Parafia Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie

Parafia Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy – parafia prawosławna w Krakowie, w dekanacie Kraków diecezji łódzko-poznańskiej.

Parafia prawosławna
Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy

Cerkiew parafialna przy ulicy Szpitalnej 24
Państwo	Polska
Siedziba	Kraków–Stare Miasto
Adres	ul. Szpitalna 24 31-024 Kraków
Data powołania	1918
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Diecezja	łódzko-poznańska
Dekanat	Kraków
Cerkiew	Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy
Filie	punkt duszpasterski w Zakopanem
Proboszcz	ks. prot. Jarosław Antosiuk
Wezwanie	Zaśnięcia Bogurodzicy
Wspomnienie liturgiczne	15/28 sierpnia
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie Siedziba parafii Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy
Położenie na mapie Polski Siedziba parafii Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy
Położenie na mapie województwa małopolskiego Siedziba parafii Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy
Położenie na mapie Krakowa Siedziba parafii Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy
50°03′47,1″N 19°56′28,1″E
Strona internetowa

Na terenie parafii funkcjonuje 1 cerkiew:

• cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie – parafialna

Historia

Parafia powstała w 1918. W okresie międzywojennym była to placówka wojskowa. Na cerkiew zaadaptowano budynek dawnej ujeżdżalni koni w koszarach przy ulicy Lubicz. Od 1922 parafia należała (jako jedyna) do dekanatu krakowskiego, który wszedł w skład diecezji warszawsko-chełmskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

W 1927 cerkiew przeniesiono do „Wielkiej Sali” koszar przy placu Na Groblach. We wnętrzu umieszczono ikonostas sprowadzony ze zlikwidowanej cerkwi w Miechowie, który następnie uzupełniono ikonami (zarówno zabytkowymi, jak i nowo napisanymi). W czasie II wojny światowej Niemcy eksmitowali cerkiew z koszar.

W 1940 kolejną świątynię parafialną urządzono w dawnej synagodze Ahawat Raim (wykorzystywanej przez okupantów niemieckich jako stolarnia) przy ulicy Szpitalnej. Budynek został przystosowany do potrzeb liturgii prawosławnej i konsekrowany jako cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy Maryi. W latach 1940–1945 Kraków był oficjalną rezydencją biskupa krakowskiego i łemkowskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Generalnej Guberni.

W 1948 parafia (wraz z całym dekanatem krakowskim) weszła w skład diecezji łódzko-poznańskiej. W tym samym roku wspólnota zyskała stałego proboszcza.

Pod koniec lat 60. XX w. rozpoczęto generalny remont i przebudowę świątyni, przy znacznej pomocy finansowej ze strony państwa. Prace trwały do 1984. W tym czasie cerkiew wyposażono w nowy ikonostas, autorstwa Jerzego Nowosielskiego. Po zakończeniu remontu cerkiew została ponownie konsekrowana.

Pod koniec lat 90. wykonano (również pod kierunkiem Jerzego Nowosielskiego) polichromie w refektarzu cerkwi.

10 stycznia 2014 dekretem arcybiskupa łódzkiego i poznańskiego Szymona otwarto przy krakowskiej parafii Diecezjalne Biuro Pielgrzymkowe, organizujące wyjazdy do prawosławnych sanktuariów^[1].

Od marca 2022 r. parafia posiada kwaterę na cmentarzu komunalnym w Podgórkach Tynieckich^[2].

Filia w Zakopanem

Od 2005 duchowny z krakowskiej parafii odprawia w dniu 7 stycznia(Boże Narodzenie według starego stylu) nabożeństwo prawosławne w Zakopanem (w rzymskokatolickim „starym kościółku” przy ulicy Kościeliskiej). Od 2019 r. w mieście działa stały prawosławny punkt duszpasterski^[3]. Nabożeństwa były celebrowane w rzymskokatolickiej kaplicy Najświętszego Serca Jezusa na Jaszczurówce w ostatnią sobotę każdego miesiąca^[4]. Od marca 2022 r., w związku z przebywaniem wielu uchodźców z Ukrainy w województwie małopolskim, nabożeństwa są odprawiane w „starym kościółku” w co drugą niedzielę^[5].

Proboszczowie

• 1948–1950 – ks. Aleksander Surwiłło
• 1950–1962 – ks. Aleksander Czubuk-Podolski
• 1962 – ks. Mikołaj Ościanko
• 1962–1985 – ks. Eugeniusz Lachocki
• 1985–2004 – ks. Witold Maksymowicz
• od 2004 – ks. Jarosław Antosiuk