Podział administracyjny Grecji – od 1 stycznia 2011 Grecja jest podzielona na jednostki administracyjne trzech poziomów: 7 administracji zdecentralizowanych (αποκεντρωμένη διοίκηση – apokendromeni diikisi), które dzielą się na 13 regionów (περιφέρεια – periferia), w skład których wchodzą 332 gminy (δήμος – dimos).

Taki podział administracyjny został wprowadzony na podstawie tzw. Programu Kalikrates (Πρόγραμμα Καλλικράτης, N.3852/2010[1]), zastępującego obowiązujący w latach 1997–2010 podział na: 13 regionów, 54 nomosów (prefektur) i 1034 gminy. Dodatkowo gminy grupowane są w jednostki regionalne (περιφερειακή ενότητα), których utworzono 74; nie mają one jednak statusu jednostek administracyjnych. W języku formalnym, terytoria dawnych nomosów określane są teraz jako "nomarchiako diamerisma". Gdy w praktyce, wobec tych obszarów, także oficjalnie adresowo, w dalszym ciągu używane bywa słowo "nomos" i tworzone od niego formy przymiotników[2][3][4]

Administracje zdecentralizowane i regiony

Thumb
Podział Grecji na administracje zdecentralizowane.
Thumb
Podział Grecji na regiony.

Dodatkowo w strukturze administracyjnej Grecji istnieje Autonomiczna Republika Góry Athos.

Podział administracyjny w latach 1997–2010

Przed wprowadzeniem 1 stycznia 2011 nowego podziału administracyjnego Grecja dzieliła się na 13 regionów, które dzieliły się na 54 nomosów (prefektur) podzielonych następnie na 1034 gminy.

Umocowania prawne i ich zmiany

Ustawa o regionach, która została przyjęta przez rząd Andreasa Papandreu (sygn. ustaw N.1622/86[5] i P.D.51/87[6]), ustanowiła regiony, które w istocie miały charakter pomocniczy w stosunku do rządu centralnego. W późnych latach 90. przeprowadzono reformy ich funkcjonowania przy jednoczesnym rozszerzeniu kompetencji (sygn. ustaw N.2503/97[7] i 2647/98). Mimo to, regiony nadal pozostawały w dużym stopniu uzależnione od rządu Grecji poprzez mianowanych przez niego sekretarzy generalnych.

Struktura podziału

Szczegółowy podział administracyjny Grecji, obowiązujący do końca 2010 roku, przedstawiał się następująco:

  • 13 regionów (nwgr. περιφέρειαperiféria, l.mn. περιφέρειεςperiféries), z których 12 dzieli się na:
    • 54 nomosy (nwgr. νομόςnomós, l.mn. νομοίnomí), tłumaczonych czasem również jako prefektury lub departamenty. Nomosy dzielą się na:
      • gminy miejskie (zob. dimos, nwgr. δήμοςdímos, l.mn. δήμοιdími) i gminy wiejskie (kinotites, nwgr. κοινότηταkinótita, l.mn. κοινότητεςkinótites).

Osobliwościami są:

  • region Attyka, składający się tylko z jednego nomosu – Attyka, tworzącego dość specyficzny administracyjnie ustrój stolicy kraju. Nomos ten dzieli się na:
    • 4 jednostki zwane nomarchia (νομαρχία), czasami tłumaczone jako półprefektury, dzielące się na:
      • gminy miejskie i wiejskie
  • specjalny status posiada Góra Athos, której teren stanowi obszar autonomiczny na Półwyspie Chalcydyckim.

Nazwy regionów i nomosów w Grecji

Thumb
Mapa regionów Grecji
Thumb
Mapa nomosów Grecji
Thumb
Mapa nomarchii Attyki

Numery kolejne odpowiadają numeracji na załączonej mapce regionów.

  1. Thumb
    region Attyka (περιφέρεια Αττικήςperiferia Attikí)
  2. Thumb
    region Grecja Środkowa (περιφέρεια Στερεά ΕλλάδαStereá Elláda)
  3. Thumb
    region Macedonia Środkowa (περιφέρεια Κεντρική ΜακεδονίαKendrikí Makedonía)
    • Chalkidiki (Χαλκιδική) [7]
    • Imatia (Ημαθία) [8]
    • Kilkis (Κιλκίς) [9]
    • Pela (Πέλλα) [10]
    • Pieria (Πιερία) [11]
    • Seres (Σέρρες) [13]
    • Saloniki (Θεσσαλονίκη) [12]
  4. Thumb
    region Kreta (περιφέρεια ΚρήτηKríti)
    • Heraklion (Ηράκλειο) [15]
    • Chania (Χανιά) [14]
    • Lasiti (Λασίθι) [16]
    • Retimno (Ρέθυμνο) [17]
  5. Thumb
    region Macedonia Wschodnia i Tracja (περιφέρεια Ανατολική Μακεδονία και ΘράκηAnatolikí Makedonía kie Thráki)
    • Drama (Δράμα) [18]
    • Ewros (Έβρος) [19]
    • Kawala (Καβάλα) [20]
    • Tasos (Θάσος) [20]
    • Rodopi (Ροδόπη) [21]
    • Ksanti (Ξάνθη) [22]
  6. Thumb
    region Epir (περιφέρεια ΉπειροςÍpiros)
  7. Thumb
    region Wyspy Jońskie (περιφέρεια Ιόνια νησιάIónia Nisiá)
  8. Thumb
    region Wyspy Egejskie Północne (περιφέρεια Βόρειο Αιγαίο Vório Egéo)
  9. Thumb
    region Peloponez (περιφέρεια ΠελοπόννησοςPelopónnisos)
  10. Thumb
    region Wyspy Egejskie Południowe (περιφέρεια Νότιο ΑιγαίοNótio Egéo)
  11. Thumb
    region Tesalia (περιφέρεια ΘεσσαλίαThessalía)
  12. Thumb
    region Grecja Zachodnia (περιφέρεια Δυτική ΕλλάδαDitikí Elláda)
  13. Thumb
    region Macedonia Zachodnia (περιφέρεια Δυτική ΜακεδονίαDitikí Makedonía)


Przypisy

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.