Siłomierz

Siłomierz (dynamometr) – przyrząd do pomiaru wartości działającej siły^[1]. Zasada jego działania najczęściej opiera się na prawie Hooke’a, które mówi, że odkształcenie elementu sprężystego jest proporcjonalne do wartości działającej siły. Siłomierz o skali zgodnej z układem SI to niutonometr^[2].

Dynamometr sprężynowy

Rodzaje siłomierzy

W zależności od budowy rozróżnia się^[1]:

• siłomierze mechaniczne:
  • sprężynowe,
  • hydrauliczne,
  • dźwigniowe,
• siłomierze elektromechaniczne:
  • tensometryczne,
  • indukcyjne,
  • strunowe (z drgającą struną) – mierzona jest częstotliwość drgań struny, na którą działa badana siła^[3],
• siłomierze elektryczne (np. piezoelektryczne).

Budowa siłomierza sprężynowego

Zasadniczą częścią prostego siłomierza sprężynowego jest sprężyna, która wydłuża się pod wpływem działających na nią sił. Obok sprężyny zamocowana jest podziałka, wycechowana w niutonach. Natomiast w typowych siłomierzach szkolnych sprężyna znajduje się wewnątrz plastikowej, przezroczystej obudowy. Podziałka naniesiona jest na obudowie.

Zastosowanie

Dynamometry wykorzystuje się w wielu dziedzinach życia: w technice (pomiary sił i momentów), w antropometrii (do pomiaru siły mięśni dłoni), w gospodarstwie domowym (wagi sprężynowe) oraz w geodezji (mierzenia siły naciągu taśm stalowych przy mierzeniu odległości).

Inne znaczenia terminu dynamometr

• Klucz dynamometryczny służący do dokręcenia śruby lub nakrętki z określonym momentem.
• Urządzenie do pomiaru wartości momentów obrotowych silników. W tym przypadku, w zależności od konstrukcji członu hamującego rozróżnia się dynamometry mechaniczne, hydrauliczne i elektromechaniczne.

Zobacz też

• hamownia