Mikołaj Oleśnicki (wojewoda)

Mikołaj Oleśnicki herbu Dębno (ur. 30 lipca 1558 roku, zm. 13 grudnia 1629 roku) – wojewoda lubelski w latach 1619–1629, kasztelan radomski w latach 1611–1619, kasztelan małogoski w latach 1598–1609, starosta opoczyński w latach 1622–1629^[1], marszałek Trybunału Głównego Koronnego w 1604 roku^[2].

Ten artykuł dotyczy wojewody lubelskiego. Zobacz też: Inne osoby o tym imieniu i nazwisku.

Mikołaj Oleśnicki

płyta nagrobna Mikołaja Oleśnickiego w kaplicy Oleśnickich w bazylice na Świętym Krzyżu
Herb Dębno
Rodzina	Oleśniccy herbu Dębno
Data urodzenia	1558
Data śmierci	1629
Ojciec	Jan Oleśnicki
Matka	Zofia ze Spinków
Żona	Krystyna Palęcka, Małgorzata Tarło, Zofia Lubomirska i Zofia Tarło.

Życiorys

Syn Jana Oleśnickiego, bratanek Mikołaja Oleśnickiego. Jego pradziadem od strony matki był Mikołaj „Lubelczyk” Kurozwęcki. Nie wiadomo o żadnych urzędach pełnionych przez jego ojca, wygląda więc na to, że karierę zawdzięczał własnym umiejętnościom. Wychowany jako kalwinista, później arianin, w 1598 roku przeszedł na katolicyzm, co znacznie ułatwiło mu dalszą karierę.

Poseł na sejm 1590 roku z województwa sandomierskiego^[3].

W 1606 roku, jako drugi wielki poseł obok Aleksandra Korwina Gosiewskiego, odprowadził Marynę Mniszchównę do Moskwy, gdzie prowadził pertraktacje dotyczące przymierza Rzeczypospolitej z Dymitrem Samozwańcem^[4].

W 1613 roku wyznaczony został senatorem rezydentem^[5].

W 1618 i 1626 roku był deputatem Senatu na Trybunał Skarbowy Koronny^[6].

Żenił się czterokrotnie: kolejno z Krystyną Palęcką, Małgorzatą Tarło, Zofią Lubomirską i Zofią Tarło.

Wzniósł kościół w Lipsku, które od Oleśnickich zakupili Denhoffowie. Jednak wyjednał przedtem dla grodu tego prawa miejskie. Podjął również starania o budowę kościoła w Tarłowie.

Pochowany w ufundowanej przez siebie w 1620 rodzinnej kaplicy Oleśnickich na Świętym Krzyżu.