Sulica (broń)

Sulica – odmiana lekkiej włóczni pochodzenia bałtyjskiego o krótkim drzewcu i osadzonym na nim długim i wąskim grocie^[1], używana od XII do XVI wieku^[2]. Określana w źródłach również jako szulycza, lancea alias sulica, cuspidea alias sulica, spiculis alias sulica^[3].

Ten artykuł dotyczy broni o nazwie sulica. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Budowa

Dzięki swej prostej budowie sulice były łatwe do wykonania i dlatego cena ich była niższa niż na przykład mieczy^[4]. Sulice miały krótkie drzewce umożliwiające walkę wręcz oraz miotanie z wolnej ręki.

Grot sulicy mierzył 15–20 cm i był mniejszy od grotu kopii, a większy od grotu strzały^[5]. Grot często wyposażony był w trzpień uniemożliwiający zagłębianie się grota w drzewcu. Mógł też mieć ogranicznik uniemożliwiający zbyt głębokie zagłębienie się w ciele przeciwnika (co pozwalało na wielokrotne użycie podczas walki) lub hak służący do ściągania jeźdźca z siodła^[6].

Występowanie

Sulica szeroko używana była w krajach bałtyckich, Rosji, na Ukrainie oraz niektórych terenach Polski^[7] i Prus. Stosowali ją również husyci, którzy w podstawowym wyposażeniu wozu bojowego posiadali zwykle czterech suliczników^[6]. Podobny rodzaj uzbrojenia zauważany jest również na terenie Niderlandów i Burgundii^[8]. W XV wieku często była jedyną bronią polskiego pospolitego ruszenia^[9].

Kontrowersje

Nie udało się dotychczas jednoznacznie wyjaśnić, jaki rodzaj broni drzewcowej kryje się pod terminem „sulice”^[10], nie ma jednolitej opinii zarówno co do konstrukcji, jak i jej genezy^[3].

Sulica w literaturze

Ulrich von Jungingen w powieści Krzyżacy został ugodzony sulicą:

Mistrz, uderzon ostrzem litewskiej sulicy w usta i dwukrotnie raniony w twarz, odbijał przez jakiś czas mdlejącą prawicą ciosy; wreszcie, pchnięty rohatyną w szyję, zwalił się jak dąb na ziemię.

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy Tom II