja krew^[4].

Ze swoim studenckim filmem Człowiek magnes (2001) odwiedził około 100 międzynarodowych festiwali otrzymując wiele nagród. Na wielu z nich film zdobył uznanie, m.in. na Tribeca Film Festival w kategorii Najlepszy Film Studencki. Kolejny film krótkometrażowy Telefono (2004), został doceniony przez Pedro Almodovara i dołączony do hiszpańskiego wydania kolekcji DVD tego reżysera^[5].

Jego debiutancki film Moja krew miał premierę na Festiwalu Filmowym w Rzymie (2009). Film otrzymał Nagrodę Dziennikarzy i Nagrodę za najlepszy scenariusz na Festiwalu Debiutów w Koszalinie, a także Główną Nagrodę polskiej edycji konkursu Hartley-Merril (2007) oraz Trzecią Nagrodę w Międzynarodowym Finale Konkursu Hartley-Merril w Cannes (2007, tytuł roboczy: Tamagotchi). Film był pokazywany na wielu festiwalach i otrzymał nagrody m.in. w Nikozji i Avance.

Drugi pełnometrażowy film fabularny Chrzest (2010) miał europejską premierę na MFF w San Sebastián, światową na MFF w Toronto oraz polską podczas WFF. Film otrzymał Srebrne Lwy na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych Gdynia (2010) oraz wiele innych nagród na międzynarodowych festiwalach, m.in.: Grand Prix w Mons Love IFF (2011, Belgia) oraz w Pradze na Febiofest (2011), a także Grand Prix OFF Plus Camera w Krakowie (2011) i nagrodę w Reykjavíku (2010). Film ma dystrybucję kinową m.in. w USA, Wielkiej Brytanii, Rumunii, na Węgrzech i w Hiszpanii.

Nad filmem Demon (2015, koprodukcja polsko-izraelska) pracował z Itayem Tiranem w roli głównej.

W telewizji wyreżyserował kilka spektakli, m.in. Kolekcję według Harolda Pintera (2006), Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej z Magdaleną Cielecką w roli głównej (2013), a także przedstawienia Pasożyt (2003) oraz Doktor Halina (Scena Faktu, 2008). Reżyserował też seriale (Lekarze, Ratownicy).

Zajmował się także reżyserią teatralną. W 2004 wyreżyserował spektakl Uwięzieni w Teatrze Rozmaitości w Warszawie, w 2013 musical Chopin musi umrzeć wystawiony równolegle w Warszawie i Londynie.

Zmarł 19 września 2015, podczas trwającego wówczas Festiwalu Filmowego w Gdyni, w którym brał udział jego film Demon. O godz. 5.30 w jednym z hoteli w Gdyni ciało reżysera znalazła jego żona. Marcin Wrona popełnił samobójstwo poprzez powieszenie^[6][7]. Został pochowany 24 września 2015 roku na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach^[8] (kwatera D-5-26)^[9].

Filmografia

• Przeprowadzki (2000–2001), współpraca reżyserska
• Człowiek Magnes (2001), reżyseria, scenariusz
• Przedwiośnie (2001), asystent reżysera
• Przedwiośnie (2002), asystent reżysera
• Moja krew (2009), reżyseria, scenariusz (współscenarzyści – Grażyna Trela, Marek Pruchniewski)
• Chrzest (2010), reżyseria, koproducent (scenarzyści – Grzegorz Jankowski, Grażyna Trela, Dariusz Glazer)
• Ratownicy (2010), reżyseria
• Lekarze (2012–2014), reżyseria
• Moralność Pani Dulskiej, spektakl telewizyjny (2013), reżyseria, scenariusz^[10]
• Ich czworo, spektakl telewizyjny (2015), reżyseria, scenariusz
• Demon (2015), reżyseria, scenariusz
• Rojst, druga seria (2021), autor pierwowzoru scenariusza pod nazwą „Mord”, razem z Pawłem Maśloną^[11]

Wybrane nagrody i wyróżnienia

• Tribeca Film Festival
  • Nagroda za najlepszy Film Studencki (Człowiek Magnes, 2002)^[12]
  • Wyróżnienie w kategorii Filmu Krótkometrażowego (Człowiek Magnes, 2002)
• Festiwal „Dwa teatry”
  • Honorowa nagroda pozaregulaminowa za Debiut Reżyserski (Pasożyt, 2004)
  • Nagroda za reżyserię (Skaza, 2006)
  • Nagroda za reżyserię (Moralność pani Dulskiej, 2013)
• Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” (Koszalin)
  • Nagroda za Scenariusz (Moja krew, 2009)
  • Nagroda Dziennikarzy (Moja krew, 2009)
• Cypryjski Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Nikozji
  • „Złota Afrodyta” w kategorii: najlepszy scenariusz (Moja krew, 2010)
  • „Złota Afrodyta” w kategorii: najlepszy film (Moja krew, 2010)
  • „Złota Afrodyta” w kategorii: najlepszy reżyser (Moja krew, 2010)
• Festiwal Polskich Filmów Fabularnych (Gdynia)
  • Srebrne Lwy (Chrzest, 2010)
• Nagroda Ministra Kultury (2010)
• Nominacja do Paszportów Polityki (2010)
• Europejskie Festiwal Filmowy w Ploiesti
  • Nagroda za reżyserię (Chrzest, 2011)
• Off Plus Camera
  • Nagroda Główna „Polski Noble Filmowy” w Konkursie Polskich Filmów Fabularnych (Chrzest, 2011)