Michał Boni

Michał Jan Boni (ur. 10 czerwca 1954 w Poznaniu) – polski polityk i kulturoznawca.

Michał Boni

Data i miejsce urodzenia	10 czerwca 1954 Poznań
Minister administracji i cyfryzacji
Okres	od 18 listopada 2011 do 27 listopada 2013
Przynależność polityczna	Platforma Obywatelska
Poprzednik	Jerzy Miller (część kompetencji), Cezary Grabarczyk (część kompetencji)
Następca	Rafał Trzaskowski
Minister pracy i polityki socjalnej
Okres	od 12 stycznia 1991 do 23 grudnia 1991
Przynależność polityczna	Kongres Liberalno-Demokratyczny
Poprzednik	Jacek Kuroń
Następca	Jerzy Kropiwnicki
Odznaczenia

Michał Boni (pierwszy od lewej) podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy (2013)

Poseł na Sejm I kadencji (1991–1993), deputowany do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji (2014–2019). W 1990 i w latach 1992–1993 podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej, w 1991 minister pracy i polityki socjalnej, w latach 2008–2009 sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, w latach 2009–2011 minister-członek Rady Ministrów i przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów, w latach 2011–2013 minister administracji i cyfryzacji.

Życiorys

Wykształcenie

W 1973 zdał maturę w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Prusa w Warszawie, uczęszczał do jednej klasy razem z Piotrem Glińskim. W 1977 ukończył studia na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego w zakresie kulturoznawstwa. W 1986 obronił pracę doktorską Stereotyp robotnika w kulturze polskiej na przełomie lat 40/50-tych, napisaną pod kierunkiem Stanisława Siekierskiego(inne języki)^[1].

Działalność w okresie PRL

Do 1990 był pracownikiem naukowym na macierzystym wydziale. W 1980 zapisał się do „Solidarności”. Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuował działalność w jej podziemnych strukturach^[2]. Wszedł w skład władz Międzyzakładowego Komitetu Koordynacyjnego Wola, zrzeszającego około stu związkowych komisji, jednej z największych i najdłużej działających podziemnych struktur „Solidarności”. Od marca 1983 do września 1989 pełnił funkcję redaktora naczelnego tygodnika „Wola”. W gronie jego współpracowników byli m.in. Andrzej Urbański i Maciej Zalewski – późniejsi posłowie na Sejm I kadencji^[2]. W drugiej połowie lat 80. włączył się również w działalność Duszpasterstwa Ludzi Pracy Wola i redagowanie podziemnego czasopisma „Praca”. W 1989 został członkiem Tymczasowego Zarządu Regionu Mazowsze NSZZ „S”^[3], a następnie wszedł w skład Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej. W 1990 stanął na czele Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”^[2].

Współpraca z SB

W 1992 znalazł się jako tajny współpracownik Służby Bezpieczeństwa na liście Macierewicza. Zaprzeczył jakiejkolwiek współpracy, a w jego obronie wystąpili Zbigniew Bujak, Zbigniew Janas i Henryk Wujec^[4]. W 2007 wydał publiczne oświadczenie, podając, iż w 1985 funkcjonariusze SB za pomocą szantażu wymogli na nim podpisanie deklaracji współpracy^[5]. Oświadczył, że do podpisania tej deklaracji doszło po wielogodzinnej rewizji w jego domu po groźbach ujawnienia jego zdrady małżeńskiej i zamknięcia trzyletniego dziecka w milicyjnej izbie dziecka^[6][7]. 3 stycznia 2008 w złożonym oświadczeniu lustracyjnym podał, że był współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa w rozumieniu ustawy. Z dokumentów w IPN wynika, że w 1988 został zarejestrowany jako kandydat na tajnego współpracownika, a następnie przerejestrowany na tajnego współpracownika^[8].

Działalność w okresie III RP

Michał Boni podczas konferencji na temat swobodnego przepływu danych (2017)

W 1990 pełnił funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej w rządzie Tadeusza Mazowieckiego. Od 12 stycznia do 23 grudnia sprawował urząd ministra pracy i polityki socjalnej w rządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego (w czasie nominacji pozostawał bezpartyjny)^[9][10]. W wyborach parlamentarnych w 1991 został wybrany do Sejmu I kadencji z listy Kongresu Liberalno-Demokratycznego^[11]. W Sejmie I kadencji pracował w Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Polityki Społecznej. W rządzie Hanny Suchockiej ponownie zajmował stanowisko wiceministra pracy i polityki socjalnej (od 1992 do 1993). W 1993 nie uzyskał poselskiej reelekcji^[12].

