S-Bahn w Berlinie

S-Bahn w Berlinie – szybka kolej miejska, najstarsza w Niemczech i pierwowzór klasycznej SKM na całym świecie. Linie S-Bahn obsługiwane są przez S-Bahn Berlin GmbH, spółkę-córkę Deutsche Bahn. Obecnie w Berlinie kursuje 15 linii S-Bahn, większość z nich sięga poza granice miasta. Wraz z liniami U-Bahn tworzą kręgosłup transportu zbiorowego w aglomeracji Berlina, zintegrowanego w Verkehrsverbund Berlin-Brandenburg.

S-Bahn w Berlinie

szybka kolej miejska
Państwo	Niemcy
Lokalizacja	Berlin
Operator	S-Bahn Berlin GmbH
Liczba linii	16
Lata funkcjonowania	od 1924
Dzienna liczba pasażerów	1,3 mln
Infrastruktura
Schemat sieci berlińskiej S-Bahn
Długość sieci	331,5 km
Rozstaw szyn	1435 mm
Napięcie zasilania	750 V DC
Liczba stacji	166
Strona internetowa

Skład berlińskiej S-Bahn typu 481

Tablica informacyjna na berlińskiej stacji S-Bahn Unter den Linden (obecna nazwa stacji: Berlin Brandenburger Tor)

Nazwa S-Bahn wywodzi się z określenia Stadt-Schnell-Bahn (szybka kolej miejska).

Linie S-Bahn rozmieszczone są w trzech grupach:

• linie wschód-zachód, przebiegające na centralnym odcinku przez kolej wiaduktową (Stadtbahn)
• linie północ-południe, na centralnym odcinku w tunelu (Nord-Süd S-Bahn)
• linie okólne (die Ringbahn)

Linia Ringbahn na mapie przypomina kształtem głowę psa, dlatego kolokwialnie berlińczycy nazywają ją, jak również centralny obszar przez nią otoczony właśnie Psim łbem (niem. Hundekopf).

Linie

Linia	Przebieg trasy	Liczba stacji	Szlaki kolejowe
S1	Wannsee ↔ Oranienburg	35	Wannseebahn, Nord-Süd-Tunnel, Preußische Nordbahn
S2	Blankenfelde ↔ Bernau	28	Dresdener Bahn, Nord-Süd-Tunnel, Stettiner Bahn
S25	Teltow Stadt ↔ Hennigsdorf	27	Anhalter Bahn, Nord-Süd-Tunnel, Kremmener Bahn
S3	Spandau ↔ Erkner	30	Schlesische Bahn
S41	Gesundbrunnen – Südkreuz – Gesundbrunnen	28	Berliner Ringbahn (zgodnie z ruchem wskazówek zegara)
S42	Gesundbrunnen – Südkreuz – Gesundbrunnen	28	Berliner Ringbahn (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara)
S45	Südkreuz ↔ Port lotniczy Berlin-Brandenburg	12	Außenring, Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn
S46	Westend ↔ Königs Wusterhausen	23	Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn
S47	Berlin Hermannstraße ↔ Spindlersfeld	7	Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn
S5	Westkreuz ↔ Strausberg Nord	30	Berliner Stadtbahn, Preußische Ostbahn
S7	Potsdam Hauptbahnhof ↔ Ahrensfelde	29	Wetzlarer Bahn, Berliner Stadtbahn, Wriezener Bahn
S75	Warschauer Straße ↔ Wartenberg	27	Olympiabahn, Berliner Stadtbahn, Außenring
S8	Birkenwerder ↔ Zeuthen	24	Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn, Stettiner Bahn
S85	Waidmannslust ↔ Berlin-Grünau	20	Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn, Stettiner Bahn
S9	Spandau ↔ Port lotniczy Berlin-Brandenburg	28	zewnętrzny pierścień towarowy, Görlitzer Bahn, Berliner Stadtbahn, Olympiabahn

Historia

Historia S-Bahn rozpoczęła się wraz z uruchomieniem pociągów lokalnych na średnicowej linii estakadowej (Stadtbahn – dosłownie „kolej miejska” lub „linia przez miasto”) w 1882 r. Następnie rozwinęły się również koleje podmiejskie (Vorortbahn) i okrężna (Ringbahn). Od 1924 r. zaczęto elektryfikację tych kolei, zaś 1 grudnia 1930 połączono je w system S-Bahn. Jeszcze kilkadziesiąt lat po II wojnie światowej część linii obsługiwana była przez pociągi elektryczne, część zaś przez parowe. Zasięg sieci S-Bahn był wówczas większy niż obecnie (pociągi dojeżdżały m.in. do Falkensee, Rangsdorf, Velten). Większość linii niezelektryfikowanych do lat sześćdziesiątych w późniejszym okresie została wyłączona z sieci S-Bahn i przejęta przez koleje regionalne.

W czasie ponad 80 lat eksploatacji elektrycznych kolei miejskich w Berlinie zdarzyło się kilka wypadków (pożary, wykolejenia), w których nikt nie zginął.

Zobacz też

• Bojkot S-Bahn w Berlinie Zachodnim

Linki zewnętrzne

• Schemat sieciowy berlińskiej S-Bahn (PDF)
• Kilometraż linii