Sławęcin (powiat choszczeński)

Sławęcin (niem. Schlagenthin) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Choszczno. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie gorzowskim. W roku 2021 wieś liczyła 229 mieszkańców^[3].

Ten artykuł dotyczy wsi w pow. choszczeńskim. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Sławęcin

wieś
Kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Ostrobramskiej. W tle drewniana dzwonnica. Stan z roku 2018
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	choszczeński
Gmina	Choszczno
Wysokość	44 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)	229
Strefa numeracyjna	95
Kod pocztowy	73-200[1]
Tablice rejestracyjne	ZCH
SIMC	0179306
Położenie na mapie gminy Choszczno Sławęcin
Położenie na mapie Polski Sławęcin
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Sławęcin
Położenie na mapie powiatu choszczeńskiego Sławęcin
53°13′43″N 15°22′53″E[2]

Geografia

Wieś leży ok. 8 km na północ od Choszczna, między Radaczewem a miejscowością Stradzewo.

Historia

Już w IX wieku na terenie obecnej wsi powstał gród schronieniowy o pow. 0,96 ha, który dawał schronienie i obronę okolicznej ludności. Powierzchnia pozwala umieścić go wśród największych grodów słowiańskich. Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1299 roku, kiedy to rodzina von Wedel przeniosła patronat nad kościołem na cysterki z Recza. Od poł. XIV w. przez kolejne 400 lat wieś należała do rodziny Blanckensee. W 1419 r. miejscowość została zniszczona w trakcie konfliktu polsko – krzyżackiego.

W 1752 r. właścicielami Słąwęcina zostały dwie rodziny von Jargow i von Göllnitz. Majątek został podzielony na dwie niezależne części. Od 1801 r. w wyniku dziedziczenia części majątku, Sławęcin w całości przeszedł na własność rodziny von Göllnitz^[4]. W 1829 r. dobra sławęcinskie liczące 4921 morgi kupił Wilhelm Ferdynand Eben (1784–1876) syn radcy wojennego Carla Ferdynanda Ebena (1750-1830). Majątek obejmował: 3115 morgi gruntów ornych, 189 morgi pastwisk oraz 872 morgi lasów^[5]. W 1830 r. Eben wybudował w pobliżu Sławęcina folwark, który nazwano Ebenau – dzisiejsze Sulino^[6]. W 1850 r. właścicielem został jego syn Carl Herman Eben (1811)^[6][7], który w latach 1854–1857 wybudował pałac w stylu neogotyku angielskiego^[8]. Pałac znaczenie ucierpiał w czasie walk w 1945 r. W latach 70. ruina została rozebrana^[9]. Ferdynand Wilhelm Eben (1816–1889) drugi syn Wilhelma Ferdynanda (1784–1876) właściciela majątku w Słąwęcinie poślubił Agnes Monod de Froideville (1822–1900)^[a] i w 1855 r. został właścicielem majątku w Budwitach na Mazurach^[b][10]. Jego syn Erich Eben poślubił swoją kuzynkę Klarę Marię Walerię Schubert (1859), której matką była Sophie Eben (1825–1900), córka właściciela Sławęcina Wilhelma Ferydnanda^[10]. Wśród potomków – wnuków pierwszego właściciela Sławęcina z rodziny Ebenów trzech zostało generałami w służbie pruskiej. Należał do nich Johannes Karl Louis von Eben (1855–1924)^[c], Reinhold von Eben (1853–1930) z linii Ebenów z Budwit, synowie Ferdynanda Wilhelma (1816–1889)^[10] oraz Wilhelm Paul Eben (1849–1924) z linii sławęcińskiej.

W 1890 r. zmienił się właściciel i w 1932 roku doszło do sprzedaży majątku na cele parcelacji.

Zabytki

Nieistniejący obecnie pałac w Sławęcinie na litografii wydanej przez Aleksandra Dunckera

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest^[11][12]:

• kościół pw. Matki Boskiej Ostrobramskiej, gotycki z XV/XVI wieku, nr rej.: A-615 z 5.12.1963. Obecnie kościół filialny, rzymskokatolicki należący do parafii pw. św Andrzeja Boboli w Piaseczniku, dekanatu Suchań, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Kościół salowy z 1521 r.^[13], z elementami sztuki romańskiej, ze ścianami obwodowymi korpusu nawowego z kamieni polnych. Przy zachodniej ścianie budynku znajduje się drewniana dzwonnica z 1695 r. o konstrukcji szkieletowej drewnianej szalowana deskami z dachem namiotowym na planie kwadratu na kamiennym fundamencie wyremontowana w 2014 r.^[14] Na wieży znajduje się dzwon z 1568 r. wykonany przez stargardzkiego ludwisarza Josta van Westena^[15]. Drugi dzwon nie zachował się^[14]. We wnętrzu kościoła znajduje się zabytkowe wyposażenie: ołtarz z drugiej połowy XVI wieku, ambona z 1599 r. i chrzcielnica z 1595 r.^[13] Teren przykościelny w przeszłości pełnił funkcję cmentarza.

inne zabytki:

• park pałacowy ze starodrzewem takim jak: dąb szypułkowy, platan klonolistny, modrzew europejski, buk pospolity^[16]. Niektóre drzewa to pomniki przyrody^[17].

Edukacja i sport

We wsi znajduje się Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej.

W 1998 roku powstał Klub Sportowy „Alapaw Sława” Sławęcin^[18].

Osoby urodzone w Sławęcinie

• Bernd Siegmund von Blankensee (1693–1757) – pruski generał, syn właściciela Sławęcina Hansa Adama Jürgena von Blankensee i Margarethy von Delitz^[19], odznaczony najwyższym pruskim orderem Pour le Mérite.
• Karl Heinrich von Natzmer (1799–1875) – pruski generał, syn Friedricha Wulfa Ernsta von Natzmer (1776–1810) i Karoliny Dorothei Philippine von Restorff (1773–1854) urodzonej i zmarłej w Sławęcinie córki Louise Caroline Margarethe Charlotte von Blankensee (1735–1776) i jej męża Christiana Ludwiga von Restorff (1733-1796)^[20][21].
• Adolf Albrecht von Natzmer (1801–1884) – pruski generał, brat Karla Heinricha^[21].
• Wilhelm Paul Eben (1849–1924) – pruski generał, syn Carla Hermana Ebena i Franciszki Missbach właścicieli dóbr sławęcińskich^[22].

Uwagi

1. Jej ojciec Charls Louis Monod de Froideville (1765) urodził się w Szwajcarii, a następnie przeprowadził się do Prus.
2. Para ta miała 9 dzieci.
3. Za jego zasługi 29 sierpnia 1906 r. cesarz Wilhelm II Hohenzollern nadał mu dziedziczne szlachectwo, od tego czasu rodzina właścicieli Budwit pisała się „von Eben”.