Miodnik

Miodniki, nektarniki (łac. nectaria, ang. nectary) – jedno- lub wielokomórkowe organy gruczołowe roślin wydzielające nektar. Mają bardzo różnorodną formę, mogą być niepozorne lub okazałe i barwne. Zlokalizowane zwykle w kwiecie służą do wabienia zwierząt, głównie owadów, dokonujących zapylenia. Rośliny wyposażone w miodniki i wytwarzające nektar nazywane są roślinami miododajnymi^[1].

Ten artykuł dotyczy organu gruczołowego roślin. Zobacz też: miodnik – gatunek ptaka.

Nektarniki Euphorbia esculenta

Miodniki na głównym nerwie liścia śliwy

Zobacz multimedia związane z tematem: Miodnik

Funkcja

Miodniki wydzielają nektar, który wabi zwierzęta dokonujące zapylania kwiatów. Nektar zawiera węglowodany w różnym stężeniu, w związku z czym u jednych gatunków roślin bywa wodnisty, u innych gęsty. Różne gatunki z różną intensywnością wydzielają nektar, przy czym dla roślin korzystne jest wydzielanie ograniczonych jego ilości. Zmusza to bowiem zwierzęta zapylające do odwiedzania wielu kwiatów, co ułatwia zapylenie krzyżowe^[1].

Budowa

Komórki gruczołowe wewnątrz miodnika cechują się gęstą protoplazmą, komórki zaś w sąsiedztwie miodnika zwykle obfitują w skrobię. Nektar wydzielany jest na zewnątrz za sprawą dyfuzji przez ściany komórkowe (w takich wypadkach miodniki nie są pokryte kutykulą), może wyciekać przez szparki lub może gromadzić się pod epidermą i uwalniany jest w wyniku jej pęknięcia^[2].

Podział

Miodniki występują najczęściej w obrębie kwiatów jako tzw. miodniki kwiatowe. Niekiedy jednak zlokalizowane są na innych częściach rośliny, takich jak ogonki liściowe, główny nerw liścia (np. u akacji i śliwy), liście przykwiatowe czy kąty nerwów liściowych. W takich przypadkach określane są jako miodniki pozakwiatowe. W obrębie kwiatu miodniki występować mogą u podstawy słupka, na wewnętrznej stronie płatków korony czy u podstawy płatków korony. Czasami rolę miodników spełniają niektóre przekształcone pręciki, tzw. prątniczki, jak ma to miejsce np. u dziewięciornika błotnego^[1]. U tego gatunku miodniki nie wydzielają słodyczy – tego typu miodniki określane są mianem zwodniczych^[2].