Jako ekspert współpracował następnie z fundacjami polskimi i międzynarodowymi, m.in. z Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych (CASE), Centrum Stosunków Międzynarodowych, Polsko-Amerykańską Fundacją Wolności, Instytutem Nauk o Człowieku w Wiedniu. Był przedstawicielem pracodawców polskich w Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound) w Dublinie, doradcą Konfederacji Lewiatan, członkiem Komitetu Naukowego Wsparcia Wspólnoty ds. Oceny NPR i Programów Operacyjnych oraz ekspertem współpracującym przy powstawaniu Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007–2013. Od 1994 do czasu objęcia funkcji w rządzie Donalda Tuska był doradcą w funduszu Enterprise Investors, zajmującym się inwestycjami typu private equity w Polsce i regionie Europy Środkowej.

Od 1994 należał do Unii Wolności, kierował strukturami tej partii w województwie mazowieckim. W latach 1997–2001 był szefem gabinetu politycznego ministra pracy i polityki socjalnej Longina Komołowskiego w rządzie Jerzego Buzka. Zasiadał później w radzie programowej Forum Liberalnego. W 2007 współtworzył program wyborczy Platformy Obywatelskiej.

Od stycznia 2008 do stycznia 2009 był sekretarzem stanu w KPRM. W styczniu 2008 stanął na czele Zespołu Doradców Strategicznych premiera Donalda Tuska. 15 stycznia 2009 powołano go na urzędy ministra-członka Rady Ministrów i przewodniczącego Komitetu Stałego Rady Ministrów^[13]. 11 kwietnia 2010 został członkiem Międzyresortowego Zespołu do spraw koordynacji działań podejmowanych w związku z tragicznym wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem, powołanego przez premiera Donalda Tuska po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku.

18 listopada 2011 prezydent Bronisław Komorowski (z rekomendacji Platformy Obywatelskiej) mianował go na urząd ministra administracji i cyfryzacji w drugim rządzie Donalda Tuska^[14][15]. W 2013 jako minister administracji i cyfryzacji został przewodniczącym powołanej wówczas Rady do spraw Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i związanej z nimi Nietolerancji^[16]. Z funkcji ministra został odwołany 27 listopada 2013^[17].

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 Michał Boni zdobył mandat europosła VIII kadencji, kandydując z listy Platformy Obywatelskiej^[18]. Zasiadał w radzie Instytutu Obywatelskiego^[19]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 kandydował z listy komitetu wyborczego Koalicja Europejska w okręgu wyborczym nr 4, nie uzyskał mandatu poselskiego^[20].

Członek władz SME Europe(inne języki)^[21] (organizacji gospodarczej małej i średniej przedsiębiorczości przy Europejskiej Partii Ludowej), a także współpracownik naukowy Wilfried Martens Centre for European Studies(inne języki)^[22]. Został również nauczycielem akademickim na Uniwersytecie SWPS^[23], członkiem rady konsultacyjnej Ogólnopolskiego Strajku Kobiet^[24] oraz rady Fundacji Otwarty Dialog^[25]. W 2025 jako przedstawiciel pracodawców powołany w skład Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego na pięcioletnią kadencję^[26].

Publicysta, jego teksty ukazały się m.in. w „Rzeczpospolitej”^[27].

Publikacje

• Młodzi 2011 (współautor: Krystyna Szafraniec), Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa 2011, ISBN 978-83-933627-0-7.
• Konkurencyjna Polska: jak awansować w światowej lidze gospodarczej? Rekomendacje (współautorzy: Tomasz Geodecki, Jerzy Hausner, Aleksandra Majchrowska, Krzysztof Marczewski, Marcin Piątkowski, Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, Grzegorz Tchorek, Jacek Tomkiewicz, Marzenna Anna Weresa), Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej, Kraków 2014, ISBN 978-83-89410-52-8.
• Raport Polska 2030, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa 2014.
• Młodzi 2018 (współautor: Krystyna Szafraniec), A propos i Parlament Europejski, Warszawa 2019, ISBN 978-83-942781-3-7.

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2014)^[28]
• Order „Za zasługi” III stopnia (Ukraina, 2015)^[29][30]
• Nagroda im. Władysława Grabskiego przyznana przez Konfederację Lewiatan^[31]
• Nagroda Radia Tok FM^[32]

Życie prywatne

Syn Władysława i Anny^[8]. Był trzykrotnie żonaty. Pierwszą jego żoną była Anna Nasiłowska, pisarka i krytyk literacki, profesor nauk humanistycznych. W połowie lat 80. zawarł drugi związek z Barbarą Engelking, późniejszą dyrektor Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. W 2012 zawarł trzeci związek małżeński z Hanną Jahns, urzędniczką Komisji Europejskiej^[2].