Pjus

Pjus, właściwie Karol Jerzy Nowakowski (ur. 31 marca 1982 we Wrocławiu^[1], zm. 12 stycznia 2022 w Warszawie^[2]) – polski raper, felietonista i copywriter. Od 2001 roku związany z zespołem 2cztery7 z Warszawy, gdzie mieszkał od 1993 roku^[1]. W 2009 roku ukazał się pierwszy album solowy rapera zatytułowany Life After Deaf. W latach 2002 – 2009 wystąpił także gościnnie na jedenastu albumach – współpracował ponadto z takimi wykonawcami jak: Ten Typ Mes, Numer Raz, Molesta Ewenement, DJ Decks, Pezet, Eldo czy Flexxip.

Pjus

Graffiti upamiętniające Pjusa na murze Toru Wyścigów Konnych na Służewcu w Warszawie (2023)
Imię i nazwisko	Karol Jerzy Nowakowski
Data i miejsce urodzenia	31 marca 1982 Wrocław
Data i miejsce śmierci	12 stycznia 2022 Warszawa
Gatunki	hip-hop, g-funk
Zawód	raper
Aktywność	2002-2022
Wydawnictwo	Embargo Nagrania, Fonografika, Alkopoligamia.com
Powiązania	Stasiak, Ten Typ Mes
Zespoły
2cztery7

Życiorys

Działalność artystyczna

Karol Nowakowski działalność artystyczną rozpoczął na początku XXI wieku^[3]. W 2002 roku wraz z Ten Typ Mes i Stasiak stworzył zespół 2cztery7^[4], który zadebiutował na kompilacji Junoumi Records EP Vol.1. Lata 2003–2004 to m.in. gościnne występy na płytach Eldo Eternia, Dizkret/Praktik IQ.

W 2005 roku nakładem wytwórni muzycznej Embargo Nagrania ukazał się pierwszy album 2cztery7 pt. Funk – dla smaku^[5]. Gościnnie na płycie wystąpili m.in.: Emil Blef, Magda Kujawska, Lerek i Noon. W 2006 roku Nowakowski wystąpił gościnnie na płycie Molesta Nigdy nie mów nigdy, a w 2007 roku rapera Eldo zatytułowanej 27.

3 marca 2008 roku nakładem wytwórni muzycznej Fonografika ukazał się drugi album 2cztery7 zatytułowany Spaleni innym słońcem^[6]. W nagraniach gościnnie wzięli udział Małolat, Pelson, Flow i Eldo^[7]. Natomiast za produkcję nagrań odpowiedzialni byli m.in. Ten Typ Mes, Donatan, Zielas, Eten, Stona i Święty^[8]. W ramach promocji wydawnictwa został zrealizowany teledysk do utworu „Złe nawyki” w reżyserii Witka Michalaka^[9]. Tego samego roku Pjus wystąpił gościnnie na albumach: Jeżozwierz pt. Jebać yytuł; Cfany Gapa pt. Płyta pożegnalna, Dixon 37 Lot na całe życie oraz Molesta Ewenement Molesta i kumple.

5 grudnia tego samego roku nakładem Alkopoligamia.com ukazał się pierwszy Album solowy rapera zatytułowany Life After Deaf^[10]. W ramach promocji wydawnictwa zostały zrealizowane teledyski do utworów „Nie mówię szeptem” w reżyserii Filipa Kabulskiego i Witka Michalaka^[11] oraz „Głośniej od bomb” w reżyserii Witka Michalaka^[12]. Cytat z „Antologii polskiego rapu”:

"Po kilku latach walki o zdrowie, ciężkich operacjach, chwilach pełnych smutku i drżenia Cała o przyszłość znany m.in. z formacji 2cztery7 Pjus wydał solowy album „Life After Deaf”. Był on unikatem na skalę światową jako pierwszy na świecie longplay nagrany przez człowieka z całkowicie cyfrowym słuchem, implanty zastąpiły mu bowiem naturalne organy. Nic dziwnego, że w wielu nagraniach z krążka możemy znaleźć odniesienia do tych wydarzeń. Pjus zarapował też o tym w singlowym „Nie mówię szeptem”. Minimalistyczny, surowy beat Świętego wyróżniają mocne bębny, zdecydowane przejścia, a to wszystko przygotowane z myślą, aby zmagający się z problemami w trakcie prac studyjnych raper mógł spokojnie usłyszeć każdy dźwięk i dostosować do niego swoje nagranie. Nie jest to co prawda singiel, w którym Pjus ma wzorowe flow i dykcję, ale siła przekazu, emocje płynące z tekstu, wola walki o przetrwanie i realizację życiowej pasji są tutaj zdecydowanie najważniejsze. Artysta dał tysiącom ludzi nie tylko historię godną nagradzanego reportażu, ale też nadzieję. Pokazał, że nigdy nie można się poddawać, a to bywa znacznie istotniejsze od czysto warsztatowych szczegółów."

Andrzej Cała

Po długiej przerwie spowodowanej m.in. postępująca chorobą słuchu i mowy zdecydował się na powrót do działalności artystycznej i stworzył nietypowy projekt – album muzyczny Słowowtóry (neologizm będący połączeniem wyrażeń sobowtóry i słowotwórstwo), na którym raperzy i wokaliści będą wykonywali gotowe teksty, których wyłącznym autorem jest Pjus^[13]. Nowakowski komentuje zapowiedziany na jesień 2017 roku album:

"Głosy wykonawców pozwalają na ekspresję moich myśli i są moimi odbiciami, sobowtórami, dzięki którym moje słowo znów nabiera życia. Ale to nie będzie płyta o mnie ani o moich gościach. Wszyscy wychodzimy nieco poza siebie, poza swoje dotychczasowe dokonania i formy twórcze. Będzie różnorodnie i wielowymiarowo."

Karol „Pjus” Nowakowski

Choroba i śmierć

Grób Pjusa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Grób Pjusa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

W 2004 roku u Nowakowskiego została zdiagnozowana rzadka choroba, neurofibromatoza typu 2^[14]. Choroba dotknęła m.in. nerwy słuchowe rapera, na których powstały zmiany nowotworowe^[4]. W ramach akcji charytatywnej All4Pjus zostały zebrane środki finansowe, dzięki którym została przeprowadzona pierwsza operacja usunięcia guzów nerwu słuchowego po prawej stronie z jednoczesnym wszczepieniem implantu pniowego. W 2008 roku wykonano kolejną operację narządu słuchu po stronie lewej oraz usunięcie guza kręgosłupa^[4][15]. W wyniku przebytych zabiegów raper utracił zmysł słuchu, który został przywrócony dzięki obustronnym implantom pniowym^[1][4] – tym samym Nowakowski został pierwszym na świecie człowiekiem z cyfrowym słuchem^[16].

W 2021 roku Nowakowski kilka miesięcy przebywał w szpitalu. 12 stycznia 2022 roku przechodził kolejną operację, w trakcie której doszło do zatrzymania akcji serca i muzyk zmarł w wieku 39 lat^[17]. Pochowany został na Powązkach Wojskowych w Warszawie^[18].

Dyskografia

Zobacz więcej w artykule 2cztery7, w sekcji Dyskografia.

Albumy solowe

Rok	Dane dot. albumu	Pozycja na liście
		POL
2009	Life After Deaf Data: 5 grudnia 2009 Wydawca: Alkopoligamia.com	18[19]
2017	Słowowtóry Data: 10 listopada 2017 Wydawca: Alkopoligamia.com	11[20]

Występy gościnne

Rok	Album	Utwór	Źródło
2002	IQ – Dizkret / Praktik	„Braggadoccio” (gościnnie: Majkel, Pan Wankz, Pjus)	[21]
2003	Eternia – Eldo	„Oryginalny pilsner (My!)” (gościnnie: Indy & Wich, Pjus)	[22]
2004	Przez $ jak... – O$ka	„Między słowami” (gościnnie: Pjus, Ewa)	[23]
2006	Tu wolno palić – Święty	„Gwiezdny pył” (gościnnie: Pjus)	[24]
	Nigdy nie mów nigdy – Molesta Ewenement	„Wiem, że można się zmusić do snu” (gościnnie: Eldo, Pjus)	[25]
2007	27 – Eldo	„Szyk” (gościnnie: Pjus)	[26]
2008	Jebać tytuł – Jeżozwierz	„A pamiętasz?” (gościnnie: Tedi, Tema Temzki, Pjus)	[27]
	Lot na całe życie – Dixon37	„Tak tu jest” (gościnnie: Pjus, Wilku) „Tak tu jest” (Złote Twarze RMX) (gościnnie: Pjus, Wilku) „Tak tu jest” (Kamlison RMX) (gościnnie: Pjus, Wilku) „Tak tu jest” (Dies RMX) (gościnnie: Pjus, Wilku)	[28]
	Molesta i kumple – Molesta Ewenement	„Lubię się włóczyć” (gościnnie: Pjus, Eldo, DJ.B, Olga.S)	[29]
2009	Ludzie, maszyny, słowa – Numer Raz	„Zdrowie” (gościnnie: Pjus)	[30]
	Rap Addix – Rap Addix	„Non Conformo” (gościnnie: Pjus)	[31]
	Płyta pożegnalna – Cfany Gapa	„Na ten sam temat (022)” (gościnnie: Pjus, Kubson)	[32]
2010	Pół żartem, pół serio – Stasiak	„Oddzielam ziarno od plew” (gościnnie: Pjus)	[33]
2011	Kandydaci na szaleńców – Ten Typ Mes	„Druga strona” (gościnnie: K8, Pjus)	[34]
2012	5 złotych zasad – Voskovy	„Klęska” (gościnnie: Pjus)	[35]
	Wszystko jedno – Zjawin	„Głosy w mojej głowie” (gościnnie: Żółf, VNM, Masło, Pjus, Stasiak, Proceente, Peja)	[36]
2013	Ten Typ Mes i Lepsze Żbiki – Ten Typ Mes	„Ostatnio ich nie widzę” (gościnnie: Hade, Pjus)	[37]
2015	Rzucić życie dla życia – 2K (Kulfon i Kubuś)	„Muzyka i my” (gościnnie: Pjus)	[38]
	Hip-Hop Produkcja Mondra i Gupia – Mondry i Gupi	„Gruba kreska” (gościnnie: Pjus)	[39]

Teledyski

Zobacz więcej w artykule 2cztery7, w sekcji Teledyski.

Rok	Tytuł	Reżyseria	Album	Źródło
2009	„Głośniej od bomb”	Witek Michalak	Life After Deaf	[11]
	„Nie mówię szeptem”	Filip Kabulski, Witek Michalak		[12]
Gościnnie
2012	„Głosy w mojej głowie” – Zjawin (gościnnie: Żółf, VNM, Masło, Pjus, Stasiak, Proceente, Peja, DJ Panda)	Mormedia	Wszystko jedno	[40]
Inne
2012	„Leming” – Ciech, Pjus, Kamel	Basstek, Artur Hilger	–	[41]

Nagrody i wyróżnienia

Rok	Nagroda	Kategoria	Nota	Źródło
2010	Superjedynki	Płyta hip-hop (Life After Deaf)	Nominacja	[42]
		Debiut (wydany debiutancki album)