Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Strunowce
grupa zwierząt posiadająca strunę grzbietową, do której należą także kręgowce Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Strunowce (Chordata, od gr. i łac. chorda – struna) – zwierzęta dwubocznie symetryczne, wtórouste, które na jednym z etapów rozwoju osobniczego mają następujące sześć charakterystycznych cech budowy:
- struna grzbietowa (wewnętrzny, tkankowy szkielet osiowy; ma postać elastycznego pręta, u dorosłych ryb i płazów jest obecna w postaci szczątkowej między trzonami kręgów, a u ptaków i ssaków całkowicie zanika),
- cewka nerwowa po stronie grzbietowej, nad struną grzbietową (odwrotnie w stosunku do bezkręgowców),
- gardziel przebita szczelinami skrzelowymi (u lądowych strunowców część z nich zanika, a część zostaje przekształcona w inne formy),
- układ pokarmowy pomiędzy układem nerwowym a sercem,
- serce po brzusznej stronie,
- umięśniony ogon, znajdujący się za odbytem i służący do poruszania się (czasem zanika, np. u człowieka).
Remove ads
Taksonomia
Podsumowanie
Perspektywa
Schemat pochodzi z trzeciego wydania Vertebrate Palaeontology[2]. Układ odpowiada częściowo pokrewieństwu ewolucyjnemu (podobnie jak kladogram), ale zachowuje tradycyjne rangi klasyfikacji Linneusza.
- Typ Chordata
- Podtyp Tunicata (Urochordata) – (Osłonice; 3 tysiące gatunków)
- Podtyp Cephalochordata (Acraniata) – (bezczaszkowce, np. lancetnik; 30 gatunków)
- Podtyp Vertebrata (Craniata) (kręgowce; 57 674 gatunków)
- Gromada „Agnatha”* (bezżuchwowce; ponad 100 gatunków)
- Podgromada Myxinoidea (śluzice; 65 gatunków)
- Podgromada Petromyzontida (minogi)
- †Podgromada Conodonta (konodonty)
- †Podgromada Pteraspidomorphi (z paleozoiku)
- †Rząd Anaspida
- †Rząd Thelodonti
- Infratyp Gnathostomata (żuchwowce)
- †Gromada Placodermi (ryby pancerne)
- Gromada Chondrichthyes (ryby chrzęstnoszkieletowe; ponad 900 gatunków)
- †Gromada Acanthodii (fałdopłetwe; z paleozoiku)
- Gromada Osteichthyes (ryby kostnoszkieletowe; ponad 30 tysięcy gatunków)
- Podgromada Actinopterygii (promieniopłetwe syn. kostnopromieniste; około 30 tysięcy gatunków)
- Podgromada Sarcopterygii (ryby mięśniopłetwe – dwudyszne i trzonopłetwe)
- Nadgromada Tetrapoda (czworonogie; ponad 18 tysięcy gatunków)
- Gromada „Agnatha”* (bezżuchwowce; ponad 100 gatunków)
Gromady
Podział z 2018[3] roku:
- bezczaszkowce (Leptocardii)
- cefalaspidokształtne (Cephalaspidomorphi)
- gady (Reptilia)
- mięśniopłetwe (Sarcopterygii)
- ogonice (Appendicularia)
- płazy (Amphibia)
- promieniopłetwe (Actinopterygii)
- ptaki (Aves)
- spodouste (Elasmobranchii)
- sprzągle (Thaliacea)
- ssaki (Mammalia)
- śluzice (Myxini)
- zrosłogłowe (Holocephali)
- żachwy (Ascidiacea)
Remove ads
Filogeneza
Podsumowanie
Perspektywa
Hipotetyczny przodek strunowców był zwierzęciem wodnym o dwóch częściach ciała: wisceralnej, odpowiadającej za pobieranie pokarmu i być może oddychanie, oraz somatycznej, odpowiedzialnej za przemieszczanie całego ciała.
Teorie ewolucyjne
Pokrewieństwo trzech grup należących do strunowców było przez lata przedmiotem debaty. Według teorii Garstanga osłonice stanowią najbardziej bazalną grupę strunowców, a lancetniki i kręgowce wyewoluowały z nich na drodze pedomorfozy, tworząc takson Euchordata. Teoria ta przez lata cieszyła się popularnością i wciąż występuje w podręcznikach szkolnych.
Inny punkt widzenia przedstawia teoria Atriozoa, która łączy ze sobą Cephalochordata i Tunicata na podstawie występowania u nich specyficznego krążenia wody opływającej kosz skrzelowy. Woda wpływa przez otwór gębowy, omywa skrzela, a następnie trafia do atrium – jamy okołoskrzelowej, z której uchodzi przez osobny otwór – atriopor. U kręgowców woda opuszcza gardziel przez otwory skrzelowe bezpośrednio do środowiska zewnętrznego.
Badania molekularne wykazały jednak, że najbliższymi krewnymi kręgowców są osłonice, a taksonem bazalnym – bezczaszkowce. Takson zawierający w sobie osłonice i kręgowce nosi nazwę Olfactores. Odnaleziono kilka synapomorfii, które można dla niego wskazać.
Drzewo filogenetyczne
Chordata |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grupa zawierająca – Bilateria
Uwagi:
- Linie pokazują prawdopodobne pokrewieństwo ewolucyjne, uwzględniając wymarłe taksony oznaczone znakiem †. Niektóre są bezkręgowcami. Chordata to typ.
- Pozycja (pokrewieństwo) bezczaszkowców, osłonic i kręgowców według[4] czasopisma „Nature”.
Remove ads
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads