Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny

Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny w skrócie: POSK (ang. Polish Social and Cultural Association) – polska instytucja kultury działająca w Londynie w dzielnicy Hammersmith. Jest to największe centrum polskiej społeczności Wielkiej Brytanii.

Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny

Polish Social and Cultural Association

Wejście do gmachu POSK-u
Państwo	Wielka Brytania
Data utworzenia	23 lipca 1964
Przewodniczący	Marek Laskiewicz
Adres
238-246 King Street London, W6 0RF
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny
51,4933°N 0,2375°W
Strona internetowa

Historia

Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny w Londynie został założony przez Polonię w Wielkiej Brytanii z inicjatywy prof. Romana Wajdy, który był jednocześnie pierwszym przewodniczącym tej instytucji. Od 1964 z inicjatywy profesora Wajdy zaczęto organizować spotkania mające poinformować polską społeczność o zamyśle budowy Ośrodka. Środowiska polonijne, a także liczne stowarzyszenia i organizacje poparły ten pomysł i przekazały dotacje na ten cel^[1].

Od 1966 Dom Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego działał przy 9 Ravenscourt Avenue (funkcjonował tam również Instytut Wschodni „Reduta”)^[2]. Natomiast pod adresem 140 King Street początkowo znajdował się dom, w którym od 1966 do 1974 siedzibę miało Koło Lwowian w Londynie. W tym roku został wyburzony zarówno dom i przylegający do niego kościół baptystów^[2]. W ich miejscu powstał gmach^[2]. Do jego pomieszczeń w 1974 jako pierwsze sprowadziło się Koło Lwowian, a następnie w grudniu tego roku przeniesiono POSK, dotychczas działający przy 9 Princes Gardens SW7^[2]. Również w grudniu 1974 odbyło się oficjalne otwarcie zachodniej części gmachu^[2]. W maju 1977 do budynku została przeniesiona biblioteka^[2]. Instytucja została założona i ufundowana w 1974 przez społeczność polską w Wielkiej Brytanii z inicjatywy prof. Romana Wajdy^[2]

W budynku jedno z pomieszczeń, przeznaczonych na uroczystości, nazwano „Salą Malinową”^[2]. Ostatecznie powstał gmach mający cztery kondygnacje^[2]. Do połowy lat 80. w gmachu zostały ulokowane Polski Uniwersytet na Obczyźnie, Biblioteka Polska POSK, księgarnia, teatr, Jazz Caffe, POSKlub, restauracja „Łowiczanka”, Klub Młodzieżowy oraz 38 polonijnych instytucji o charakterze społecznym i kulturalnym^[2]. Siedzibę znalazło także kilku najemców angielskich^[2]. Finalnie gmach POSK-u stał się centralą polskiego życia niepodległościowego, społeczno-kulturalnego, artystycznego i towarzyskiego^[2].

POSK zajmuje się promocją polskiej kultury i sztuki. Mieści się tam Biblioteka Polska POSK w Londynie, która powstała w 1942, odbywają się wystawy, pokazy filmów i przedstawienia teatralne. Mieszczą się tam, m.in.: Zjednoczenie Polskie, Instytut Józefa Piłsudskiego, Polski Uniwersytet na Obczyźnie (PUNO), Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie (PTNO), Stowarzyszenie Polskich Kombatantów (SPK).

W Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Londynie działa punkt konsularny Ambasady RP w Londynie. Punkt ten jest przeznaczony dla dzieci do lat 18 i ich rodzin^[3].

Przewodniczący POSK-u

m.in.:

• Roman Wajda (1964–1974)
• Szymon Zaremba (1985–1990)
• Szymon Zaremba (1992-1994)^[4]
• Artur Rynkiewicz (1999–2000)^[5]
• Olgierd Lalko (2003–2008)^[6]
• Ewa Brzeska (2008–2009)^[7]
• Olgierd Lalko (2009–2012)^[8]
• Joanna Młudzińska (2012–2018)
• Richard Wojciech Tobiasiewicz (2017–2018)^[9]
• Joanna Młudzińska (2018–2021)
• Marek Laskiewicz (od 2021)^[10]

Odznaczenia

• Odznaka Honorowa za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą (2023)^[11]

Galeria

• 
  Punkt paszportowy w POSK
• 
  Siedziba POSK-u (lata 90. XX w.)
• 
  Siedziba POSK-u (I dekada XXI w.)
• 
  Widok z najbliższej stacji metra
• 
  Zbiory IJP
• 
  Przechowywana Enigma