Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sektor małych i średnich przedsiębiorstw (sektor MŚP) – sektor publiczny i sektor prywatny grupujący średnie, małe przedsiębiorstwa oraz mikroprzedsiębiorstwa; termin międzynarodowy stosowany w krajach Unii Europejskiej oraz m.in. przez Organizację Narodów Zjednoczonych, Światową Organizację Handlu, Bank Światowy.
Takie wyodrębnione kategorie przedsiębiorstw pojawiły się w polskim prawodawstwie w 2004 r., w ramach jego harmonizacji z prawodawstwem Unii Europejskiej. Do sektora MŚP zalicza się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną. W szczególności są to osoby prowadzące działalność na własny rachunek, przedsiębiorstwa rodzinne zajmujące się rzemiosłem lub inną działalnością, bądź spółki lub konsorcja prowadzące regularną działalność gospodarczą.
Obecnie obowiązującą definicję prawną MŚP zawiera Załącznik I do Rozporządzenia Komisji (UE) 651/2014[1].
Kryteria te dotyczą przedsiębiorców niezależnych, tj. niepowiązanych, w rozumieniu ww. Załącznika do Rozporządzenia, kapitałowo lub osobowo z innymi przedsiębiorstwami (art. 3).
Powyższe kryteria muszą być spełnione przez dwa kolejne lata obrachunkowe, aby przedsiębiorca mógł wykazać się statusem MŚP (art. 4).
Poza nielicznymi wyłączeniami, przedsiębiorca, u którego ponad 25% udziałów lub praw głosu wykonuje skarb państwa, nie może być uznany za małe lub średnie przedsiębiorstwo, bez względu na faktyczny poziom zatrudnienia, wartość przychodów czy bilansu (art. 3 ust. 4).
Sektor MŚP korzysta ze szczególnych regulacji w ramach przepisów prawa gospodarczego, w szczególności przepisów dotyczących pomocy publicznej.
Wspieranie MŚP pomaga w tworzeniu klasy średniej, której źródłem utrzymania nie jest nisko kwalifikowana praca najemna na niskich szczeblach drabiny organizacyjnej przedsiębiorstw. Historia dowodzi[potrzebny przypis], że kraje z gospodarką opartą na zasadach wolnego rynku, gdzie występuje pluralistyczna demokracja parlamentarna, a w społeczeństwie przeważa klasa średnia, osiągają wyższy poziom rozwoju cywilizacyjnego i gospodarczego. W przekonaniu neoklasycznych teoretyków demokracji i wolności znaczny udział względny przedstawicieli klasy średniej dodatnio wpływa na stabilność, obliczalność oraz czytelność poglądów politycznych – a to pozwala na zbudowanie stabilnego systemu demokracji przedstawicielskiej, w którym nieuniknione konflikty odmiennych interesów mogą być rozstrzygnięte poprzez kompromis.
Warunkiem rozwoju MŚP jest odpowiednie kształtowanie polityki makroekonomicznej, stwarzającej warunki trwałego, zrównoważonego rozwoju gospodarki: ograniczanie deficytu budżetowego, racjonalizację wydatków budżetowych, obniżenie stopy inflacji i ograniczenie potrzeb pożyczkowych budżetu. Może to prowadzić do zwiększenia dostępu MŚP do źródeł zewnętrznego finansowania, dzięki obniżce jego kosztów (kosztów odsetkowych pozyskiwania kredytu bankowego i kosztów ryzyka inwestorów zewnętrznych). Inne istotne działania rządu to obniżanie stóp podatkowych, zwiększające możliwości finansowania rozwoju MŚP ze źródeł wewnętrznych (reinwestowanego zysku), wprowadzenie zasad liczenia amortyzacji umożliwiających pełne odtwarzanie wartości ekonomicznej majątku produkcyjnego MŚP oraz uproszczenie wszelkich procedur biurokratycznych w urzędach wszystkich szczebli.
