Michał Busłowicz

Michał Busłowicz vel Michał Lisowski vel Janusz Bociek vel Maciej Kobuszewski vel Pustoła pseud.: Bociek, Janusz, Żaba (ur. 27 maja^?/9 czerwca 1912 w Hryckiewiczach (powiat wołkowyski, gmina Krzemienica)^[1], zm. w grudniu 1944 w Niemczech albo Holandii) – porucznik piechoty Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych, Armii Krajowej, uczestnik kampanii francuskiej, Powstania Warszawskiego, cichociemny. Znajomość języków: rosyjski, francuski^[2]. Zwykły Znak Spadochronowy nr 0106, Bojowy Znak Spadochronowy nr 1957^[3][1].

Michał Busłowicz

Michał Lisowski
Janusz Bociek
Maciej Kobuszewski
Pustoła

Bociek, Żaba, Janusz

Michał Busłowicz (ze zbiorów NAC)
porucznik
Data i miejsce urodzenia	27 maja?/9 czerwca 1912 Hryckiewicze (gmina Krzemienica)
Data i miejsce śmierci	grudzień 1944 Niemcy albo Holandia
Przebieg służby
Lata służby	1939–1944
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne Armia Krajowa
Jednostki	77 Pułk Piechoty, Obszar Białystok AK, Brygada Zmotoryzowana „Młot”, Grupa „Północ”
Stanowiska	oficer do specjalnych zleceń szefa sztabu Obszaru Białystok, dowódca plutonu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, kampania wrześniowa, powstanie warszawskie
Odznaczenia

Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych cichociemnych, w tym Michała Busłowicza

Życiorys

Był synem Józefa i Emilii z domu Swinder. Uczył się w szkole powszechnej w Krzemienicy, następnie w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Słonimiu. Po jego ukończeniu pojął pracę jako nauczyciel w Świsłoczy^[1].

W 1937 w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty, uczestniczył w ćwiczeniach rezerwy w latach 1938 – 1939 w składzie 80 Pułku Piechoty, następnie 77 Pułku Piechoty. Awansowany na stopień plutonowego podchorążego. Działał w Przysposobieniu Wojskowym^[1].

W kampanii wrześniowej 1939 zmobilizowany, przydzielono jako dowódca plutonu Ośrodka Zapasowego 77 Pułku Piechoty 19 Dywizji Piechoty. 23 listopada przekroczył granicę z Rumunią, 6 grudnia 1939 dotarł do Francji^[1].

Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim, przeszkolony w  Coëtquidan, przydzielony do 5 Pułku Strzelców Pieszych. W jego składzie uczestnik kampanii francuskiej, m.in. ciężkich walk nad Saoną. Awansowany na stopień sierżanta podchorążego, ze starszeństwem od 1 maja 1940^[1].

20 czerwca 1940 przekroczył granicę ze Szwajcarią, internowany. Uciekł, przedostał się do nieokupowanej części Francji, następnie przez Pireneje do Hiszpanii, Maroka (Casablanca), przez Gibraltar dotarł 9 lutego 1941 do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, od 9 lutego 1941 przydzielony do 1 Pułku Rozpoznawczego^[1].

Zgłosił się do służby w Kraju, Przeszkolony ze specjalnością w dywersji na kursach specjalnych dla kandydatów na cichociemnych, m.in. dywersyjno – strzeleckim (STS 25, Inverlochy), podstaw wywiadu (STS 31, Bealieu), spadochronowym, walki konspiracyjnej, odprawowym STS 43 (Audley End), i in. Zaprzysiężony na Rotę ZWZ/AK 26 października 1942 w Audley End przez szefa Oddziału VI (Specjalnego), ppłk dypl. Michała Protasewicza ps. Rawa. Przydzielony do Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza. Awansowany na stopień podporucznika 1 grudnia 1942^[1].

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 16/17 lutego 1943, w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Saw”, z samolotu Halifax DT-725 „J” (138 Dywizjon RAF) na placówkę odbiorczą „Koń”, w okolicach miejscowości Włodzimierzów, Sulejów, widły Pilicy i Czarnej, 21 km od Piotrkowa Trybunalskiego. Razem z nim skoczyli: ppor. Henryk Januszkiewicz „Spokojny”, podchorąży Adolf Pilch „Góra” „Dolina” i podchorąży Bolesław Odrowąż-Szukiewicz „Bystrzec”. Po skoku „Bystrzec” poniósł śmierć na skutek tylko częściowego otwarcia spadochronu^[4].

Po aklimatyzacji do realiów okupacyjnych w Warszawie, od marca 1943 przydzielony jako oficer do specjalnych zleceń cichociemnego mjr Jana Górskiego ps. Chomik, szefa sztabu Komendy Obszaru Białystok AK Obszaru. Wielokrotny kurier do Komendy Głównej AK. W kwietniu i maju 1944 pracował przy likwidacji Obszaru^[1].

W Powstaniu Warszawskim przydzielony do Brygady Dyspozycyjno - Zmotoryzowanej „Młot” („Koło”) NSZ, od 9 sierpnia do i Grupy „Północ” na Starym Mieście,  19 sierpnia ranny.  Od 27 sierpnia w sztabie Zgrupowania „Trzaska” kpt. Eugeniusza Konopackiego oraz dowódca 1 plutonu 9 kompanii strzelców Batalionu „Wigry”. Walczył wraz z batalionem na Starym Mieście w rejonie Kamiennych Schodków i Kościelnej. Dowódca ostatniego patrolu osłonowego na Placu Krasińskich w czasie zejścia oddziałów śródmiejskich do kanałów^[1].

Podczas walk w Śródmieściu od 13 września dowódca odcinka mjr Włodzimierza Zawadzkiego ps. Bartkiewicz: ul. Świętokrzyska – „Prudiential” – Mazowiecka. Od 21 września na pododcinku „Radzymin”, w narożniku ul. Marszałkowskiej oraz ul. Królewskiej.

Po upadku powstania w niewoli niemieckiej, osadzony w obozie jenieckim Bergen-Belsen. W grudniu 1944 uciekł z obozu, jednak został schwytany na terenie Holandii. W czasie transportu do obozu, przy próbie powtórnej ucieczki, został zastrzelony^[1].

Awanse

• sierżant  podchorąży - ze starszeństwem od 1 maja 1940
• podporucznik – 1 grudnia 1942 roku
• porucznik

Odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie

Upamiętnienie

• W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Michał Busłowicz.
• W Sali Tradycji Jednostki Wojskowej GROM znajduje się tablica upamiętniająca Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, którzy oddali życie za Ojczyznę, jest na niej wymieniony.
• W centrum wsi Hryckiewicze odsłonięto w 2006 roku staraniem Jana Chwieduka z Hrycewicz i rodziny Michała Busłowicza tablicę o treści: „Pamięci / p.por. MICHAŁA /BUSŁOWICZA / ur. w Hryckiewiczach w 1912 r. / Poległ w walce w 1944 r. / Powstaniec Warszawski / „Cichociemny” / Odznaczony Virtuti Militari / 4-kr. Krzyżem Walecznych / Jest chlubą naszego Narodu”^[5].