Roman Rozmiłowski

Roman Rozmiłowski, ps. „Roman”, „Zawada”, „Srebrny” (ur. 28 lutego 1915 w Samborze^[1], zm. 3 września 1944 w Warszawie) – oficer Wojska Polskiego, uczestnik kampanii wrześniowej, w powstaniu warszawskim dowódca plutonu, później zastępca dowódcy kompanii „Koszta” Armii Krajowej.

Roman Rozmiłowski

Zawada, Roman, Srebrny

Roman Rozmiłowski prezentujący afisze powstańcze
podporucznik
Data i miejsce urodzenia	28 lutego 1915 Sambor
Data i miejsce śmierci	3 września 1944 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa
Jednostki	Kompania Koszta
Stanowiska	zastępca dowódcy kompanii „Koszta”
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa powstanie warszawskie †
Odznaczenia

Życiorys

Po ukończeniu gimnazjum studiował w Wyższej Szkole Handlu Zagranicznego we Lwowie. W 1938 r. ukończył Szkołę Podchorążych Artylerii, był dowódcą plutonu w 1 Pułku Artylerii Motorowej^[2].

Po wybuchu II wojny światowej

W kampanii wrześniowej był dowódcą plutonu 6 dywizjonu artylerii ciężkiej. Od końca roku 1939 w konspiracji (SZP-ZWZ-AK). Początkowo był dowódcą baterii 7 pułku piechoty „Madagaskar”, zaś od roku 1942 pełnił funkcję dowódcy grupy likwidacyjnej Wydziału II w Komendzie Obszaru Warszawa AK. W czasie konspiracji używał nazwiska Roman Chutnik^[2].

Zamach na Igona Syma

7 marca 1941 roku, wykonał wyrok śmierci na Igonie Symie, kolaborancie i byłym dyrektorze teatrów warszawskich^[3].

Porucznik „Zawada” tak opisywał zamach w wywiadzie udzielonym 26 sierpnia 1944 r. dla powstańczego pisma „Demokrata”:

[Sym] Mieszkał na czwartym piętrze przy ul. Mazowieckiej 10. O godzinie 7.10 zapukaliśmy do drzwi. Otworzyła służąca^[4].

– „Czy pana dyrektora Syma możemy prosić?”.

W tej chwili ukazał się Sym.

– „Czy pan Igo Sym?”.

– „Tak. Czym mogę panom służyć?”.

W tej chwili wystrzeliłem, mierząc z Visa prosto w serce. Strzał był celny. Szpicel upadł na twarz bez jęku. Ze schodów zbiegliśmy pędem. Później spokojnie rozeszliśmy się do domów.^[5]

Powstanie warszawskie

Grupa powstańców z kompanii "Koszta" w wejściu do kamienicy prz ul. Moniuszki: Zofia Domańska "Zocha", por. Roman Rozmiłowski "Zawada" (ze zdobycznym niemieckim pistoletem maszynowym), ppor. Stanisław Kuśpit "Kruk" i kpr. pchor. Antoni Tuleja "Niedźwiedź"

W czasie powstania warszawskiego jego oddział walczył jako II pluton Kompanii Sztabowej Koszta Komendy Obszaru Warszawskiego Armii Krajowej. 9 sierpnia 1944 został mianowany zastępcą dowódcy „Koszty”. Jednocześnie nadal dowodził II plutonem, który 20 sierpnia 1944 chlubnie zapisał się w szturmie na budynek PAST-y przy ul. Zielnej 37/39^[2].

Zmarł 3 września 1944 w powstańczym szpitalu przy ul. Sienkiewicza z ran odniesionych 30 sierpnia^[2] w gmachu PAST-y. Został pochowany w rejonie ul. Jasnej, a po wojnie przeniesiony na cmentarz Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A25-18-30)^[6].

Grób Romana Rozmiłowskiego na warszawskich Powązkach Wojskowych

Życie prywatne

Jego siostra Danuta Rozmiłowska ps. „Ziuta”, żołnierz AK, została rozstrzelana przez Niemców 11 lutego 1944 w Warszawie. Została pochowana w mogile razem z bratem^[7].

Zobacz też

• Polegli w powstaniu warszawskim po stronie polskiej