Spośród instrumentów specyficznych dla MŚP za szczególnie ważne uznano polityki prowadzące do wyrównywania ich szans konkurowania na wolnym rynku. Obejmuje to szczególnie działalność w zakresie:
Procesy finansowania można rozpatrywać z wielu punktów widzenia. Najczęściej można dokonać podziału rodzajów finansowania, opierając się na następującej systematyce uwzględniającej różnorodne kryteria. Należą do nich:
Finansowanie wewnętrzne (samofinansowanie) jest traktowane jako podstawowe źródło finansowania gwarantujące rozwój przedsiębiorstwa i osiąganie określonych korzyści właścicieli. W przypadku małych i średnich przedsiębiorstw są to zwykle środki właściciela firmy, inwestowane w działalność w momencie jej zakładania oraz środki wypracowane przez firmę w trakcie jej funkcjonowania. Za wewnętrzne źródła finansowania można uznać wszystkie sposoby finansowania, które nie angażują kapitału osób trzecich (wyłączając właścicieli przedsiębiorstwa).
Finansowanie zewnętrzne to dopływ środków finansowych spoza firmy. Jest wykorzystywane w procesach rozwojowych, gdy konieczny jest znaczny dopływ kapitałów. Finansowanie to polega głównie na zwiększaniu kapitałów własnych, m.in. poprzez przyjmowanie dodatkowych wspólników, udziałowców, lub na zwiększaniu poziomu zadłużenia w oparciu o kapitał obcy.
Źródła krótkoterminowe obejmują kapitały o okresie zwrotu do 1 roku i mają one najczęściej charakter kapitałów obcych – zobowiązań. Do źródeł długoterminowych należą te kapitały obce, które podlegają spłacie w okresie powyżej 1 roku, a także kapitały własne.
Finansowanie pierwotne występuje w momencie powstawania nowego przedsiębiorstwa, w wyniku wnoszenia kapitałów własnych przez właścicieli. Ta forma finansowania pozwala zaspokoić potrzeby związane z takimi działaniami jak: wymagane przez prawo opłaty rejestracyjne przedsiębiorstwa, zapewnienie określonej wielkości kapitału założycielskiego, nabycie gruntów, nieruchomości, maszyn, urządzeń, wyposażenia itp.
Finansowanie bieżącej działalności polega na zapewnieniu ciągłości w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa poprzez dopływ środków finansowych uzyskanych z przychodów. Głównym zadaniem finansowania bieżącego jest zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorstwu poprzez synchronizację między przychodami a wydatkami.
Finansowanie rozwoju przedsiębiorstwa ma służyć realizacji procesów inwestycyjnych. Często dotychczasowe dochody i kapitały są niewystarczające, dlatego poszukuje się źródeł zewnętrznych.
Tabela 1. Źródła powiększania kapitałów własnych w przedsiębiorstwie[3]
Kapitały własne | |
---|---|
źródła wewnętrzne | źródła zewnętrzne |
|
|
Tabela 2. Źródła powiększania kapitałów obcych w przedsiębiorstwie[4]
Kapitały obce | |
---|---|
Kapitały długoterminowe | Kapitały krótkoterminowe |
|
|
Tabela 3: Kapitał własny a kapitał obcy – zestawienie porównawcze[5]
Kryterium | Kapitał własny | Kapitał obcy |
---|---|---|
Termin zwrotu | Kapitał jest powierzony przedsiębiorstwu przez właściciela/li bez terminu zwrotu. | Kapitał jest zostawiony do dyspozycji przez wierzyciela/li tylko na określony czas, po upływie którego musi być zwrócony. |
Przeznaczenie kapitału | Kapitał może być przeznaczony na finansowanie dowolnego celu. | Kapitał może być użyty wyłącznie zgodnie z celem uzgodnionym z wierzycielem. |
Koszt | Stosowanie kapitału nie pociąga za sobą dodatkowego kosztu. | Kapitał obciążony jest kosztami finansowymi w postaci odsetek. |
Kontrola w przedsiębiorstwie | Właściciele/współwłaściciele dysponują prawem kontroli przedsiębiorstwa. W spółkach akcyjnych akcjonariusze mają prawo głosu w najważniejszych sprawach firmy. | Kapitał pociąga za sobą konieczność udzielenia wierzycielowi prawa do kontroli firmy, aby mógł on ustalić wielkość ryzyka związanego z finansowaniem przedsiębiorstwa. Zakres kontroli przez wierzyciela wynika z umowy. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.