Nerw odwodzący

Nerw odwodzący (łac. nervus abducens) – w anatomii człowieka VI nerw czaszkowy. Ma charakter ruchowy. Unerwia mięsień prosty boczny gałki ocznej. Jego porażenie powoduje zeza zbieżnego.

Nerwy oczodołu prawego. Widoczny odcinek końcowy nerwu odwodzącego zaznaczony jako 6th N. z końcowymi gałązkami nerwowymi rozpadającymi się w mięśniu prostym bocznym (RECT. LAT.). Na rysunku mięsień odcięty od gałki ocznej

Schemat przedstawiający unerwienie mięśni gałkoruchowych. Nerw odwodzący zaznaczony jako VI. nerve

Przebieg

Włókna biorą początek w jądrze ruchowym nerwu VI, które leży na dnie komory czwartej (dół równoległoboczny). Jądro położone jest na wysokości wzgórka twarzowego. Nerw wychodzi z pnia mózgu w bruździe opuszkowo-mostowej (łac. sulcus bulbopontinus) nad piramidą rdzenia przedłużonego. Jego włókna biegną następnie w przestrzeni podpajęczynówkowej przez zbiornik kąta mostowo-móżdżkowego. W tym odcinku nerw leży na stoku kości potylicznej Następnie nerw biegnie ku przodowi i przebija oponę twardą. Układa się tam w kanale Dorello biegnąc po piramidzie kości skroniowej. Ku przodowi nerw zmierza do zatoki jamistej. We wnętrzu zatoki nerw otoczony jest jej śródbłonkiem i leży bocznie oraz ku dołowi od tętnicy szyjnej wewnętrznej. Po wyjściu z zatoki jamistej nerw przez szczelinę oczodołową górną wchodzi do oczodołu. Biegnie on na przyśrodkowej powierzchni mięśnia prostego bocznego i po krótkim przebiegu rozpada się na kilka gałązek, które wchodzą do mięśnia unerwiając go.

Zespolenia i warianty anatomiczne

Nerw odwodzący w zatoce jamistej otrzymuje włókna współczulne ze splotu jamistego. W oczodole może otrzymywać także włókna czuciowe od nerwu ocznego (od nerwu trójdzielnego). Niekiedy nerw odwodzący może nie występować, a jego funkcje przejmują wtedy gałązki nerwu okoruchowego.

Osobny artykuł: Porażenie nerwu odwodzącego.

Bibliografia

• Adam Krechowiecki, Florian Czerwiński: Zarys anatomii człowieka. Szczecin: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004. ISBN 83-200-3362-4. Brak numerów stron w książce
• Adam Bochenek, Michał Reicher Anatomia człowieka. tom V. PZWL, Warszawa 1989. ISBN 83-200-1230-9

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Encyklopedie internetowe (klasa bytu anatomicznego):

• Britannica: science/abducens-nerve