Park Załęski w Katowicach

Park Załęski został ustanowiony na terenie dawnego ogrodu jordanowskiego, który został założony w 1938 roku w katowickim Załężu^[1] według projektu architekta Kazimierza Wędrowskiego^[2]^[3]. 24 czerwca 1939 roku nastąpiło jego uroczyste poświęcenie przez proboszcza parafii św. Józefa ks. prałata Józefa Kubisa, a w uroczystości tej brał udział m.in. wiceprezydent Katowic Stanisław Szkudlarz. Odbyły się występy dzieci z wodowiskiem batalistycznym Bitwa pod Grunwaldem, a w czasie uroczystości przygrywała orkiestra kopalni „Kleofas”^[4]. Ginter Pierończyk wskazuje natomiast, że inscenizacja bitwy została odegrana 15 sierpnia tego samego roku, gdy ogród miał otworzyć wojewoda śląski Michał Grażyński w towarzystwie swojej żony Heleny Gepner-Śliwowskiej, która była jego projektantką^[5]. Jej stałym współpracownikiem był właśnie Kazimierz Wędrowski, który sygnował m.in. plany architektoniczne ogrodu jordanowskiego przy ulicy Barbary w Katowicach^[6].

Ogród jordanowski w Katowicach-Załężu powstał w ramach szeregu robót interwencyjnych organizowanych przez władze w II połowie lat 30. XX wieku, mające na celu złagodzenia skutków bezrobocia^[7]. Powstał on na dwóch hektarach nieużytków^[7] znajdujących się przy ówczesnej ulicy S. Wojciechowskiego, za dawnym domem noclegowym kopalni „Kleofas”^[5]. Nowo wybudowany ogród posiadał dwa baseny i był największym tego typu obiektem w województwie śląskim^[4]. Wraz z nim powstał budynek harcówki (późniejsza siedziba Miejskiego Przedszkola im. Tajemniczego Ogrodu nr 39 w Katowicach) wzniesiony w stylu funkcjonalizmu z elementami stylu okrętowego^[8]. Został on poświęcony 1 września 1937 roku^[9].

Ogród służył dzieciom i młodzieży do początku lat 70. XX wieku, kiedy to zaczął podupadać^[10]. W tym czasie ogród dysponował budynkiem otoczonym dużym parkiem, z dwoma czynnymi basenami i ich zapleczem. W 1972 roku przebudowano budynek szatni, gdzie dwa lata później powołano Młodzieżowy Dom Kultury, natomiast sąsiedni budynek w tym okresie przekształcono w przedszkole^[1]. Na początku lat 90. XX wieku na terenie późniejszego parku Załęskiego znajdowała się fontanna oraz ruiny niewielkiej budowli^[11].

Nazwa Park Załęski została wprowadzona uchwałą Rady Miasta Katowice nr LXII/1270/10 z 26 lipca 2010 roku^[12] (uchwała weszła w życie 10 października tego samego roku^[13]). Rada rozważała także, by skwerowi nadać imię Franciszka Wincklera, lecz projekt ten upadł^[14]. W latach 2008–2010 trwała modernizacja parku, w ramach którego przebudowano w jego obrębie infrastrukturę oraz wzniesiono dwa boiska^[15], a w 2011 roku obok parku zostało otwarte boisko sportowe w ramach programu Orlik 2012^[16]. W 2018 roku w rejonie parku powstał wodny plac zabaw^[17].

W ramach IX etapu katowickiego budżetu obywatelskiego w 2022 roku zgłoszono projekt przebudowy znajdującego się w parku Załęskim placu zabaw^[18]. Zadanie to ostatecznie nie zostało wybrane do realizacji^[19].

Park Załęski to park miejski położony w katowickiej dzielnicy Załęże, przy ulicy Gliwickiej 212^[14].

Od północy sąsiaduje z jezdnią ulicy Gliwickiej, od wschodu z budynkiem usługowym (dawny dom pracowniczy kopalni „Kleofas”) i blokami mieszkalnymi, od południa z garażami i dalej z linią kolejową nr 137, natomiast od zachodu z kompleksem Ośrodka Sportowego Gliwicka^[12]. Znajdują się tam dwa boiska (do koszykówki i do piłki nożnej), niewielkie boisko do siatkówki oraz wodny plac zabaw, a także czynny w sezonie letnim odkryty basen^[20]^[21].

Północny obszar parku Załęskiego zajmuje budynek Miejskiego Przedszkola im. Tajemniczego Ogrodu nr 39 w Katowicach wraz z terenem przyległym, natomiast północno-wschodnią część tereny zadrzewione. W centralnym punkcie parku położony jest klomb otoczony ścieżką na planie koła, z ławkami, a także tereny łąkowe. Na południe od niego usytuowany jest plac zabaw^[12]^[20].

Park Załęski jest miejscem organizacji różnego typu wydarzeń. Odbywają się tu m.in. pikniki^[22], festyny^[23] czy spektakle teatralne^[24], a na sąsiadującym z parkiem boisku Orlik 2012 wydarzenia sportowe (w tym w ramach obchodów Dni Załęża)^[25]^[26].

Park zarządzany jest przez Zakład Zieleni Miejskiej w Katowicach^[27]^[28].

Park Załęski w Katowicach

Historia

Charakterystyka

Galeria

Przypisy

Bibliografia

Wikiwand - on