Tarnawa Dolna (województwo małopolskie)

Tarnawa Dolna – wieś w Polsce nad rzeczką Tarnawką, położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Zembrzyce.

Tarnawa Dolna

wieś
Kościół w Tarnawie Dolnej
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	suski
Gmina	Zembrzyce
Liczba ludności (31.12.2012)	1500
Strefa numeracyjna	33
Kod pocztowy	34-210[1]
Tablice rejestracyjne	KSU
SIMC	0078812
Położenie na mapie gminy Zembrzyce Tarnawa Dolna
Położenie na mapie Polski Tarnawa Dolna
Położenie na mapie województwa małopolskiego Tarnawa Dolna
Położenie na mapie powiatu suskiego Tarnawa Dolna
49°46′56″N 19°34′47″E[2]
Strona internetowa

Tarnawa Dolna (4.) na planie gminy Zembrzyce

Historia

Tarnawa Dolna powstała w XIV w. podczas akcji kolonizacyjnej Mikołaja z Benkowic. W XVI w. jej posiadaczem był Jan Przypkowski. Na początku XVII w. Tarnawa drogą kupna przeszła w ręce Komorowskich i należała do każdorazowych posiadaczy ziem suskich^[3]. W latach 1772–1918 Tarnawa Dolna była wioską w Galicji austriackiej w obwodzie wadowickim. W 1867 r., po podziale obwodów na powiaty, Tarnawa Dolna została przyłączona do powiatu żywieckiego, a od 1891 r. należała do powiatu wadowickiego^[4]. W 1880 r. wieś liczyła 281 domów i 1862 mieszkańców. W 1890 r. 292 domy i 2104 mieszkańców: 1007 mężczyzn i 1097 kobiet^[5]. Tarnawa stanowiła ówcześnie własność hr. Branickiego. Wieś miała dwie karczmy, folwark oraz murowany kościół wystawiony w 1880 r. na miejscu wcześniejszej kaplicy drewnianej. Kaplicę tę wybudował w 1845 r. Jan Wielopolski. Osadzono w niej wikarego, który podlegał proboszczowi w Mucharzu^[5]. We wsi istniała także szkoła. Na przełomie XIX i XX w. nastąpiła emigracja części mieszkańców wsi do Ameryki. W 1939 r. Tarnawa Dolna została włączona do powiatu bielskiego w Rzeszy (granica z Generalnym Gubernatorstwem biegła wzdłuż pobliskiej rzeki Skawy). Nazwę wsi okupanci zmienili na Nieder Tarnau^[6]. W lipcu 1943 r. Niemcy dokonali deportacji mieszkańców wsi do obozów pracy przymusowej w Rzeszy, a na ich miejsce sprowadzono osadników niemieckich. Od zakończenia wojny w 1945 r. do 1975 r. Tarnawa Dolna znajdowała się w województwie krakowskim. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim. 22 lutego 1959 r. w Tarnawie Dolnej przebywał biskup Karol Wojtyła, późniejszy papież, który poświęcił polichromię i witraże w lokalnym kościele^[7][8].

Obiekty zabytkowe

Zdjęcie z Krzyża (1904) – płaskorzeźba Alojzego Bunscha

• Kościół parafialny pod wezwaniem św. Jana Kantego – obecny budynek został wzniesiony w latach 1878-1882, w stylu neoromańskim. Wewnątrz znajduje się wielka płaskorzeźba Zdjęcie z Krzyża z roku 1904 autorstwa krakowskiego rzeźbiarza Alojzego Bunscha^[9], będąca pierwotnie głównym elementem dekoracji secesyjnej kaplicy Hulimków w Mycowie^[10], przeniesiona następnie do Tarnawy Dolnej.
• Kapliczka przydrożna ufundowana przez parafian tarnawskich w 1910 r.^[11]