Saksofon basowy

Historia

Podsumowanie

Perspektywa

Saksofon basowy w stroju C był pierwszym rodzajem saksofonu zaprezentowanym przez jego wynalazcę, Adolphe’a Saxa w 1841 roku^[2]. Opisał go w stroju B pod numerem 2 w patencie nr 3226 z 21 marca 1846 roku na osiem saksofonów^[3]. Pierwsze publiczne wykonanie muzyki na saksofon basowy nastąpiło 3 lutego 1844 roku w Paryżu^[4], Adolphe Sax wykonał wówczas partię saksofonu basowego w aranżacji sekstetu Hectora Berlioza pt. Chant sacré(inne języki)^[5]. Berlioz bardzo docenił brzmienie saksofonu i uważał, że wówczas nie było w użyciu instrumentu basowego porównywalnego z saksofonem^[6]. W latach 50. XIX wieku powstawały sporadycznie kompozycje muzyki klasycznej z partiami saksofonu basowego, jednak dużo bardziej był on popularny we francuskich orkiestrach wojskowych w latach 70. XIX wieku^[6].

Kompozytor i kapelmistrz Patrick Gilmore(inne języki) jako jeden z pierwszych wykorzystywał wynalazek Saxa w latach 80. XIX wieku w swoich orkiestrach^[7]. Po nim np. John Sousa często używał saksofonu basowego w swojej orkiestrze^[7]. W pierwszym stuleciu istnienia saksofonu basowego muzykę z istotnymi partiami na ten instrument pisali m.in. Percy Grainger, Giacomo Puccini, Arnold Schönberg^[7].

Szczyt produkcji saksofonów basowych przypadł na lata 20. XX wieku^[2]. W USA instrumenty te produkowały wówczas m.in. firmy Buescher Band Instrument Company(inne języki) oraz Conn(inne języki)^[2]. W Europie takie saksofony produkukował i produkuje nadal np. Selmer(inne języki)^[2]. W latach 30. XX wieku saksofon basowy pojawiał się w większych orkiestrach i big-bandach^[8]. Amerykańska produkcja saksofonów zwolniła podczas II wojny światowej z racji na ograniczony dostęp do brązu i materiałów niezbędnych do budowy saksofonów^[2]. W związku ze zmieniającymi się trendami muzycznymi oraz pojawieniem się elektrycznych wzmacniaczy donośne saksofony basowe straciły na popularności^[2] w latach 40. i 50. XX wieku^[9], ich większy rozmiar również miał na to wpływ^[10]. Sporadycznie pojawiały się kompozycje brodwayowskie z wykorzystaniem instrumentu, m.in. musical West Side Story^[11]. Wzrost popularności nastąpił w połowie lat 70. XX wieku^[9].

Saksofon basowy pojawia się np. w niszowych zespołach odtwarzających brzmienie jazzu lat 20. XX wieku oraz w jazzie współczesnym^[2]. Po saksofon basowy sięgali także kompozytorzy i instrumentaliści jazzowi, np. Anthony Braxton^[12] i Roscoe Mitchell^[2], jak również kompozytorzy muzyki poważnej, np. w utworze Prelude Fugue and Riffs Leonarda Bernsteina z 1955 roku pojawia się partia na saksofon basowy^[2].

Josef Škvorecký napisał nowelę bądź powieść pt. Saksofon basowy^[13]^[14], w której wyraził jazzową afirmację życia^[15].

Remove ads

Budowa

Współczesne saksofony basowe są zwykle budowane w stroju B, o oktawę niżej niż w przypadku saksofonu tenorowego^[2]. Ich zakres to przeważnie B₁–es¹^[10], mogą zastąpić np. kontrafagot w orkiestracji^[16]. Gra na tym instrumencie jest trudna, a brzmienie niskie i donośne^[17].

Saksofony basowe są zbliżone budową do innych saksofonów, różnią się głównie dłuższą załamaną czarą głosową^[10]. Fajka jest umieszczona niemal pod kątem prostym do korpusu^[18]. Konstrukcyjnie rozróżnia się modele Long Wrap i Short Wrap w zależności od budowy czary głosowej^[2]. Z uwagi na swoje rozmiary, instrument podczas gry może być oparty o podłoże na podstawce (peg)^[10]. Zalecana jest gra z wykorzystaniem statywu^[19]; waga instrumentu bez futerału waha się od 7,5 kg^[20] do blisko 11 kg^[18], a długość korpusu wynosi około 130 cm^[21]. Produkuje się ustniki specjalnie do saksofonu basowego, ale można też używać tych przeznaczonych do saksofonu barytonowego^[2].

Remove ads

Historia

Budowa

Saksofoniści basowi

Jazz

Rock

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Wikiwand - on