Równoważnik dwutlenku węgla

Równoważnik dwutlenku węgla (CO₂e lub CDE) (carbon dioxide equivalent) – to dwie, związane ze sobą lecz różne jednostki służące do opisywania globalnego ocieplenia, które może być spowodowane przez dany gaz cieplarniany, wykorzystujące równoważną ilość lub stężenie dwutlenku węgla jako poziomu odniesienia.

Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego (GWP)

Osobny artykuł: Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego.

Równoważność dwutlenku węgla (CDE) jest wielkością opisującą, dla danej mieszaniny i ilości gazu cieplarnianego, ilość dwutlenku węgla, która miałaby ten sam GWP, mierzony w określonym czasie (zwykle 100 lat). Równoważność dwutlenku węgla odzwierciadla więc raczej długofalowy efekt wymuszania radiacyjnego w czasie, niż chwilową wartość opisywaną przez CO₂e.

Wartość CDE dla gazu jest otrzymywana przez pomnożenie masy i GWP gazu. Powszechnie stosowane są poniższe jednostki:

• Przez IPCC (Międzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu): równoważność miliardowi ton metrycznych dwutlenku węgla (GtCO₂eq).
• W przemyśle: równoważność miliona ton metrycznych dwutlenku węgla (MMTCDE).
• Dla pojazdów: równoważność grama dwutlenku węgla/kilometr (gCDE/km).

Przykładowo GWP metanu dla 100 lat wynosi 25, a podtlenku azotu 298. To oznacza, że emisja 1 miliona ton metanu i N₂O da taki sam efekt cieplarniany jak odpowiednio 25 i 298 milionów ton dwutlenku węgla^[1].

Równoważnik dwutlenku węgla

Równoważnik dwutlenku węgla (CO₂e) to stężenie dwutlenku węgla jakie skutkowałoby identycznym poziomem wymuszania radiacyjnego jak dane stężenie porównywanego gazu cieplarnianego. Przykłady takich gazów to metan, freony i podtlenek azotu. CO₂e jest wyrażany w ppmv (części na milion, objętościowo).

Przykład obliczania CO₂e:

• Wymuszanie radiacyjne dla czystego CO₂ można w przybliżony sposób obliczyć za pomocą wzoru RF=α ln(C/C₀) gdzie RF to wymuszanie radiacyjne (ang. – radiative forcing), C jest obecnym stężeniem, α to stała równa 5,35, a C₀ to poziom odniesienia sprzed rewolucji przemysłowej (278 ppmv). W związku z powyższym CO₂e dla dowolnej mieszaniny gazów ze znaną wartością wymuszania promieniowania wynosi C₀ exp(RF/α)^[2] ppmv.
• Aby obliczyć wymuszanie radiacyjne dla mieszaniny gazów w powietrzu w 1998 roku, IPCC podaje wymuszanie promieniowania (w odniesieniu do roku 1750) dla różnych gazów jako: CO₂ = 1,46 (odpowiada to stężeniu 365 ppmv), CH₄=0.48, N₂O=0.15, a innych gazów =0.01 W/m². Suma wszystkich wynosi 2,10 W/m². Podstawiając do powyższego wzoru otrzymujemy CO₂e równe 412 ppmv.

Linki zewnętrzne

• Wyjaśnienie różnych znaczeń CO₂e (ang.)