Podłęże (powiat chrzanowski)

Podłęże – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Alwernia^[4].

Podłęże

wieś
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	chrzanowski
Gmina	Alwernia
Liczba ludności (2022)	217[1]
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	32-566[2]
Tablice rejestracyjne	KCH
SIMC	0314690
Położenie na mapie gminy Alwernia Podłęże
Położenie na mapie Polski Podłęże
Położenie na mapie województwa małopolskiego Podłęże
Położenie na mapie powiatu chrzanowskiego Podłęże
50°01′24″N 19°33′16″E[3]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krakowskiego.

Geografia

Między Podłężem a sąsiadującą z nią od północy wsią Mirów wznoszą się dwa wzgórza Winnica (na zach. – wys. 314 m n.p.m.) – z nieczynnym kamieniołomem i Chełm (na wsch. – wys. 301 m n.p.m.).

Historia

Pierwsze wzmianki pisane o obszarze dzisiejszego Podłęża pochodzą za panowania króla Władysława Hermana (1081–1102). Wojewoda krakowski Sieciech przy podziale dóbr pomiędzy synów, jednemu z nich, imieniem Żegota, dał obszar obejmujący Brodła, Mirów, Podłęże, Okleśne z dzisiejszą Porębą Żegoty aż po Chrzanów^[5].

Do roku 1870 Podłęże stanowiło przysiółek Mirowa (przysiółek – skupisko kilku gospodarstw położonych poza zabudową stanowiącą integralną część wsi. Również mała wioska), wieś zarządzaną w większości przez hrabiego Potockiego. Dopiero po roku 1870 Podłęże zaczęło tworzyć odrębną społeczność lokalną, by w roku 1890 posiadać 285 mieszkańców i stać się autonomiczną miejscowością. W 1914 roku w Podłężu był już Wapiennik, który działał do lat 90. XX wieku. Dwa inne w późniejszych latach działały na granicy z Mirowem i Okleśną^[5].

II wojna światowa oraz niemiecka okupacja przebiegała na terenie Podłęża w miarę spokojnie i nie przyczyniły się do znacznych zniszczeń. Podłęże wraz z Mirowem i Brodłami zostały wcielone do Generalnego Gubernatorstwa co odcięło dzieci od szkoły w Okleśnej i parafii w Porębie Żegoty. Dotknęły mieszkańców Podłęża przymusowa wywózka na roboty do Niemiec. Było takich 13 przypadków. Między innymi: Stanisław Kosowski, Antoni Świder, Józefa Świder, Antoni Chlebicki. Prawdopodobnie także mieszkańcy pochodzenia żydowskiego zostali zmuszeni do opuszczenia swojego domostwa (Karczmy) i wywiezieni do obozu koncentracyjnego. Żaden z nich nie wystąpił z wnioskiem o wpisanie go na listę volkslistę. Wydarzył się jeden przypadek ukrywania Żydówki przez sześć miesięcy. Owa kobieta przeżyła wojnę^[5].

Sowieckie wojska wyzwoliły Podłęże 19 stycznia 1945 roku^[5].

Po zakończeniu II wojny światowej obszar Podłęża był w zasięgu działań 80-osobowego oddziału Burza, podległego Armii Polskiej w Kraju pod dowództwem Mieczysława Wądolnego, pseudonim Mściciel. W 1946 po zamordowaniu rodziny Zabagło z Okleśni, właściciela Młyna oraz dwóch jego córek 14- i 17-letniej za współpracę z podziemiem antykomunistycznym, oddział pod dowództwem Mieczysława Spuły ps. „Feluś” dokonał prawdopodobnie akcji odwetowej i w Podłężu i zabił dwóch milicjantów. Oddział „Burza” działał do roku 1949 do całkowitego rozbicia go przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego^[5].

Do lat siedemdziesiątych w obrębie Karczmy vis-à-vis przewozu promowego przyjmował się zwyczaj powitania wracających pielgrzymów z Kalwarii, kiszonym ogórkiem i muzykowaniem. Dlatego potocznie przyjęła się nazwa „Kalwaryjka”. Tradycja owa zanikała po wysiedleniu z terenów Wisły mieszkańców Podłęża z powodu zagrożenia powodziowego. Reaktywacja Kalwaryjki nastąpiła w roku 1996 w symbolicznej już formie witania pielgrzymów, w oprawie festynu – zabawy z nieodzownym ogórkiem kiszonym i muzyką^[5][6].