Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Pawlikowice (województwo małopolskie)
wieś w województwie małopolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Pawlikowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka[4].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Remove ads
Położenie
Pawlikowice są położone na południe od Wieliczki, zajmując obszar 3 km². Na południu sąsiadują z Raciborskiem, na zachodzie z Koźmicami Małymi oraz Koźmicami Wielkimi, na północy z Sierczą i Rożnową, natomiast od strony wschodniej z Mietniowem. Ostatnia miejscowość wraz z Chorągwicą należą do pawlikowickiej parafii rzymskokatolickiej.
Obszar sołectwa położony jest w dorzeczu rzeki Wilgi, która przepływa przez środek miejscowości. Wieś położona jest na pagórkowatych wzniesieniach Pogórza Wielickiego.
Przez Pawlikowice prowadzi droga wojewódzka nr 964. Sąsiedztwo Wieliczki i Krakowa sprawia, że drogą migracji zwiększa się liczba mieszkańców, obecnie szacowana na ok. 1200 osób.
Przez miejscowość przebiega Ariański Szlak w Wieliczce.
Remove ads
Części wsi
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Najstarszy zapis nazwy Pawlikowice pochodzi z 1376. Na obecnym obszarze miejscowości istniała osobna wieś Taszyce, później włączona do Pawlikowic. Wieś zamieszkiwali szlachcice m.in.: Teodoryk z Pawlikowic herbu Nowina (1415), Wojciech z Taszyc herbu Ławszowa (1421), Jan z Taszyc herbu Szarza (1428), Mikołaj dziedzic Taszyc (1434), Jan dziedzic Taszyc (1454), Wojciech i Grzegorz z Taszyc herbu Nowina (1459), Wojciech i Jan Jaczowiczowie (1496) oraz Jan, syn Dzierżka z Taszyc – rajca wielicki (1429). Na przełomie XIV i XV w. powstał folwark. Właścicielami wsi zostali Morsztynowie, należeli do wspólnoty braci polskich i założyli zbór. W Pawlikowicach w 1583 roku przez 4 lata Krzysztof Morsztyn Starszy udzielał schronienia Faustowi Socynowi, który ożenił się z córką Krzysztofa – Elżbietą, która urodziła mu jedyne dziecko – Agnieszkę. Kolejnymi właścicielami dworu zostali Blankensteinowie, Monkulscy, Miętuszewscy oraz Grossowie. W 1897 roku zadłużony dwór przejęła Wielicka Kasa Oszczędności, a następnie Towarzystwo „Powściągliwość i Praca”. W 1903 roku stary zespół dworski zakupili michalici, organizując tutaj nowicjat zakonny oraz zakład wychowawczy dla chłopców ze szkołą zawodową i warsztatami rzemieślniczymi[potrzebny przypis].
W 1951 r. władze państwowe usunęły stąd nowicjat i szkołę, a w budynkach urządziły dom pomocy społecznej.[7] Sytuacja po 1989 r. pozwoliła zakonnikom założyć na nowo placówkę wychowawczą. W 1993 powstał Dom Dziecka "Moja Rodzina", gdzie obecnie przebywa blisko 30 chłopców.[8]
Urodził się tu Feliks Jan Marian Gross-Korczyński (1896–1978) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Kościół
Od 1921 r. w Pawlikowicach istniała kaplica, w której duszpasterstwo prowadzili księża michalici. W 1951 r. kardynał Adam Stefan Sapieha erygował tu parafię. W latach 1989–1991 wybudowano nowy kościół. Kamień węgielny z Góry Gargano wmurował 29 września 1991 r. bp Stanisław Smoleński.[9]
Dwupoziomowy kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła (w dolnej części znajduje się sala widowiskowa), konsekrowany 29 września 2001 roku przez kard. Franciszka Macharskiego, a także dom dziecka „Moja Rodzina”. Z wsią związane jest życie michalitów: Władysława Błądzińskiego i Wojciecha Nierychlewskiego, beatyfikowanych 13 czerwca 1999 roku przez papieża Jana Pawła II w grupie 108 polskich męczenników.
W 2021 r., w 100. rocznice zatwierdzenia zgromadzenia poświęcono przy kościele Grotę św. Michała Archanioła.[10]
W podziemiach kościoła parafialnego znajduje się sala teatralno – widowiskowa mogąca pomieścić 200 osób. Odbywają się w niej spektakle teatralne, a także projekcje filmowe.
Od roku 1910 w Pawlikowicach działa amatorski teatr, który w 2016 roku przekształcił się w stowarzyszenie Amatorski Teatr imienia kardynała Karola Wojtyły.
Remove ads
Ludzie związani z Pawlikowicami
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads