Sułkowski (dramat)

Sułkowski. Tragedia – dramat Stefana Żeromskiego w pięciu aktach opublikowany po raz pierwszy w 1910 r.^[1]

Treść

Tytułowym bohaterem jest Józef Sułkowski, adiutant Napoleona Bonapartego, reprezentujący bliski autorowi ideał jednostki podejmującej heroiczną walkę dla dobra ogółu. Sułkowski kieruje się motywacją ideową: marzy o Polsce, w której idea sprawiedliwości zrealizuje się poprzez miłość, marzy o wyzwoleniu chłopów i świadomości obywatelskiej. Jego przeciwieństwem jest postać Napoleona Bonapartego, który godzi motywacje osobiste ze świadomością konieczności dziejowej^[1].

Dzieje sceniczne

W 1915 r. w Krakowie wystawiono pierwszy akt utworu. W 1917 r. w Kijowie odbyła się inscenizacja całej sztuki w reżyserii Juliusza Osterwy^[1]. W kolejnych latach utwór był inscenizowany m.in. w:

• Teatrze Wielkim w Poznaniu (1921, reż. Bolesław Bolesławski
• Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Warszawie (1923, reż. Juliusz Osterwa)

• Teatrze Rozmaitości w Warszawie (1923, reż. Paweł Owerłło)
• Teatrze "Reduta" w Wilnie (1928, reż. Juliusz Osterwa)
• Teatrze Miejskim im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1932)
• Teatrze Polskim w Poznaniu (1934, reż. Kazimierz Korecki)
• Teatrze Polskim w Warszawie (1936)
• Wojewódzkim Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (1946, reż. Marian Godlewski)
• Teatrze Polskim Bielsko-Cieszyn (1947, reż. Stanisław Kwaskowski)
• Wojewódzkim Teatrze Dolnośląskim we Wrocławiu (1948, reż. Jerzy Walden)
• Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1949, reż. Wacław Ścibor)
• Teatrze Narodowy im. Wojska Polskiego w Warszawie (1951)
• Teatrze im. Stefana Jaracza Olsztyn-Elbląg (1952, reż. Stanisław Milski)
• Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1957, reż. Tadeusz Żuchniewski)
• Teatrze Ziemi Opolskiej (1960, reż. Marian Godlewski)
• Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1960, reż. Jerzy Rakowiecki)
• Teatrze im. Stefana Żeromskiego Kielce-Radom (1962, reż. Zbigniew Stok)
• Praskim Teatrze Ludowym (1962, reż. Jerzy Rakowiecki)
• Teatrze Współczesnym w Szczecinie (1964, reż. Jerzy Kreczmar)
• Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku (1964, reż. Jerzy Zegalski)
• Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach (1966, reż. Józef Para)
• Teatrze Polskim w Bydgoszczy (1966, reż. Jan Błeszyński)
• Teatrze Polskim w Warszawie (1968, reż. Jerzy Kreczmar)
• Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu (1969, reż. Celestyn Skołuda)
• Teatrze Dramatycznym w Warszawie (1974, reż. Kazimierz Dejmek)
• Teatrze Polskim we Wrocławiu (1974, reż. Wanda Laskowska)
• Teatrze im. Stefana Żeromskiego, Kielce-Radom (1974, reż. Ryszard Krzyszycha)
• Teatrze Polskim Bielsko-Cieszyn (1975, reż. Marek Okopiński)
• Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1975, reż. Jerzy Zegalski)
• Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach (1985, reż. Bogdan Augustyniak)
• Scenie u Radziwiłłów w Warszawie (1995, reż. Bogdan Śmigielski)^[2]

Spektakle Teatru Polskiego Radia

• Sułkowski (1953, adaptacja i reżyseria Zbigniew Kopalko)
• Sułkowski (1961, adaptacja Zofia Orszulska, reż. Jerzy Warnecki)
• Sułkowski (2000, reż. Wojciech Markiewicz)^[3]

Spektakle Teatru Telewizji

• Sułkowski (1968, reż. Ryszard Sobolewski)
• Sułkowski (1979, reż. Tadeusz Junak)^[3]