Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego w Sanoku

Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego – plac w centrum Sanoka.

Teren placu przed 1929

Popiersie ks. Zdzisława Peszkowskiego

Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego

Plac Harcerski

Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego w Sanoku (24 sierpnia 2022)
Państwo	Polska
Miejscowość	Sanok
Położenie na mapie Sanoka Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego
Położenie na mapie Polski Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego
Położenie na mapie powiatu sanockiego Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego
49°33′40,7″N 22°12′09,0″E

Historia

Plac jest umiejscowiony w centrum Sanoka, w dzielnicy Śródmieście. Od wschodu jest położony przy ulicy Adama Mickiewicza. Od zachodu otacza go Park miejski im. Adama Mickiewicza w Sanoku. Od północy domyka go budynek przy ul. Mickiewicza 13 (Gmach Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”), zaś od południa II Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie.

Pierwotnie propozycję trójkątnego rozmieszczenia budynku szkoły, gmachu „Sokoła” i restauracji u wejścia do parku (obecnie Plac Harcerski) wysunął przebywający 6 czerwca 1896 w Sanoku architekt Arnold Röhring^[1].

W latach PRL w centralnej części placu była umieszczona sadzawka otoczona rabatą kwiatową^[2], a w południowo-wschodnim rogu stała altanka^[3]. W tym okresie plac nie miał nazwy (był określany jako plac przed Pomnikiem Wdzięczności^[4]).

Uchwałą z 20 września 2011 Rada Miasta Sanoka zdecydowała o nadaniu obiektowi nazwy Plac Harcerski^[5][6]. Uroczystość nadania nazwy odbyła się 24 września 2011 w związku z obchodami Stulecia Sanockiego Harcerstwa^[7]. Wcześniej plac nie posiadał formalnie nazwy własnej.

Plac stał się miejscem obchodzenia uroczystości kulturalnych i patriotycznych.

Uchwałą Rady Miasta Sanoka z 25 marca 2021 zmieniono nazwę placu na „Plac Harcerski im. ks. Zdzisława Peszkowskiego” w celu uhonorowania ks. Zdzisława Peszkowskiego^[8][9]. Uchwałę o tym samym charakterze podjęto ponownie 27 kwietnia 2021 z uwagi na popełnioną w pierwszej uchwale pomyłkę w numerze działki placu, która figuruje pod oznaczeniem 28/6^[10]. Uroczystość nadania imienia placowi odbyła się 8 października 2021^[11].

Pomniki i upamiętnienia

Na granicy z parkiem miejskim znajdował Pomnik Wdzięczności Żołnierzom Armii Czerwonej, pierwszy do 1977, a drugi w latach 1977-2016.

W otoczeniu tego miejsca w ramach obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę ustanowiono upamiętnienie o treści Wierni tradycji 1918–2018, honorujące 2 Pułk Strzelców Podhalańskich.

Przy placu od strony południowej zostały zasadzone drzewa pamiątkowe:

• Grujecznik japoński upamiętniający Ignacego Łukasiewicza. Inskrypcja na tabliczce głosi: Grujecznik japoński (cercidiphyllum japonicum) w hołdzie Ignacemu Łukasiewiczowi. Burmistrz Miasta Sanoka, PGNiG S.A. Oddział w Sanoku. Zarząd Okręgu Bieszczadzkiego LOP. 11 listopada 2009.
• Brzoza brodawkowata upamiętniająca jubileusz 85-lecia istnienia Ligi Ochrony Przyrody. Została zasadzona 23 listopada 2013. Inskrypcja na tabliczce głosi: 85 lat Ligi Ochrony Przyrody 1928-2013. Brzoza brodawkowata. Betula pendula. ZBO LOP. Sanok, 23 XI 2013.
• Klon „Rotmistrz” upamiętniający Witolda Pileckiego, odsłonięty 11 listopada 2015; inskrypcja na tabliczce brzmi: Rotmistrz. Klon (Acer campestre 'Postelense') w hołdzie rtm. Witoldowi Pileckiemu. Burmistrz miasta Sanoka, Zarząd Okręgu Bieszczadzkiego LOP. 11 listopada 2015^[12].
• Brzoza brodawkowata „Inka” upamiętniająca Danutę Siedzikównę ps. „Inka”. uroczystość odsłonięcia drzewa odbyła się 10 listopada 2016^[13]. Inskrypcja na tabliczce brzmi: „Inka”. Brzoza (Betula pendula Roth) w hołdzie Danucie Siedzikównej. Burmistrz miasta Sanoka, Zarząd Okręgu Bieszczadzkiego LOP. 11 listopada 2016.
• Drzewo pamiątkowe poświęcone papieżowi Janowi Pawłowi II. Inskrypcja na tabliczce głosi: Świętemu Janowi Pawłowi II. Patronowi młodzieży OHP. Uczestnicy 9-8 Hufca Pracy w Sanoku. 5 kwietnia 2017.
• Klon „Kazimierz” upamiętniający Kazimierza Tumidajskiego. Inskrypcja na tabliczce brzmi: Kazimierz. Klon (Acer negundo) w hołdzie Kazimierzowi Tumidajskiemu. 11 listopada 2017. Burmistrz miasta Sanoka, Okręg Bieszczadzki LOP. Został odsłonięty 10 listopada 2017^[14].
• Popiersie ks. Zdzisława Peszkowskiego odsłonięte w 104 rocznicę urodzin kapłana 23 sierpnia 2022 (ustanowione na scenie, gdzie wcześniej istniał ww. Pomnik Wdzięczności)^[15].