Plany gospodarcze w Polsce

W historii Polski plany gospodarcze były przeprowadzane zarówno w okresie PRL-u, jak i II oraz III RP.

Plany gospodarcze w II Rzeczypospolitej

• Plan Czteroletni (1936–1940) – plan rozwoju gospodarczego
• Plan Piętnastoletni (1939–1954) – plan rozwoju gospodarczego

Plany gospodarcze w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

• plan trzyletni (1947–1949)^[1] – plan odbudowy gospodarczej po zniszczeniach wojennych i wyrównania różnic między przemysłem tzw. Ziem Odzyskanych a resztą kraju.
• plan sześcioletni (1950–1955)^[2] – plan rozwoju gospodarczego przez zwiększenie liczby inwestycji i industrializację kraju na wzór ZSRR, w tym głównie rozwój przemysłu ciężkiego.
• I plan pięcioletni (1956–1960)^[3] – plan rozwoju gospodarczego, którego celem było ukończenie inwestycji Planu Sześcioletniego, z większym naciskiem na rozwój przemysłu lekkiego i rolnictwa.
• II plan pięcioletni (1961–1965)^[4] – plan rozwoju gospodarki narodowej poprzez rozwój przemysłu ciężkiego.
• III plan pięcioletni (1966–1970)^[5] – podobnie jak poprzedni.
• IV plan pięcioletni (1971–1975)^[6] – plan społeczno-gospodarczego rozwoju kraju, zakładający wzrost dochodu narodowego o 39% (w 1973 r. podniesiono wymagania do 55%), produkcji przemysłowej o 50% (w 1973 r. zwiększono do 60%), produkcji rolnej o 20% (w 1973 r. zwiększono do 23%) i płacy realnej o 18% (w 1973 r. zwiększono do 38%). Planowano też zwiększyć nakłady na inwestycje.
• V plan pięcioletni (1976–1980)^[7] – narodowy plan społeczno-gospodarczy (tzw. manewr gospodarczy), którego celem było uratowanie gospodarki nadwyrężonej w I połowie lat 70.
• II plan trzyletni (1983–1985)^[8] – narodowy plan społeczno-gospodarczy.
• VI plan pięcioletni (1986–1990)^[9] – narodowy plan społeczno-gospodarczy.

Plany gospodarcze w III Rzeczypospolitej

• Strategia dla Polski (1994–1997) – program rozwoju społeczno-gospodarczego
• I Narodowy Plan Rozwoju (2004–2006)^[10]
• II Narodowy Plan Rozwoju (2007–2013)^[11]
• Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju
• Krajowy Plan Odbudowy^[12][13][14]

Przypisy

1. Ustawa z dnia 2 lipca 1947 r. o Planie Odbudowy Gospodarczej Dz.U. z 1947 r. nr 53, poz. 285
2. Ustawa z dnia 21 lipca 1950 r. o 6-letnim planie rozwoju gospodarczego i budowy podstaw socjalizmu na lata 1950-1955 Dz.U. z 1950 r. nr 37, poz. 344
3. Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 12 lipca 1957 r. o Planie Rozwoju Gospodarczego w latach 1956-1960 Dz.U. z 1957 r. nr 40, poz. 179
4. Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 17 lutego 1961 r. o pięcioletnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1961-1965 Dz.U. z 1961 r. nr 11, poz. 58
5. Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 11 listopada 1966 r. o pięcioletnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 Dz.U. z 1966 r. nr 48, poz. 296
6. Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 8 czerwca 1972 r. o pięcioletnim planie społeczno-gospodarczego rozwoju kraju w latach 1971-1975 Dz.U. z 1972 r. nr 22, poz. 157
7. Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 18 grudnia 1976 r. o pięcioletnim narodowym planie społeczno-gospodarczym na lata 1976-1980 Dz.U. z 1976 r. nr 39, poz. 226
8. Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 28 kwietnia 1983 r. o narodowym planie społeczno-gospodarczym na lata 1983-1985 Dz.U. z 1983 r. nr 24, poz. 103
9. Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 18 grudnia 1986 r. o narodowym planie społeczno-gospodarczym na lata 1986-1990 Dz.U. z 1986 r. nr 45, poz. 224
10. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 czerwca 2004 r. w sprawie przyjęcia Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006 Dz.U. z 2004 r. nr 149, poz. 1567
11. Narodowy Plan Rozwoju 2007-2013.
12. Krajowy Plan Odbudowy [online].
13. RobertR. Kędzierski RobertR., Komisja Europejska zakręca Polsce kurek z miliardami. Tymczasowo. Krajowy Plan Odbudowy wstrzymany, [online]
14. Paweł Bednarz: Kamienie milowe w KPO. Co poza praworządnością musi spełnić Polska?. businessinsider.com.pl, 2022-06-05. [dostęp 2022-06-19]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Gospodarka planowa w dobie PRL (geneza i konsekwencje)